Đây là thời điểm mà mọi người đều đang chuẩn bị để tận hưởng mùa hè, nhưng nhiều người trong chúng ta vẫn tìm cách giảm cân cấp tốc để có thể chạm tới cân nặng mong muốn của mình, sau khoảng thời gian mọi thứ dừng lại vì đại dịch.

Trước giờ chúng ta luôn nhận được những lời khuyên rằng bí mật của việc giảm cân đơn giản chỉ là hãy ăn ít đi và chăm vận động hơn. Việc chú ý tới tượng calo nạp vào và tiêu hao hàng ngày dường như trở thành cách duy nhất để bất cứ ai giảm cân.

Tuy nhiên, việc để mắt đến những con số về năng lượng trên những nhãn mác thực phẩm đó không phải lúc nào cũng là giải pháp đơn giản và hiệu quả nhất.

Trên thực tế, việc theo dõi lượng calo liên tục như thế có thể gây hại cho sức khỏe của bạn, dẫn đến chứng rối loạn ăn uống và cơ thể của bạn sẽ phải điều hoà để thích nghi với một kế hoạch ăn kiêng không bền vững.

Hơn nữa, không phải lúc nào cũng nên để những thông tin về dinh dưỡng trên nhãn mác trở thành thước đo khi lựa chọn thực phẩm, hoặc đơn giản là cho rằng tất cả thực phẩm hữu cơ đều mang lại nguồn dinh dưỡng hợp lý cho bạn.

Tamara Willner, một chuyên gia dinh dưỡng từ chương trình ăn uống lành mạnh Second Nature được chính phủ hậu thuần đã giải thích tại sao việc đếm calo thường không giúp chúng ta hướng đến giảm cân bền vững, và tại sao ăn nhiều hơn thậm chí có thể giúp cải thiện số đo của chúng ta tốt hơn.

Ám ảnh với các con số ước lượng lượng calo có thể gây ra chứng rối loạn ăn uống

Mỗi khi đếm calo, bạn phải xem xét cẩn thận lượng calo của từng miếng thức ăn mà bạn ăn.

Những người có thói quen đếm calo trong thời gian dài có lẽ sẽ nhận thấy chỉ số calo là điều đầu tiên họ nhìn thấy khi chọn lựa thực phẩm - "một quả chuối, tức là khoảng 100 calo".

Việc đếm calo liên tục có khả năng gây ra hoặc làm trầm trọng thêm chứng rối loạn ăn uống.

Một số bằng chứng cho thấy, theo thời gian, cứ mỗi ba người ăn kiêng, sẽ có hơn hai người bị rối loạn hoá thói quen ăn uống, một số người sau đó tiếp tục hình thành chứng rối loạn ăn uống, điều này đã được chẩn đoán lâm sàng.

Ví dụ, khoa học cho thấy, việc kiểm soát chặt chẽ lượng calo thực sự có thể dẫn đến việc ăn uống vô độ.

Sau khi cân nhắc quá kỹ về các bữa ăn và thực phẩm mình sử dụng, cũng như hạn chế bản thân, chúng ta rất dễ thả lỏng bản thân và ăn thật nhiều để xoa dịu cảm xúc của mình.

Theo thời gian, điều này có thể phát triển thành một vòng lặp của sự hạn chế quá mức, gây nguy hiểm và không tốt cho sức khoẻ, theo sau đó là nhiều hơn nữa những sự hạn chế. Việc này không những khiến chúng ta không thể giảm cân mà thậm chí còn khiến chúng ta tăng cân về lâu dài.

Mặc dù việc biểu hiện những hành vi này với mật độ thấp không được xếp vào nhóm rối loạn ăn uống, nhưng chúng có thể phát triển thành chứng rối loạn ăn uống vô độ (BED) nếu chúng không được quản lý tốt.

Trên hết, việc đếm calo kéo theo hệ luỵ các nhãn hàng cố gắng đưa những thông tin không đúng vào nhãn mác của thực phẩm, đặc biệt với các từ như "tốt", "không tốt", … Sẽ thật sự không ổn khi giá trị đạo đức được gắn liền với thực phẩm.

