Nội dung bài viết
Vì sao phải bổ sung canxi cho bà bầu?
Bổ sung canxi cho bà bầu là vô cùng cần thiết vì canxi đóng vai trò rất quan trọng trong việc hình thành nên xương và răng, đảm bảo cho sự phát triển của thai nhi.
Khi mẹ bầu bổ sung canxi vào cơ thể, lượng canxi đó sẽ được ưu tiên cung cấp cho thai nhi. Nếu mẹ thiếu canxi, thai nhi sẽ lấy lượng canxi từ cơ thể mẹ và đây chính là nguyên nhân khiến các mẹ bầu thường mắc chứng đau lưng, mệt mỏi và bị chuột rút. Ngoài ra, bổ sung canxi cho bà bầu không đủ còn khiến mẹ bị răng lung lay, loãng xương.
Khi thiếu hụt canxi, mẹ bầu còn dễ bị tê chân, mệt mỏi, mất ngủ. Đến giai đoạn cho con bú, cơ thể mẹ suy yếu, hay đổ mồ hôi trộm, dễ bị đau lưng, đau khớp, nhức mỏi vai. Sự thiếu hụt canxi sẽ kéo dài hơn sau nhiều lần sinh nở và là tiền đề gây ra hiện tượng loãng xương khi các mẹ bước vào độ tuổi mãn kinh.
Thiếu canxi cũng là nguyên nhân làm cho thai nhi bị suy dinh dưỡng ngay từ trong bụng mẹ, thậm chí là bị còi xương bẩm sinh, biến dạng các xương gây nên chứng dị hình, lùn thấp sau này. Vào thời kỳ cho con bú, sữa mẹ thiếu canxi sẽ làm trẻ khó ngủ, quấy khóc ảnh hưởng đến sức khỏe của bé.
Khi nào cần bổ sung canxi cho bà bầu?
Bổ sung canxi cho bà bầu từ tháng thứ mấy là vấn đề nhiều người quan tâm, thắc mắc. Câu trả lời phụ thuộc vào tình trạng sức khỏe của mẹ và bé nhưng nhìn chung thời điểm bổ sung canxi cho bà bầu phù hợp nhất là trong thời kỳ có thai.
Vì khi mang thai, mặc dù cơ thể của mẹ bầu đã phân giải phần nào những hợp chất canxi có trong xương và phóng thích vào máu để đáp ứng nhu cầu tăng cao của cơ thể nhưng sự đáp ứng này thường chưa đủ.
Trên thực tế, phụ nữ mang thai cần nhiều canxi hơn bình thường và nhu cầu bổ sung canxi cho bà bầu càng lúc càng tăng cao, nhất là càng về cuối thai kỳ.
Trong suốt giai đoạn mang thai, nhu cầu canxi tăng lên rõ rệt theo từng thời điểm nên việc bổ sung canxi cũng cần thay đổi theo như sau:
Bổ sung canxi cho bà bầu 3 tháng đầu: Đối với 3 tháng đầu thai kỳ, nhu cầu canxi rơi vào khoảng 800mg/ngày
Bổ sung canxi cho bà bầu 3 tháng giữa: Giai đoạn 3 tháng giữa của thai kỳ, nhu cầu canxi của mẹ tăng lên 1.000mg/ngày
Bổ sung canxi cho bà bầu 3 tháng cuối: Vào 3 tháng cuối giai đoạn mang thai đến khi nuôi con bú, lượng canxi cần thiết phải tăng lên đến 1.500mg/ngày.
Một điều cần lưu ý là trong thời kỳ cho con bú, nếu không được bổ sung canxi, sữa mẹ sẽ kém chất lượng. Cụ thể là trong 100ml sữa mẹ không có đủ 34mg canxi. Lúc này nguy cơ thiếu hụt canxi của bé rất cao. Trẻ sơ sinh bị thiếu canxi sẽ có nhiều biểu hiện như dễ bị giật mình, hay co giật, thường quấy khóc và ngủ không yên, không tròn giấc.
Những biểu hiện này sẽ ngày một rõ hơn và thường tái phát sau vài ba ngày, vài tuần hay thậm chí một tháng sau khi sinh. Điều này sẽ dẫn đến hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏa bé và tâm lý của ba mẹ, người thân.
Cách bổ sung canxi cho bà bầu
Ăn gì bổ sung canxi cho bà bầu?
Việc bổ sung canxi thông qua chế độ ăn uống hợp lý cùng việc bổ sung các loại thực phẩm giàu canxi từ tự nhiên như: cá, tôm, sữa bò tươi, sữa chua và các chế phẩm từ sữa, đậu nành và rau muống, rau dền,... đã được Tổ chức y tế thế giới (WHO) khuyến khích đối với tất cả mọi người nói chung, đặc biệt là phụ nữ đang mang thai và cho con bú.
Phương pháp hiệu quả nhất để bổ sung canxi cho bà bầu chính là dùng nhiều loại thực phẩm có nguồn gốc tự nhiên để thu nạp đầy đủ dinh dưỡng. Với em bé còn nhỏ thì nên cho bé bú sữa mẹ để bổ sung canxi và các dưỡng chất tốt nhất. Những thực phẩm bổ sung canxi cho bà bầu tốt nhất bao gồm:
Sữa và các chế phẩm từ sữa
Sữa chính là thực phẩm giàu canxi tự nhiên nhất cho mẹ bầu. Từ sữa động vật như sữa bò, sữa dê, sữa chua, phô mai đến loại có nguồn gốc thực vật như sữa đậu nành, sữa bột rồi các loại sữa dành cho bà bầu đều giúp bổ sung canxi cũng như các chất dinh dưỡng cần thiết khác.
