Trong nhiều năm, tất cả chúng ta đã nghe nói những lợi ích tuyệt vời về tinh thần, cảm xúc và thể chất của thiền định. Phương pháp chánh niệm cổ xưa này giúp bạn cảm thấy bình tĩnh, cân bằng hơn và cảm nhận được hiện tại.
Phần lớn những tuyên bố này là có cơ sở và ngày càng có nhiều nghiên cứu lâm sàng ủng hộ hiệu quả của phương pháp này. Nhiều người gặt hái được vô số lợi ích từ việc thiền định. Khoa học đã phát hiện ra rằng thực hành thiền có thể giúp chúng ta giảm căng thẳng, cải thiện trí nhớ và giúp chúng ta khỏe mạnh hơn về thể chất.
Tuy nhiên, giống như mọi thứ trong cuộc sống, thiền cũng có một số mặt trái mà bạn có thể không nhận thức được. Mặc dù có tương đối ít nghiên cứu khoa học về sự nguy hiểm của thiền định, nhưng những phát hiện sau đây đến từ một nghiên cứu năm 2017 được công bố trên tạp chí PLOS One được bình duyệt. Nghiên cứu được thực hiện bởi các nhà nghiên cứu từ Đại học Brown và Đại học California và kiểm tra kinh nghiệm của 60 người thực hành thiền định.
Điều quan trọng cần lưu ý là không phải ai thiền cũng sẽ gặp bất kỳ hoặc tất cả những tác động tiêu cực dưới đây.
Thiền có thể khiến bạn suy nghĩ tiêu cực
Rất nhiều người chuyển sang thiền để giúp họ trở nên lạc quan hơn, nhưng không phải lúc nào cũng vậy. Gần một nửa số người tham gia vào nghiên cứu năm 2017 đã trải qua những suy nghĩ ảo tưởng, phi lý trí hoặc khó lý giải do thiền định gây ra, cũng như sự thay đổi trong chức năng điều hành, khả năng kiểm soát bản thân và hoàn thành công việc.
Một nghiên cứu được thực hiện tại Đại học Seattle Pacific vào năm 2009 cũng cho thấy rằng những người tham gia cũng cảm thấy ảo tưởng do ngồi thiền.
Nhận thức cảm tính có thể thay đổi
Cách bạn nhìn, ngửi, nghe và nếm có thể bị thay đổi do thiền định. Theo nghiên cứu năm 2017, nhiều người tham gia đã nhìn thấy thị giác, ảo giác, ảo ảnh hoặc ánh sáng không có ở đó. Một số báo cáo đã tăng độ nhạy cảm với ánh sáng, tiếng ồn và sự biến dạng về thời gian và không gian.
Làm mất động lực
Nếu bạn đã gặp rắc rối với việc trì hoãn và hoàn thành công việc, thiền định có thể là một hoạt động không tốt cho bạn. Nghiên cứu năm 2017 cho thấy nó có thể gây ra tình trạng thiếu động lực nghiêm trọng.
Và sự thay đổi tiềm năng này không chỉ áp dụng cho các nghĩa vụ như công việc. Theo nghiên cứu năm 2017, thiền cũng có thể khiến bạn mất hứng thú với các hoạt động mà trước đây bạn yêu thích, tương tự như ảnh hưởng của bệnh trầm cảm.
Theo Psychology Today, sự thiếu quan tâm này có thể là kết quả của sự không gắn bó, một kỹ năng phổ biến mà nhiều người hành thiền cố gắng đạt được.
“Sống lại” những ký ức và cảm xúc tiêu cực
Thiền khiến bạn hồi tưởng lại những cảm xúc và ký ức mà có thể bạn đã kìm nén trong quá khứ, và điều đó có thể dẫn đến vô số cảm giác tiêu cực khó có thể giải quyết được. Những người tham gia nghiên cứu năm 2017 cho biết họ cảm thấy hoảng loạn, lo lắng, sợ hãi, hoang tưởng, trầm cảm và đau buồn.
Gặp một số ảnh hưởng về thể chất
Mặc dù một số người xem nó như phương pháp rèn luyện tinh thần và cảm xúc, nhưng thiền đã được chứng minh là có tác dụng vật lý đối với cơ thể. Các đối tượng trong nghiên cứu năm 2017 cho biết họ cảm thấy những thay đổi tiêu cực trong toàn bộ hệ thống của họ, bao gồm đau, áp lực, cử động không tự chủ, đau đầu, mệt mỏi, suy nhược, các vấn đề về đường tiêu hóa và chóng mặt.
Có thể phá hủy ý thức về bản thân
Nghe có vẻ sáo rỗng nhưng mối quan hệ quan trọng nhất của bạn trong cuộc sống là bạn và chính mình, bởi vì mối quan hệ này ảnh hưởng đến tất cả các mối quan hệ khác.
Vì vậy, với thực tế là thiền có khả năng tác động tiêu cực đến cảm giác về bản thân là một viễn cảnh rất đáng lo ngại. Một nghiên cứu năm 1992 được thực hiện bởi Deane H. Shapiro, Jr., giáo sư danh dự về tâm thần học và hành vi con người tại Trường Y thuộc Đại học California, Irvine, cho thấy những người tham gia nhận thức rõ hơn về những phẩm chất tiêu cực của họ sau khi trở về sau một khóa tu thiền.
Những người tham gia vào nghiên cứu năm 2017 cho biết họ cảm thấy mất quyền tự quyết, mất ý thức cơ bản về bản thân và mất quyền làm chủ. Thêm vào đó, nhiều người chỉ ra rằng họ cảm thấy ranh giới mờ nhạt giữa bản thân và phần còn lại của thế giới.
Có thể trở nên chống đối xã hội
Thiền có thể giúp bạn liên lạc với chính mình, nhưng nó cũng có thể thay đổi cách bạn tương tác với người khác, và sự thực là thay đổi bạn không phải theo cách tốt.
Một nửa trong số những người tham gia cuộc nghiên cứu năm 2017 nói rằng họ cảm thấy suy giảm khả năng xã hội hoặc khó ứng xử bình thường với người khác do thiền. Gần một nửa cho biết họ gặp khó khăn khi hòa nhập trở lại với xã hội, sau khi luyện tập chuyên sâu hoặc nhập thất thiền định. Những người khác nói rằng họ cảm thấy bị khiếm khuyết về mặt xã hội đến mức nó thực sự có tác động tiêu cực đến nghề nghiệp của họ.
