Sáng nào tôi cũng phân vân, nên đánh răng trước hay sau khi ăn sáng? Nếu đánh trước, miệng sạch nhưng lại có cảm giác ăn sáng không ngon miệng. Còn nếu đánh sau, tôi lo axit từ thức ăn sẽ làm men răng yếu đi. Vậy rốt cuộc, cách nào mới tốt cho răng miệng, đánh răng trước hay sau?
Trả lời
Trong khi ngủ, nước bọt tiết ra ít, vi khuẩn trong khoang miệng tăng sinh và tạo ra môi trường axit.
Sau một đêm, miệng có tính axit – đánh răng ngay dễ gây mòn men.
Đánh răng sau khi ăn sáng
Nếu đánh răng ngay khi vừa thức dậy, lớp men răng tạm thời đang yếu có thể bị mòn nếu dùng lực mạnh hoặc kem đánh răng có độ mài mòn cao.
Đánh răng rồi ăn ngay có thể làm mất tác dụng bảo vệ của fluor. Sau khi đánh răng, lớp fluor từ kem đánh răng bám trên răng giúp tái khoáng men. Nếu ăn ngay sau đó, đặc biệt là ăn đồ chua hoặc nóng, lớp fluor này có thể bị rửa trôi sớm, giảm hiệu quả bảo vệ men răng.
Đánh răng trước ăn có thể làm giảm vị giác tạm thời. Kem đánh răng thường chứa sodium lauryl sulfate – một chất tạo bọt có thể làm thay đổi cảm nhận vị ngọt và đắng. Do đó, một số người cảm thấy ăn sáng sau khi đánh răng bị lợ vị, kém ngon miệng, và điều này khiến họ không duy trì được thói quen lâu dài.
Với người có men răng nhạy cảm hoặc mắc bệnh lý răng miệng, đánh răng sớm có thể gây ê buốt
Tóm lại, một số bác sĩ khuyên không nên đánh răng ngay sau khi ngủ dậy vì họ muốn giảm nguy cơ mòn men răng và giữ lớp fluor trên răng lâu hơn.
Đánh răng trước khi ăn sáng
Giảm tải vi khuẩn và mảng bám tích tụ sau giấc ngủ: Trong lúc ngủ, tuyến nước bọt hoạt động chậm lại, khiến cơ chế tự làm sạch tự nhiên của khoang miệng suy giảm.
Các vi khuẩn kỵ khí – đặc biệt là Streptococcus mutans và Lactobacillus spp. – sinh sôi mạnh vào ban đêm và tạo lớp màng sinh học (biofilm) trên bề mặt răng. Việc ăn sáng ngay mà không đánh răng sẽ khiến bạn nuốt lượng lớn vi khuẩn này vào đường tiêu hóa, đồng thời cung cấp “nguồn thức ăn” (đường, tinh bột) cho vi khuẩn tiếp tục tạo axit phá hủy men răng.
Tăng cường lớp fluor bảo vệ men răng trước tiếp xúc với axit thực phẩm: Khi đánh răng với kem có fluor, ion fluorid sẽ bám vào bề mặt men răng và kết hợp với hydroxyapatite tạo thành fluorapatite – chất có khả năng chống lại sự hòa tan do axit tốt hơn nhiều so với cấu trúc men răng tự nhiên.
Nếu bạn đánh răng trước khi ăn, lớp fluor này sẽ bảo vệ răng khỏi sự tấn công của các loại axit có trong thực phẩm như nước cam, giấm, cà chua, trái cây chua…
Ngược lại, nếu bạn ăn trước rồi đánh răng ngay, men răng đang ở trạng thái “mềm” do tiếp xúc axit, việc chải răng có thể làm mòn men và tổn thương cấu trúc bề mặt răng.
Phòng ngừa viêm nướu và hôi miệng: Biofilm buổi sáng chứa vi khuẩn kỵ khí sản sinh khí sulfur gây hôi miệng. Việc loại bỏ biofilm trước khi ăn giúp cải thiện hơi thở và hạn chế nguy cơ viêm nướu mãn tính, tụt lợi và tiêu xương ổ răng.
Lợi ích với người có vấn đề dạ dày – tiêu hóa: Đánh răng trước ăn không chỉ làm sạch răng mà còn giúp loại bỏ vi khuẩn từ khoang miệng xuống thực quản và dạ dày – vốn có thể làm nặng thêm tình trạng viêm loét dạ dày ở những bệnh nhân nhạy cảm.
Đánh răng trước hay sau khi ăn sáng?
Đánh răng trước khi ăn sáng là khuyến nghị hợp lý để giảm nguy cơ sâu răng, viêm nướu và bảo vệ men răng khỏi tác động của axit thực phẩm. Đây là bước chuẩn bị cần thiết để đảm bảo khoang miệng sạch khuẩn trước khi đưa thức ăn vào cơ thể.
Vì vậy, câu hỏi đánh răng trước hay sau ăn sáng thì câu trả lời tốt nhất vẫn là đánh răng trước khi ăn sáng.
Tuy nhiên, sau khi ăn sáng, bạn cũng nên làm sạch miệng bằng nước súc miệng hoặc uống nước lọc để tráng sạch thức ăn còn sót lại.
Nếu bạn thực sự muốn đánh răng sau khi ăn sáng, hãy chờ ít nhất 30 phút – đặc biệt nếu bạn ăn thực phẩm chua như cam, cà chua, nước ép… Vì axit có thể tạm thời làm men răng yếu đi, việc chải ngay sau đó sẽ gây mòn men.
• Dù theo cách nào, hãy đảm bảo đánh răng ít nhất 2 lần mỗi ngày.
• Nếu đánh răng trước ăn, không ăn liền ngay sau đó.
• Nếu đánh sau ăn, hãy chờ ít nhất 20–30 phút để men răng phục hồi.
• Trong mọi trường hợp, cần sử dụng bàn chải lông mềm và chải nhẹ nhàng. Bàn chải phải lựa chọn thật kĩ để phù hợp với khoang miệng, răng, lợi của bạn. Thay đổi bàn chải định kì 3-6 tháng, hoặc tác dụng kém, đánh gây chảy máu.
Kem đánh răng phải chọn thương hiệu uy tín và phù hợp, không nên dùng 1 loại kem trong thời gian dài mà nên thay đổi. Bởi vì khi dùng 1 loại kem đánh răng trong thời gian dài trực vi khuẩn có hại trong khoang miệng sẽ thích nghi và sẽ không hiệu quả như ban đầu.
Lưu ý: Ngoài việc đánh răng trước hay sau ăn thì việc lựa chọn kem đánh răng cũng khá quan trọng đối với người có tiền sử đau dạ dày.
Vấn đề hôi miệng không chỉ do đánh răng mà còn một nguyên nhân quan trọng đó là người bị bệnh lý về dạ dày.
Bác sĩ LÊ ĐÌNH QUỐC