Tất cả các loại thực phẩm đều mang lại lại những lợi ích khác nhau, có một số loại chúng ta nên ăn thường xuyên và cũng có một số loại chúng ta chỉ nên thi thoảng mới thưởng thức.

Không có gì vốn dĩ là ‘tốt’ hay ‘xấu’, và việc sử dụng thuật ngữ này tạo ra mối quan hệ không lành mạnh giữa con người với thực phẩm, thúc đẩy việc làm dụng thực phẩm một cách quá độ.

Một số thực phẩm có hàm lượng calo cao giúp ngủ ngon và no lâu

Ngoài tác dụng tâm lý mà việc đếm calo có thể gây ra, hành động này còn khiến chúng ta cho rằng tất cả calo đều được tiêu hóa theo cách giống nhau, và có những tác động tương tự đối với cơ thể chúng ta. Điều này là không đúng.

Không phải tất cả các loại calo đều được tạo ra bằng những cách như nhau, và không nên xem chúng như những nguồn năng lượng giống hệt nhau.

Để minh họa điều này, hãy so sánh 500 calo từ đồ ngọt và bánh quy với 500 calo từ thịt gà và bơ.

Mặc dù cả hai đều có cùng một lượng calo nhưng chúng ta sẽ nhận được nhiều vitamin, khoáng chất và chất xơ hơn từ thịt gà và quả bơ.

Bổ sung đủ vitamin và khoáng chất đa dạng trong chế độ ăn uống của chúng ta góp phần tạo ra giấc ngủ ngon, có tác động trực tiếp và gián tiếp đến cân nặng của mỗi người.

Thêm vào đó, nạp vào lượng protein và chất béo cao hơn sẽ giúp chúng ta no lâu hơn và giảm cảm giác thèm ăn vào cuối ngày.

Nếu theo thời gian, chúng ta cảm thấy ít thèm ăn và ít có cảm giác đói hơn, thì có thể là chúng ta đã giảm cân thành công.

Đừng coi nhãn thực phẩm là tất cả

Trên thực tế, không phải tất cả calo đều mang lại lợi ích như nhau cho chúng ta, chúng cũng không được tiêu hóa theo cách giống nhau trong cơ thể chúng ta.

Ví dụ, nghiên cứu gần đây cho thấy thông số về calo được dán nhãn trên các loại hạt thực tế không phải là số lượng calo mà chúng ta sẽ hấp thụ được từ việc ăn chúng.

Các loại hạt có hàm lượng calo cao vì chúng chứa lượng chất béo tương đối lớn, nhưng khi bạn ăn cả hạt, sẽ có một số chất béo được bảo vệ bởi cấu trúc vững chắc (thành tế bào thực vật) mà cơ thể chúng ta không thể phá vỡ.

Một nghiên cứu cho rằng chúng ta thực sự chỉ có thể hấp thụ ít hơn 32% calo so với những gì được liệt kê trên nhãn gói (mặc dù điều này có thể khác nhau tuỳ thuộc vào cá nhân).

Ngược lại, nếu chúng ta ăn một chiếc bánh donut đã qua chế biến thì lượng calo từ chất béo sẽ được cung cấp cho hệ tiêu hóa của chúng ta.

Việc coi tất cả các loại calo là như nhau cũng không mang lại lợi ích lâu dài cho sức khoẻ của chúng ta.

Ăn quá nhiều carbohydrate tinh chế, như bánh rán hoặc bánh mì trắng có thể dẫn đến lượng đường trong máu cao và thúc đẩy quá trình lưu trữ chất béo.

Lượng đường trong máu tăng đột biến trong thời gian ngắn có thể khiến bạn cảm thấy thiếu năng lượng và tăng cảm giác thèm ăn đồ ngọt.

Về lâu dài, chỉ số đường trong máu cao liên tục có thể dẫn đến hiện tượng kháng insulin và gây ra bệnh tiểu đường loại 2.

Hãy thử một chế độ ăn kiêng ít carb để thành công bền vững

Mỗi người trong chúng ta đều là một thể độc lập, cả về thể chất lẫn tâm lý, vì vậy, việc đếm calo có thể sẽ hiệu quả đối với một số người.

