Cứ 20 trẻ bị sốt thì có một trẻ bị co giật liên quan đến sốt. Những đứa trẻ này thường ở độ tuổi từ 6 tháng đến 5 tuổi. Trẻ có thể co giật hoặc cứng người và mất ý thức trong vài phút, sau đó sẽ tỉnh lại và nhanh chóng hồi phục.
Nhà thần kinh học Ajay Gupta, Trưởng khoa Động kinh ở Trẻ em tại Trung tâm Động kinh của Phòng khám Cleveland, Hoa kỳ cho biết: "Thật là đau buồn khi theo dõi. Nhưng hầu hết các trường hợp, co giật do sốt không xảy ra nhiều hơn một lần cho dù là trong cùng một đợt bệnh hoặc do hậu quả của các cơn sốt trong tương lai". Ít hơn 5 phần trăm trẻ em bị co giật do sốt sẽ tiếp tục bị động kinh, cơn co giật tái phát.
Co giật và động kinh liên quan như thế nào
Thuật ngữ "động kinh" không dùng để chỉ một bệnh cụ thể, mà là xu hướng xuất hiện các cơn co giật tái phát, không rõ nguyên nhân theo thời gian. Nguyên nhân có thể gây ra co giật ở trẻ em và thanh thiếu niên là:
- Sốt cao.
- Chấn động.
- Sử dụng ma túy.
- Lượng đường trong máu thấp.
"Hầu hết các cơn sốt hoặc co giật liên quan đến sốt đều vô hại", Tiến sĩ Gupta nói.
5% trẻ em bị co giật do sốt phát triển bệnh động kinh thường có một hoặc nhiều chỉ số sau:
- Tiền sử gia đình về bệnh động kinh.
- Khuyết tật thần kinh (chẳng hạn như bại não).
- Chậm phát triển.
- Co giật một phần (một chi hoặc một bên) hoặc kéo dài (hơn 15 phút) hoặc co giật nhiều cơn sốt trong cùng một đợt bệnh.
Tiến sĩ Gupta nói rằng trẻ em không có các yếu tố nguy cơ này sẽ không phát triển chứng động kinh.
Làm gì nếu con bạn bị co giật
Tiến sĩ Gupta nói: "Điều rất quan trọng là bạn không nên hoảng sợ nếu con bạn bị co giật. Thay vào đó, hãy cố gắng giữ bình tĩnh và quan sát đứa trẻ".
Để giữ an toàn cho con bạn và ngăn ngừa thương tích do tai nạn khi bị co giật, chuyên gia khuyên các bậc cha mẹ nên làm những việc sau:
- Đặt trẻ trên bề mặt mềm, chẳng hạn như giường.
- Ngăn ngừa ngạt thở bằng cách đặt trẻ nằm nghiêng hoặc nằm sấp.
- Đảm bảo rằng trẻ thở đầy đủ.
- Không bao giờ cho bất cứ thứ gì vào miệng trẻ khi trẻ lên cơn co giật.
- Nhẹ nhàng lau sạch nước bọt hoặc các mảnh vụn khác trong miệng của trẻ bằng khăn mềm.
- Kiểm tra thời gian cơn co giật bắt đầu và ghi lại thời gian cơn co giật kéo dài.
- Thực hiện bất kỳ phương pháp điều trị nào mà bác sĩ đã kê đơn để ngừng co giật nếu đây là cơn co giật do sốt tái phát. Gọi ngay cho cấp cứu nếu cơn co giật không ngừng trong vòng 3-5 phút hoặc trẻ không tỉnh lại hoàn toàn.
- Khi hoàn toàn tỉnh táo, hãy cho trẻ uống thuốc (như acetaminophen, ibuprofen) để hạ sốt.
Tiến sĩ Gupta cho biết hầu hết các cơn co giật do sốt kéo dài dưới ba phút. Bác sĩ khuyên bạn nên đưa trẻ đến bác sĩ nhi khoa để bác sĩ có thể tìm ra nguồn gốc của cơn sốt.
Mô tả của bạn về cơn động kinh của con bạn là rất quan trọng để giúp bác sĩ nhi khoa đánh giá. Bác sĩ có thể sẽ thực hiện một cuộc kiểm tra sức khỏe và có thể một số xét nghiệm cơ bản để đảm bảo rằng không có gì khác ngoài cơn sốt đã gây ra cơn co giật của bé nhà bạn.
