Mỗi khi đi sửa tóc và gội đầu ở tiệm, tôi thường thấy nhân viên phục vụ hay day bấm một số nơi ở vùng đầu và mặt, hoặc tiến hành một số động tác như kéo tóc, mát xa da đầu. Những việc như vậy có nên không, thưa bác sĩ? (Thu Hà, Hà Nội)
Trả lời
Có thể nói việc day bấm các huyệt vị châm cứu hay tiến hành các động tác xoa bóp ở vùng đầu, cổ là rất có ích, nhất là khi cơ thể lâm vào tình trạng mệt mỏi sau một ngày làm việc căng thẳng hoặc khi có những bức xúc quá mức về tinh thần.
Thậm chí, ngay cả khi không có tật bệnh gì, tự mình hoặc được người khác day bấm, xoa bóp đều đặn hàng ngày theo một quy trình đã được khẳng định thì hiệu quả phục hồi, bảo vệ và nâng cao sức khoẻ và sức làm việc cũng không phải là nhỏ.
Đặc biệt, những thủ thuật day bấm và xoa bóp vùng đầu, mặt, cổ có ý nghĩa rất lớn trong việc cải thiện tuần hoàn não, lập lại sự cân bằng giữa hưng phấn và ức chế, tăng cường khả năng chịu đựng của vỏ não trong điều kiện thiếu dưỡng khí.
Tuy nhiên, mặc dù xoa day là động tác hết sức tự nhiên và đơn giản, nhưng day ấn và xoa bóp ở vị trí nào trên cơ thể, kỹ thuật tiến hành ra sao để đạt được hiệu quả cao nhất và dự phòng được những tai biến và phản ứng phụ không đáng có lại là một vấn đề không đơn giản.
Trên thực tế, không hiếm những trường hợp bệnh nhân sức vóc còn tương đối khoẻ mạnh nhưng khi thực hành các thủ thuật bấm huyệt và xoa bóp lại lâm vào trạng thái “say kim”, biểu hiện bằng các triệu chứng như toàn thân toát lạnh, vã mồ hôi, đầu choáng mắt hoa, tay chân run rẩy, thậm chí có thể ngừng tim, co giật và sùi bọt mép, giống như bệnh cảnh của một cơn động kinh điển hình.
Do vậy, day bấm là thủ thuật hết sức đơn giản nhưng nhất thiết phải tuân thủ các nguyên tắc tối thiểu của y học cổ truyền, đó là:
- Phải xác định chính xác vị trí của huyệt vị châm cứu.
- Phải thực thi các động tác một cách hoàn hảo, đúng kỹ thuật, phải lựa chọn cường độ, kỹ thuật và thời gian tác động phù hợp.
- Phải được trang bị đầy đủ phương tiện và thuốc men cấp cứu để xử lý nhanh chóng khi có phản ứng phụ xảy ra.
- Phải có sự hướng dẫn hoặc tư vấn của người có chuyên môn, có chỉ định và chống chỉ định chi tiết và rõ ràng.
Hiện nay, nhiều người thường xuyên sử dụng dịch vụ gội đầu ở tiệm. Tại đây, các nhân viên phục vụ thường thực hành day bấm và xoa bóp trong quá trình gội đầu, xông hơi, mát xa...
Bên cạnh những cơ sở phục vụ có chất lượng được cấp phép, không ít nơi còn nặng về xu hướng trục lợi nên việc đào tạo, huấn luyện nhân viên không bài bản và chất lượng.
Tóm lại, việc thực hành những thao tác day bấm, xoa bóp, kéo tóc khi gội đầu ở tiệm là hữu ích. Tuy nhiên, người dân cần lựa chọn được cho mình cơ sở phục vụ có chất lượng, nhân viên được đào tạo bài bản.
Nếu sau mỗi lần gội đầu ở tiệm có kèm theo day bấm, xoa bóp, cơ thể cảm thấy thoải mái, tinh thần thư giãn, thì đó là cơ sở có thể tin cậy được. Ngược lại, nếu sau mỗi lần gội đầu ở tiệm, cơ thể cảm thấy khó chịu, đầu choáng, mắt hoa, tinh thần không thư thái thì nên tìm một cơ sở khác tốt hơn.
Bác sĩ HOÀNG KHÁNH TOÀN
Chủ nhiệm Khoa Y học cổ truyền - Bệnh viện Trung ương Quân đội 108