Ví dụ, một nghiên cứu tầm cỡ đang được tiến hành đã chứng minh rằng việc mọi người thực hiện chế độ ăn rất ít calo trong một thời gian, và sau đó từ từ áp dụng lại chế độ ăn uống lành mạnh, cân bằng, sẽ giúp giảm cân đáng kể và giúp bệnh tiểu đường loại 2 thuyên giảm phần nào.

Nhưng như thế không có nghĩa là việc cân bằng năng lượng là không quan trọng - mà hơn thế, có rất nhiều cách để giảm cân lành mạnh và bền vững phù hợp hơn.

Một điều quan trọng là những người góp mặt trong nghiên cứu trên đều được giám sát y tế và nhận được lời khuyên của chuyên gia trong ngành.

Nhiều người trong chúng ta sử dụng phương pháp đếm calo, và kết quả nhận lại là bị thâm hụt calo (hấp thụ được ít calo hơn mức tiêu thụ), và giảm được cân trong thời gian ngắn. Nhưng sau đó, sự trao đổi chất và hormone của chúng ta sẽ tự điều chỉnh để làm quen với sự “bình thường mới” này, dẫn đến thúc đẩy tăng mỡ và tăng cảm giác thèm ăn.

Nhiều bằng chứng cho thấy chế độ ăn ít carbohydrate là một giải pháp thay thế cực kỳ hiệu quả để giảm cân cho mọi người.

Vì chế độ ăn ít carbohydrate có hàm lượng protein và chất béo cao hơn, nên bạn sẽ không cảm thấy đói, điều này sẽ giúp bạn có thể dễ dàng tuân thủ chế độ ăn kiêng của mình một cách bền vững.

Ngoài ra, còn có những yếu tố khác ngoài chế độ ăn uống của chúng ta là cần thiết để có được một kết quả lâu dài, mà không cần đến việc đếm calo. Chúng bao gồm giấc ngủ, sự căng thẳng, thói quen chánh niệm và động lực giảm cân.

Cách phá bỏ thói quen đếm calo

Đối với nhiều người trong chúng ta, hành vi đếm calo đã ăn sâu vào cuộc sống hàng ngày, và nó có thể là một thói quen khó bỏ. Dưới đây là năm bước để thực hành lặp lại và ngắt quãng vòng lặp đó:

Xóa bất kỳ thứ gì thúc đẩy việc đếm calo

Xóa bỏ các ứng dụng đếm calo hoặc những tài liệu về việc quản lý calo. Điều này sẽ loại bỏ các yếu tố kích hoạt trong môi trường xung quanh liên quan đến việc đẩy hành vi đếm calo.

Đảm bảo rằng bạn ăn đủ

Hãy đảm bảo rằng chúng ta đang ăn ba bữa mỗi ngày để giúp no lâu hơn, giảm khả năng thèm ăn và việc ăn thêm nhiều bữa sau đó trong ngày.

Tách rời các giá trị đạo đức khỏi thực phẩm

Viết ra một số loại thực phẩm mà bạn cho là 'không tốt' theo lượng calo của chúng. Bên cạnh là lợi ích của chúng, có thể là "giúp tôi no lâu" hoặc "ngon". Sau đó, bất cứ khi nào bạn cho rằng những thực phẩm này là “không tốt'', hãy nhìn lại danh sách bạn đã tạo ra.

Thực hành ăn uống có chánh niệm

Cố gắng ăn các bữa chính và đồ ăn nhẹ mà không bị phân tâm (tức là không ngồi trước TV hay các thiết bị có thể phân tán sự tập trung của bạn vào bữa ăn). Tập trung vào hình thức, mùi vị và kết cấu của món ăn trong khi thưởng thức. Ăn chậm lại và cố gắng lắng nghe tín hiệu đói / no bên trong của bạn.

Tử tế với chính mình

Thật sự là một thử thách khi phải từ bỏ những thói quen không lành mạnh mà chúng ta có trong nhiều năm hoặc thậm chí nhiều thập kỷ. Cần phải có thời gian và sự kiên trì. Hãy tử tế với bản thân trước khi cố gắng từ bỏ những thói quen xấu này.

Nếu bạn cảm thấy mình đã bắt đầu có các hành vi của rối loạn ăn uống do đếm calo và đang cố gắng để dừng lại, hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được hỗ trợ và tư vấn y tế.

Theo Mirror