Sức khỏe tinh thần của trẻ em bị ảnh hưởng và có tình trạng xấu đi trong đại dịch Covid-19. Cách ly xã hội, sự hạn chế cộng đồng, khó khăn khi học online, các vấn đề xảy ra trong gia đình, hoặc do mắc covid hay có người thân mất, bất kể là nguyên nhân nào thì hiện nay trẻ em cũng đang trải qua tình trạng căng thẳng ở mức độ chưa từng có trong thế hệ này.
Ngoài việc tìm kiếm phương pháp điều trị hỗ trợ và sự tham gia của cộng đồng, đây là sáu điều cha mẹ có thể làm tại nhà để giúp trẻ em đối phó với căng thẳng và cải thiện sức khỏe tinh thần.
Tập trung vào những điều mà trẻ làm đúng thay vì la mắng, phạt trẻ vì làm sai
Cha mẹ thường tập trung vào những lỗi sai và trừng phạt trẻ vì hành vi đó. Nếu diễn ra thường xuyên, trẻ có thể cảm thấy như chúng chưa bao giờ làm bất cứ điều gì đúng và cảm thấy mình luôn bị chỉ trích.
Cha mẹ hãy tìm cơ hội để khen ngợi những hành động tích cực sẽ giúp nâng cao lòng tự trọng của trẻ. Hãy để ý những hành động của trẻ như trẻ có cảm ơn sau khi được giúp đỡ, hay tự giác xếp đồ, dọn phòng cho cha mẹ, … Hãy tận dụng cơ hội để cho trẻ biết chúng làm tốt điều gì, khen ngợi và nuôi dưỡng mong muốn của trẻ để hành động theo những cách phù hợp.
Cho trẻ cơ hội để nhận được phần thưởng
Cho phép trẻ nhận được một đặc quyền hay phần thưởng nào đó. Chẳng hạn như trẻ sẽ thấy chán khi học online. Bạn hãy đặt ra phần thưởng rằng nếu trẻ học đầy đủ, bạn sẽ cho trẻ chọn một bộ phim để cả gia đình xem cùng nhau hoặc nấu cho trẻ món ăn mà trẻ thích.
Phần thưởng liên quan đến thời gian dành cho gia đình và sở thích chung có thể có tác động đặc biệt đối với trẻ, góp phần củng cố mối quan hệ gia đình. Gia đình càng kết nối bằng những cách tôn trọng và yêu thương, con bạn càng có nhiều khả năng chia sẻ những tình huống khó khăn và cảm xúc mà chúng phải đối mặt với bạn.
Phản hồi thay vì phản ứng
Mọi người đều dễ mất bình tĩnh khi gặp phải một tình huống tức giận. Với tư cách là cha mẹ, khi đứng trước một vấn đề, một hành vi của trẻ mà bạn cảm thấy tức giận, thay vì phản ứng quá mạnh, quá kịch liệt, bạn nên kiểm soát cảm xúc và phản hồi cho trẻ qua lời nhận xét, góp ý. Như vậy, bạn sẽ dạy cho trẻ cách thể hiện cảm xúc khi đối mặt với những tình huống tương tự.
Không biết cách phản hồi tích cực với những cảm xúc như tức giận, thất vọng có thể làm trầm trọng thêm sự căng thẳng không chỉ cho cá nhân mà cho cả gia đình. Giữ bình tĩnh và xử lý cảm xúc theo hướng xây dựng, góp ý sẽ có lợi cho trẻ và cả cho cha mẹ.
Nhấn mạnh với trẻ rằng gia đình luôn ở cùng nhau
Các vấn đề về sức khỏe tinh thần có xu hướng trở nên tồi tệ hơn khi trẻ bị cô lập, cảm thấy đơn độc và ngược lại, được cải thiện khi có sự kết nối. Nhấn mạnh với trẻ rằng gia đình hoạt động như một đội và hãy hỗ trợ lẫn nhau. Bằng cách tạo ra các trải nghiệm về sự kết nối và thống nhất, trẻ em sẽ cảm thấy an toàn để giải quyết các vấn đề mà chúng phải đối mặt.
Tập hít thở —Một mình và cùng nhau
Thiền và hít thở đã được chứng minh là cải thiện sức khỏe tinh thần của cả thanh thiếu niên và người trưởng thành. Đặc biệt, thực hành các bài tập về tâm trí có thể giúp trẻ tập trung vào thời điểm hiện tại, làm giảm được stress và sự suy nghĩ đến những vấn đề gây lo lắng.
Nếu những người lớn trong gia đình tập thiền hoặc tập thở, họ có thể học cách điều chỉnh cảm xúc của mình tốt hơn và bình tĩnh trong các tình huống khó khăn. Những đứa trẻ tập thiền có khả năng điều chỉnh tâm trạng, nhận thức cảm xúc và kiểm soát bản thân tốt hơn những đứa trẻ không thiền. Ngồi thiền cùng với gia đình có thể là một cách quan trọng để nhấn mạnh tình yêu và sự hỗ trợ của gia đình.
Kiên định với bản thân và với con của bạn
Một trong những ảnh hưởng của đại dịch đã làm suy yếu sức khỏe tinh thần của trẻ em cũng như người lớn là tính không thể đoán trước được. Sự nhất quán và thói quen trong một khoảng thời dài sẽ tạo ra cảm giác an toàn. Đại dịch làm thay đổi một số hoạt động, thói quen sinh hoạt hằng ngày và bạn sẽ không lường trước được những gì sẽ xảy tới với gia đình của bạn.
Kiểm soát những gì bạn có thể, từ thời gian thức dậy cho đến các hoạt động sinh hoạt cùng nhau. Ngay cả những việc nhỏ như đánh răng hàng ngày trước khi đi ngủ cũng có thể giúp trẻ yên tâm.
Mặc dù các hoạt động trên chỉ có thể hỗ trợ một phần trong việc chữa lành các vấn đề sức khỏe tinh thần, nhưng nhìn chung, chúng cũng giúp xây dựng một gia đình vững mạnh, cho phép trẻ cảm thấy sự an toàn cần thiết trong quá trình chữa lành.