"Đứa trẻ nên được đánh giá để loại trừ tình trạng nhiễm trùng như viêm màng não, cũng như các vấn đề chuyển hóa như mất nước, lượng glucose hoặc natri thấp. Bất kỳ nguyên nhân cơ bản nào dẫn đến co giật đều phải được điều trị kịp thời. Những thứ bổ sung duy nhất mà đứa trẻ cần là acetaminophen để hạ sốt, hydrat hóa bằng nước, súp", tiến sĩ Gupta chia sẻ.
Hãy hỏi bác sĩ nhi khoa để biết các mẹo để hạ sốt cho con bạn nhiều hơn trong thời gian bị bệnh. Điều này có thể làm giảm nguy cơ co giật do sốt.
Hãy hành động nhanh hơn nếu bạn thấy những dấu hiệu này
Nếu tình trạng co giật kéo dài từ năm phút trở lên, hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được đánh giá ngay.
Tiến sĩ Gupta nói: "Ngoài ra, hãy tìm kiếm sự chăm sóc y tế khẩn cấp cho một đứa trẻ có các triệu chứng hôn mê cực độ, nôn mửa hoặc cứng cổ".
Các nguyên nhân khác cần quan tâm bao gồm:
- Một cơn co giật chỉ xảy ra ở một bên của cơ thể.
- Sốt từ 38 độ trở lên.
- Nhiều hơn một cơn co giật trong một ngày trong cùng một đợt bệnh.
- Một cơn co giật không kèm theo sốt hoặc bệnh tật.
Nếu bất kỳ triệu chứng nào khiến bạn lo lắng, hãy liên hệ với bác sĩ nhi khoa của bạn.
Gọi cấp cứu ngay trong hai tình huống
Tiến sĩ Gupta nhấn mạnh những tình huống sau đây là những trường hợp khẩn cấp. Phụ huynh nên gọi ngay cho cấp cứu nếu:
- Một đứa trẻ bị co giật kéo dài hơn năm phút.
- Một đứa trẻ bị co giật lặp đi lặp lại và giữa những cơn co giật không hoàn toàn trở lại bình thường.
Khi nào cần kiểm tra bệnh thần kinh cho con
Trẻ bị co giật do sốt nên được đánh giá về các vấn đề thần kinh nếu trẻ có:
- Nhiều hơn một lần co giật trong 24 giờ.
- Nhiều hơn một lần co giật trong một lần bị bệnh.
- Co giật chỉ ảnh hưởng đến một phần hoặc một bên của cơ thể.
- Chậm phát triển hoặc thần kinh bất thường.
Tiến sĩ Gupta cho biết bệnh thần kinh có thể gây ra các cơn co giật do sốt lặp đi lặp lại hoặc kéo dài hơn và thậm chí là co giật không kèm theo sốt. Trong cả hai trường hợp, cần thử nghiệm bổ sung để tìm hiểu nguyên nhân và tìm ra phương pháp điều trị. Khi các bác sĩ nghi ngờ các cơn co giật do sốt kéo dài trên năm phút có khả năng tái phát thì có thể kê đơn thuốc cho cha mẹ cho trẻ sử dụng tại nhà.
Tiến sĩ Gupta nhấn mạnh: "Nhanh chóng ngừng cơn co giật có thể tránh được việc vào phòng cấp cứu hoặc nhập viện cho con".
Những bài học chính cho cha mẹ
Co giật có nhiều nguyên nhân và khá phổ biến ở trẻ em, vì vậy đừng hoảng sợ nếu con bạn mắc phải.
Tiến sĩ Gupta cho biết, điều đó không nhất thiết có nghĩa là trẻ bị động kinh, cũng không có nghĩa là đứa trẻ có nguy cơ mắc chứng động kinh cao hơn trong tương lai.
Một cơn động kinh xảy ra khi nhiều tế bào não hoạt động bất thường cùng một lúc. Điều này tạm thời làm gián đoạn các tín hiệu điện bình thường của não. Hoạt động điện quá mức, cường độ cao sẽ lấn át não và có thể gây ra những thay đổi trong hành vi, nhận thức và chuyển động của cơ thể trẻ.
Theo Clevelandclinic