Nguyễn Thị H. (SN 1971) và anh Vũ Văn T. (SN 1972) cùng quê ở tỉnh Hà Nam có quan hệ yêu đương và chung sống với nhau như vợ chồng nhưng không đăng ký kết hôn.
Tháng 7/1989, H. cùng anh T. lên tỉnh Hà Tuyên (nay là tỉnh Tuyên Quang) làm công nhân tại xí nghiệp nông công nghiệp Chè. Tại đây, H. và anh T. được phân ở tại một gian nhà tập thể của xí nghiệp.
Quá trình chung sống và làm việc, do nghi ngờ chị H. có quan hệ tình cảm với người khác nên giữa hai người thường xuyên xảy ra mâu thuẫn. Nhiều lần anh T. đánh, chửi và đuổi H. ra khỏi nhà, nhưng chị H. vẫn cam chịu.
Đỉnh điểm vào chiều ngày 13/12/1989, do ghen tuông nên anh T. tiếp tục đuổi chị H. ra khỏi nhà. Bơ vơ và đơn độc chị H. đi loanh quanh khu vực của xí nghiệp, đến chiều tối lại quay trở về nhà, lúc này, anh T. có việc đi ra ngoài.
Ở nhà một mình, nghĩ đến việc bị anh T. ghen tuông vô cớ, thường đánh chửi nên chị H. nảy sinh ý định dùng thuốc trừ sâu đầu độc.
Hành vi tội ác của H. trong hồ sơ vụ án thể hiện: H. đi vào bếp thấy có một 1 nồi cơm và 1 nồi cá kho đang vần cạnh kiềng bếp do anh T. đã nấu trước đó và 1 túi nilon chứa thuốc trừ sâu PaDan để trên hàng gạch sát vách cạnh bếp. H. dùng tay phải mở miệng túi lấy một nhúm thuốc PaDan, tay trái mở vung nồi cơm, rắc thuốc trừ sâu vào nồi cơm rồi đậy vung lại. Sau đó, H. đi lên nhà lấy quần áo cho vào vali và bỏ đi … và trốn sang Trung Quốc biệt tăm.
Khi trở về nhà, anh T. vào bếp lấy cơm và cá kho ăn như mọi ngày. Khi ăn được khoảng 2-3 miếng cơm, anh T. thấy cơm đắng và hoa mắt, chóng mặt làm đổ bát cơm xuống nền nhà. Lúc này, 2 con chó của gia đình anh T. đến ăn cơm và chết tại chỗ, còn anh T. bị nôn rồi ngất đi và may mắn được mọi người đưa đi cấp cứu kịp thời tại Bệnh viện Chè Tuyên Quang.
Sau khi tiếp nhận sự việc, Công an tỉnh Tuyên Quang đã vào cuộc xác minh. Quá trình khám nghiệm hiện trường, cơ quan điều tra đã thu giữ thức ăn trong dạ dày 2 con chó bị chết, 1 gói cá khô, 1 ít cơm và 2 miếng cá khô trong nồi, đồng thời thu trên bếp 1 gói bột màu trắng và gói thuốc PaDan. Toàn bộ các chất này đã được niêm phong và gửi mẫu đi giám định.
Tại phiếu phân tích chất độc ngày 24/3/1990 của Viện kiểm nghiệm Bộ Y tế kết luận: Chất bộ màu xanh nhạt (PaDan) là 1 chất hữu cơ có độc tính cao gây chết chuột thí nghiệm; chất bột tinh thể màu trắng là nutri Clorast; trong cơm ăn dở và chất chứa trong dạ dày chó có tìm thấy chất độc là chất bộ màu xanh nhạt; trong cá khô (đã chín và chưa chín) không tìm thấy có chất độc thường gặp như đã ghi ở phân tích.
Do H. bỏ trốn nên cơ quan điều tra đã ban hành quyết định truy nã đối với Nguyễn Thị H.
Gần 30 năm biệt tích, bất ngờ vào ngày 19/12/2019, Nguyễn Thị H. quay về đến Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Tuyên Quang đầu thú và khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội.
Bản cáo trạng số 22/CT-VKS ngày 24/7/2020 của Viện kiển sát nhân dân tỉnh Tuyên Quang đã truy tố Nguyễn Thị H. về tội “Giết người” theo khoản 2 Điều 101 Bộ luật hình sự năm 1985.
Ngày 21/8/2020 TAND tỉnh Tuyên Quang đã đưa vụ án ra xét xử. Tại phiên tòa, bị cáo Nguyễn Thị H. thành khẩn khai nhận toàn bộ hành vi phạm tội phù hợp với lời khai của bị cáo tại cơ quan điều tra, phù hợp với lời khai của bị hại, người làm chứng và các tài liệu khác có trong hồ sơ vụ án.
Hội đồng xét xử nhận định, hành vi phạm tội của bị cáo là đặc biệt nghiêm trọng, xâm phạm trực tiếp đến tính mạng của bị hại, gây ảnh hưởng xấu đến an ninh trật tự tại địa phương. Bản thân bị cáo là người có đầy đủ năng lực, nhận thức được hành vi của minh nhưng coi thường tính mạng của người khác.
Bị cáo phạm tội do lỗi cố ý, hậu quả anh T. không chết là ngoại ý muốn chủ quan của bị cáo. Tuy nhiên, xét nguyên nhân, điều kiện, hoàn cảnh phạm tội của bị cáo, Hội đồng xet xử thấy rằng, do điều kiện kinh tế xã hội thời điểm năm 1989 rất khó khăn, bị cáo tuy học xong lớp 12 nhưng nhận thức pháp luật còn hạn chế.
Quá trình chung sống, do anh T. ghen nên bị cáo thường xuyên bị đánh chửi và đuổi đi, mâu thuẫn không được hóa giải nên đã có hành vi đầu độc anh T. bằng thuốc trừ sâu PaDan
Một chi tiết đáng chú ý, bị hại trong vụ án là anh Vũ Văn T. không yêu cầu bị cáo H. bồi thường thiệt hại và xin giảm nhẹ hành phạt cho bị cáo. Cùng với việc bị cáo có thân nhân tốt, thành khẩn khai báo, phạm tội thuộc trường hợp chưa đạt nên được Hội đồng xét xử xem xét nhiều tình tiết giảm nhẹ.
Khi được nói lời sau cùng, bị cáo bày tỏ sự ăn năn, hối cải và gửi lời xin lỗi bị hại và mong muốn được tha thứ để có cơ hội làm lại cuộc đời.
Với lỗi lầm mà mình đã gây ra, Nguyễn Thị H bị Hội đồng xét xử tuyên phạt 2 năm tù về tội giết người.
Từ những trận đòn ghen đến hành động tội ác, người đàn bà vùng quê chiêm trũng đã phải đánh đổi bằng 30 năm trốn chui, trốn lủi nơi xứ người và 2 năm tù trả giá cho hành vi và lỗi lầm mà mình gây ra. Giá như H. khéo léo hơn, vị tha hơn, bình tĩnh hơn trong cách ứng xử thì mọi việc đã không đến mức tội tệ như đã từng xảy ra.
