Ngày Tết thường có nhiều món ăn đa dạng, ngon bổ, nhưng không phải món nào cũng phù hợp với những người bị bệnh tim mạch mãn tính như tôi.
Tôi muốn hỏi người bệnh tim mạch nên kiêng gì ngày Tết, thưa bác sĩ?
Trả lời
Tết đến xuân về nhà, người người cùng vui đón Tết. Tuy nhiên, ẩn sau đó vẫn có những rủi ro sức khoẻ do chế độ ăn uống, sinh hoạt bị thay đổi.
Vào mỗi dịp Tết, các bác sĩ vẫn thường tiếp nhận những bệnh nhân vào viện cấp cứu do nhiều nguyên nhân khác nhau. Dưới đây là một số lưu ý chung về cách ăn uống, sinh hoạt trong dịp Tết:
Tuân thủ thuốc điều trị: Uống thuốc đúng giờ, không tự ý ngừng hoặc thay đổi liều lượng, ngay cả khi bận rộn.
Chế độ ăn uống: Tránh thức ăn chứa nhiều chất béo bão hòa (thịt mỡ, đồ chiên xào), đường (bánh kẹo ngọt), và muối (dưa/hành muối, mắm).
Hạn chế chất kích thích: Không nên uống rượu bia quá mức vì có thể gây tăng huyết áp, rối loạn nhịp tim.
Giữ tinh thần thoải mái: Tránh lo âu, căng thẳng quá mức vì có thể làm tăng huyết áp hoặc tái phát triệu chứng; tránh các trạng thái cảm xúc mạnh như quá vui hoặc quá buồn.
Hoạt động thể lực: Không nên hoạt động gắng sức quá mức (leo núi, khiêng đồ nặng), chỉ nên duy trì tập luyện nhẹ nhàng như đi bộ, tập yoga.
Theo dõi triệu chứng: Nếu có dấu hiệu mệt mỏi, phù chân, khó thở tăng, cần đi khám ngay.
Tái khám: Sắp xếp lịch tái khám trước hoặc ngay sau Tết để đảm bảo điều trị không bị gián đoạn.
Cảnh giác thời tiết: Mặc ấm khi trời lạnh, tránh thay đổi nhiệt độ đột ngột.
Riêng đối với người bệnh tim mạch cần tuyệt đối tránh các món ăn mặn như dưa muối, củ kiệu, bánh chưng, bánh tét vì có thể gây giữ nước, tăng gánh nặng cho tim. Người bệnh nên ăn rau củ quả chứa nhiều chất xơ và chất chống oxy hóa hỗ trợ ngăn ngừa tổn thương động mạch cũng như kiểm soát cholesterol trong máu.
Cùng với đó, cần chú ý lượng nước uống, đảm bảo lượng nước sử dụng vừa đủ, không quá nhiều có thể gây khó thở và phù, nhưng nếu quá ít có thể gây suy thận hoặc tụt huyết áp; theo dõi cân nặng hàng ngày, nếu tăng trên 2kg trong 2-3 ngày, cần thông báo cho bác sĩ.
Với những người bệnh tim mạch đang dùng thuốc chống đông máu, cần hạn chế thức ăn giàu vitamin K (rau cải xanh, bông cải xanh) vì có thể ảnh hưởng đến hiệu quả của thuốc chống đông.
Bên cạnh đó, bệnh nhân tim mạch thường được kê đơn thuốc chống kết tập tiểu cầu hoặc thuốc chống đông máu, nên nguy cơ chảy máu cao hơn bình thường, do đó cần tránh các hoạt động có nguy cơ chấn thương vì có thể gây chảy máu nghiêm trọng.
Khi có các triệu chứng như đau ngực dữ dội, khó thở nặng; tim đập nhanh, loạn nhịp, hoặc cảm giác như ngất; phù chân, bụng to nhanh bất thường; huyết áp quá cao hoặc quá thấp; triệu chứng không cải thiện khi dùng thuốc... thì cần nhập viện ngay.
PGS.TS NGUYỄN THỊ THU HOÀI
Viện Trưởng Viện Tim Mạch quốc gia - Bệnh viện Bạch Mai
