Tôi nghe mọi người nói với nhau rằng uống trà giúp ngăn ngừa ung thư, đồng thời giúp phòng, chống nhiều bệnh khác, rất tốt cho sức khoẻ. Điều này có đúng không, thưa bác sĩ? (Đức, Hà Nội).
Trả lời
Trà là một loại thức uống phổ biến được làm từ cây trà Camellia sinensis. Dựa vào mức độ oxy hóa của trà mà phân ra 3 loại chính, gồm: trà xanh (loại trà không trải qua quá trình oxy hóa, hầu hết các loại trà ở Việt Nam thuộc nhóm này), trà ô long (trà được oxy hóa một phần), và trà đen (loại trà này được tạo ra khi oxy hóa hoàn toàn lá trà).
Ngoài ra còn có trà tươi, trà trắng, bột trà xanh, trà phổ nhĩ...
Trong trà có chứa các polyphenols, alkaloids (như caffeine, theophylline, theobromines), flo, nhôm, các chất khoáng và chất vi lượng. Trong đó, các polyphenols bao gồm catechins, theaflavins và thearubigins, được cho là mang lại lợi ích cho sức khỏe nhờ hoạt tính chống oxy hóa.
Trà xanh chứa hàm lượng catechins cao hơn các loại trà khác. Trà đen thì chứa nhiều theaflavins và thearubigins. Trà ô long chứa hỗn hợp các chất này.
Các loại trà chế biến sẵn hoặc các loại được tách caffeine thì nồng độ các chất polyphenols bị giảm đi.
Tác dụng phòng chống ung thư của trà hầu hết được nghiên cứu với trà xanh. Các polyphenols trong trà đã được chứng minh có tác dụng ngăn ngừa sự phân chia tế bào và gây ra sự chết đối với tế bào khối u, ngăn chặn tạo mạch máu nuôi u và sự xâm lấn của tế bào u trong ống nghiệm và trên động vật.
Các polyphenols trong trà còn có thể chống lại sự phá hủy DNA do tia UVB và điều hòa chức năng miễn dịch.
Tuy nhiên, các nghiên cứu mô tả trên người không cho kết quả thống nhất về tác dụng phòng chống ung thư của trà.
Một số nghiên cứu chỉ ra uống trà giúp giảm nguy cơ ung thư đại tràng, ung thư vú, buồng trứng, tiền liệt tuyến và phổi. Trong khi đó, một số nghiên cứu khác lại không chứng minh được tác dụng này.
Các nghiên cứu lâm sàng có giá trị hơn cũng chưa đưa ra kết luận chung về việc uống trà giúp ngăn ngừa ung thư. Bởi vậy, cần có thêm thời gian và nghiên cứu để khẳng định tác dụng phòng chống ung thư của trà đối với cơ thể con người.
Uống trà với lượng lớn cũng có một vài bất lợi. Do trà có chứa caffeine nên khi uống nhiều có thể gây mất ngủ, hồi hộp trống ngực, run, buồn nôn, nôn…
Cạnh đó, trong trà có chứa nhôm, khi chất này tích tụ lại trong cơ thể có thể gây ra loãng xương và thoái hóa thần kinh, đặc biệt ở những người suy thận.
Ngoài ra, trà cũng khiến cơ thể hạn chế hấp thu sắt từ chế độ ăn.
Tóm lại, trà xanh có thể được sử dụng hàng ngày như một thức uống. Các bệnh nhân đang điều trị ung thư nên sử dụng trà bởi trong đó có chứa các chất chống oxy hóa rất tốt cho cơ thể người bệnh. Tuy nhiên, không nên uống trà vào ban đêm vì sẽ ảnh hưởng đến giấc ngủ và không nên sử dụng quá nhiều để tránh gặp các tác dụng phụ không mong muốn.
