Tía tô là loại cây dùng lá quen thuộc, dễ trồng tại các gia đình Việt. Sử dụng lá tía tô đúng cách không chỉ giúp chị em có làn da trắng mịn, hồng hào hơn, có vóc dáng thon thả hơn mà còn chữa được nhiều bệnh khác nhau.
Với riêng trẻ nhỏ, trong Đông y ghi nhận rất nhiều bài thuốc chữa dứt cơn ho sốt cho bé chỉ sau 1 đêm mà mẹ không phải tìm đến kháng sinh. Nhất là trong thời tiết thất thường hiện nay, nhiều dịch bệnh gia tăng ở trẻ nhỏ như tay chân miệng, sốt xuất huyết... thì những cơn ho, sốt kéo dài cũng khiến phụ huynh đau đầu.
Hiểu được những điều này, hôm nay, cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh (Nguyên Chủ tịch Hội Đông y Ba Đình, Hà Nội) chia sẻ một số cách chữa ho, sốt dứt điểm cho trẻ trong tiết trời khó chịu. Hi vọng bố mẹ sẽ chăm bé khỏe mà không cần dùng tới thuốc kháng sinh.
Cựu đại tá, lương y đa khoa Bùi Hồng Minh.
PV: Nhiều bà mẹ thường có thói quen cho trẻ uống nước tía tô, với mẹ đang cho con bú thì chủ động uống để tiết vào sữa cho con bú nhằm tăng sức đề kháng. Theo chuyên gia, đây có phải chỉ là kinh nghiệm dân gian?
Lương y Bùi Hồng Minh: Vào thời điểm trước khi đi tiêm phòng cho trẻ sơ sinh hay trẻ nhỏ vài ngày, nhiều bà mẹ thông thái hay có thói quen cho trẻ uống nước lá tía tô. Với trẻ sơ sinh, mẹ có thể uống để cho con bú sữa.
Các bà mẹ cho rằng lá tía tô với tính kháng sinh mạnh, có khả năng tăng cường miễn dịch, giảm nguy cơ trẻ bị ốm sốt do tiêm phòng. Rất nhiều mẹ áp dụng và quả thực, nước tía tô phát huy công dụng rất tốt. Tuy nhiên, xin được nhấn mạnh, đây không phải là kinh nghiệm dân gian, tính kháng sinh cực mạnh của tía tô đã được ghi nhận trong cả Đông y lẫn Tây y.
PV: Vậy trong Đông y và y học hiện đại, tía tô được ghi nhận có khả năng chữa bệnh thế nào thưa ông?
Lương y Bùi Hồng Minh: Trong Đông y, tía tô có tính ấm, vị cay, không độc. Đây là rau thơm gia vị rất phổ biến đồng thời là vị thuốc rất hay dùng để trừ cảm mạo. Hạt làm trà uống và dùng làm thuốc...
Y học hiện đại cũng công nhận, tía tô có giá trị dinh dưỡng cao, giàu vitamin A, C, giàu hàm lượng Ca, Fe và P. Chúng không chỉ giúp món ăn thêm màu sắc, mùi vị, ăn ngon miệng hơn mà còn có tính năng chữa bệnh cực tốt. Không chỉ vào những ngày mùa đông lạnh, ngay cả những tháng ngày nóng nực, loại rau gia vị này vẫn nên có sẵn trong nhà để chữa các chứng bệnh ho, sốt, viêm họng...
Chỉ cần bỏ một chút thời gian, công sức, bạn sẽ không tốn một xu mua thuốc mà vẫn có thể chấm dứt ốm sốt hoàn toàn. Đặc biệt, công dụng chữa bệnh của tía tô không chỉ phát huy trên người lớn mà ngay cả trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ cũng có thể áp dụng các bài thuốc đơn giản, an toàn nhưng hiệu quả cao.
PV: Như ông vừa chia sẻ, tía tô thực sự rất tốt cho trẻ sơ sinh, trẻ nhỏ đang bị ho, sốt. Ông có thể chia sẻ một số bài thuốc để chữa những chứng bệnh thường gặp này ở trẻ mà không cần dùng tới kháng sinh?
Lương y Bùi Hồng Minh: Tôi xin chia sẻ một số bài thuốc chữa ho và chữa sốt cho trẻ từ lá tía tô như sau:
1. Đối với trẻ bị ho khan, ho nặng có đờm
Bài 1
Nguyên liệu:
- 20g lá tía tô.
- 5g hoa đu đủ đực.
- 5g hoa khế.
- 5g đường phèn.
Cách làm: Tất cả những nguyên liệu trên làm sạch, sau đó đem giã chung với nhau, lấy nước cốt rồi đem hấp cách thủy.
Cách dùng: Hỗn hợp để nguội thì cho bé uống tầm 5 lần, mỗi lần 2,5ml. Áp dụng cho trẻ sơ sinh lẫn trẻ nhỏ đều được.
Bài 2
Nguyên liệu:
- 100g lá tía tô.
- 100g lá kinh giới cả cành.
- 5g gừng.
- 500ml nước lọc.
Cách làm:
- Lá tía tô, kinh giới đem rửa sạch, vò nhẹ, gừng rửa sạch, cho tất cả vào nồi đun cùng 500ml nước.
- Khi nước sôi thì vặn nhỏ lửa đun thêm 10 phút rồi tắt bếp.
Cách dùng: Uống đồ uống liên tục trong 5 ngày. Áp dụng cho trẻ từ 1 tuổi trở lên.
2. Đối với trẻ bị sốt
Nếu trẻ còn đang bú mẹ:
- Lấy khoảng 10 cành tía tô, rửa sạch để ráo nước rồi giã lấy nước cốt uống trực tiếp sau đó cho bé bú trước và sau khi đi tiêm phòng.
- Khi bé bị sốt, mẹ cũng áp dụng cách này và cho bé bú càng nhiều càng tốt.
Nếu trẻ uống sữa công thức: Mẹ giã khoảng 20g lá tía tô lấy nước cốt, pha với một chút nước ấm cho bé uống mỗi lần 2.5ml (nửa muỗng cà phê), ngày uống 3 lần.
Nếu trẻ từ 1 tuổi trở lên:
Mẹ có thể nấu cháo tía tô trứng gà cho con ăn hạ sốt, cho con uống nước sắc lá tía tô... để hạ sốt nhanh, không cần dùng thuốc kháng sinh... Cụ thể, với món cháo tía tô, chỉ cần nấu cháo gạo tẻ cho ra bát, trộn lá tía tô non thái chỉ. Ăn nóng, có thể cho thêm hành để phát huy hiệu quả hạ sốt tốt hơn.
Đối với món nước lá tía tô, mẹ lấy 15-20g lá đem giã nát, chế nước sôi gạn nước trong để uống. Hoặc lá tía tô khô hãm nước sôi uống. Uống xong đi nằm đắp chăn. Hai cách này đều có thể dùng cho trẻ em lẫn người già.
Tuy nhiên, xin các cha mẹ lưu ý, những bài thuốc từ tía tô chữa ho sốt cho trẻ áp dụng ở giai đoạn mới phát bệnh, chưa có chuyển biến bất thường, chưa xuất hiện nhiễm khuẩn... Nếu trẻ bị ho sốt lâu, ngày càng nặng thêm mà không rõ nguyên nhân thì phải đi khám để điều trị kịp thời.