Động vật có vỏ cứng
Tôm, cua đồng hay cua biển cũng là một nguồn thức ăn bổ sung canxi tuyệt vời cho phụ nữ mang thai. Thay đổi cách chế biến các món ăn từ tôm cua hằng ngày vừa làm đa dạng thực đơn giúp mẹ bầu ăn ngon miệng hơn vừa giúp thai phụ cung cấp thêm lượng canxi cần thiết.
Trái cây
Những loại trái cây bổ sung canxi cho bà bầu tốt nhất là cam, quýt, chuối, kiwi, dâu ta, sung. Đây là những thực phẩm giúp bà bầu được cung cấp đầy đủ canxi. Bên cạnh đó, các loại rau củ tốt cho sức khỏe này còn cung cấp các vitamin, khoáng chất như vitamin A, C, axit folic, kali, magie rất cần thiết cho mẹ bầu và em bé.
Rau xanh
Các loại rau xanh như rau chân vịt, cải chíp hay súp lơ xanh, rau cải xoăn và mùng tơi, rau dền không chỉ tốt cho sức khỏe nói chung mà còn rất dồi dào canxi cho mẹ bầu và còn cực dễ hấp thu vào cơ thể.
Ngoài ra, việc thường xuyên sử dụng rau xanh trong các bữa ăn hằng ngày còn được cung cấp các dưỡng chất quan trọng khác như vitamin A, C, K, axit folic, kali, sắt, photpho… cho mẹ bầu.
Hạnh nhân, hạt dẻ, quả óc chó
Các loại hạt như hạnh nhân, hạt dẻ, quả óc chó cũng là món ăn bổ sung canxi cho bà bầu cực tốt bởi chúng chứa lượng lớn canxi. Hơn nữa, thành phần chính của các loại hạt này còn chứa nhiều vitamin và dưỡng chất như vitamin A, E và Omega 3 tốt cho cả mẹ và con.
Lưu ý khi bổ sung canxi cho mẹ bầu
Nếu mẹ bầu hoàn toàn khỏe mạnh và không có tiền sử bệnh lý nào thì có thể dùng các chế phẩm bổ sung canxi cho bà bầu loại nào cũng được nhưng tốt nhất là theo hướng dẫn của bác sĩ.
Mẹ bầu bị tiểu đường cần tránh uống canxi có chứa đường vì sẽ làm ảnh hưởng đến chỉ số đường huyết. Nhất là đối với mẹ bầu bị huyết áp cao, tiền sản giật thì cần hết sức cẩn thận khi dùng thuốc bổ sung canxi có chứa muối natri để đảm bảo an toàn cho cả mẹ lẫn thai nhi.
Thời điểm bổ sung canxi tốt nhất là vào buổi sáng và hợp lý nhất là uống sau bữa sáng 1 tiếng. Hạn chế uống canxi vào buổi tối vì cơ thể ít vận động, có thể gây lắng cặn ở thận và gây chứng sỏi thận.
Mỗi lần cơ thể chỉ hấp thụ được khoảng 500mg. Nên nếu thiếu canxi và phải dùng thuốc bổ sung canxi cho bà bầu với liều lượng cao thì cách tốt nhất là chị em nên chia thành nhiều bữa nhỏ để cơ thể hấp thu canxi được tối ưu nhất.
Bổ sung canxi phải đi kèm với bổ sung vitamin D3 vì nếu thiếu vitamin D thì khi uống canxi vào sẽ bị thải ra theo nước tiểu không đạt hiệu quả gì.
Nếu phải bổ sung đồng thời canxi và sắt, mẹ bầu phải uống cách xa một khoảng thời gian hai loại này để tránh việc hai dưỡng chất này kìm hãm tác dụng của nhau. Cụ thể là buổi sáng mẹ uống canxi thì đến buổi trưa hoặc chiều tối mẹ hãy uống bổ sung sắt.
Để biết mình có bị thiếu hay thừa canxi không, mẹ bầu nên xét nghiệm để được bác sĩ thăm khám, tư vấn để biết được cần bổ sung bao nhiêu canxi là đủ cho cơ thể.
Theo viện dinh dưỡng quốc gia, các loại thực phẩm chứa nhiều canxi là sữa và lá rau có màu xanh đậm. Các loại cua, tôm đồng, cá ăn cả xương cũng chứa nhiều canxi.
Hàm lượng Canxi (mg) trung bình trong trong 100g thức ăn ăn được như sau:
Trong 100g pho mát có chứa 760 mg canxi.
Trong 100g sữa bột tách bơ có chứa 1.400 mg canxi.
Trong 100g rau dền cơm chứa khoảng 341mg canxi.
Trong 100g rau cần ta có chứa 310 mg canxi.
Trong 100g rau ngót có chứa 169 mg canxi.
Trong 100g rau muống có chứa khoảng 100 mg canxi.
Trong 100g rau đay có chứa 182 mg canxi.
Trong 100g lòng đỏ trứng vịt có chứa 146 mg canxi.
Trong 100g cua bể có chứa 141 mg canxi.
Trong 100g tôm đồng có chứa 1.120 mg canxi.
Như vậy, bổ sung canxi cho bà bầu là vô cùng cần thiết, nhưng chú ý tránh vượt quá 2.500mg/ngày vì sẽ không tốt cho cả mẹ và bé khi cơ thể mẹ nhận lượng canxi quá cao.