Trong thai kỳ, những thay đổi ở cơ thể phụ nữ mang thai sẽ dẫn đến những thay đổi quan trọng trong chức năng sinh lý bình thường. Kết quả là ảnh hưởng đến các hệ cơ quan trong cơ thể, trong đó có hệ hô hấp.
ThS.BS Nguyễn Quang Minh, Giảng viên Bộ môn Tai Mũi Họng - Khoa Y ĐHQG TP.HCM, cho biết: "Những thay đổi về nội tiết tố trong thai kỳ tác động đến lớp niêm mạc của đường hô hấp khiến lớp niêm mạc này trở nên sung huyết, phù nề, tăng xuất tiết dịch.
Khi tử cung dần lớn lên, cơ hoành bị đẩy lên trên sẽ làm giảm sự thông khí của phổi. Chính những thay đổi trên làm cho đường hô hấp ở phụ nữ trong thai kỳ gia tăng tính nhạy cảm đối với các tác nhân gây bệnh như: Vi rút, vi khuẩn, không khí ô nhiễm…".
Những bệnh hô hấp thường gặp ở bà bầu
Theo bác sĩ Minh, hệ hô hấp con người được chia thành: Đường hô hấp trên và đường hô hấp dưới. Khi nói đến các bệnh lý hô hấp ở phụ nữ mang thai phải kể đến đầu tiên là các nhiễm trùng ở đường hô hấp trên, thường gặp nhất là cảm lạnh.
Thông thường, cảm lạnh sẽ khiến cơ thể gặp không ít phiền toái. Bà bầu bị cảm lạnh trong thai kỳ càng khiến cơ thể cảm thấy khó chịu.
"Việc giải quyết tình trạng này ở các mẹ bầu gặp khá nhiều khó khăn. Vi rút chính là tác nhân thường gặp nhất trong các nhiễm trùng đường hô hấp trên. Một điều rất quan trọng mà chúng ta cần ghi nhớ đó là các vi rút này không đáp ứng khi điều trị bằng các loại kháng sinh. Do đó, việc điều trị chủ yếu là nâng cao thể trạng và sức đề kháng để bệnh tự giới hạn", bác sĩ Minh thông tin.
Ngoài cảm lạnh, bà bầu còn có nguy cơ mắc một số bệnh nhiễm trùng hô hấp trên do vi rút bao gồm: Cúm, thủy đậu, sốt phát ban, nhiễm Cytomegalovirus, nhiễm Rubella.
Bác sĩ Minh cũng cho biết đa số mọi người đều nghĩ rằng cảm lạnh và cúm là một. Do các triệu chứng như ho, chảy mũi, hắt hơi, sốt, đau đầu... khá giống nhau. Tuy nhiên trên thực tế, đây là bệnh lý do hai tác nhân khác nhau gây ra.
Ngoài ra, phụ nữ trong thai kỳ còn thường dễ mắc các bệnh đường hô hấp trên như: Viêm tai giữa, viêm mũi xoang, viêm họng, viêm amidan…
Đối với đường hô hấp dưới, bệnh lý thường gặp ở phụ nữ trong thai kỳ là viêm phổi. Viêm phổi là tình trạng nguy hiểm đối với phụ nữ mang thai. Đây là nguyên nhân thứ ba gây tử vong gián tiếp trong thai kỳ.
Viêm phổi có thể xuất hiện ở bất kỳ thời điểm nào trong suốt thai kỳ. Xuất hiện trong 3 tháng cuối (hay tam cá nguyệt thứ 3) có thể gây sinh non. Ngoài viêm phổi, bà bầu có thể mắc các bệnh lý ít gặp hơn như: Lao phổi, hen, viêm phổi mô kẽ và một số bệnh lý khác…
Cách phòng bệnh đường hô hấp cho bà bầu
"Phòng bệnh hơn chữa bệnh" luôn là quy tắc bảo vệ sức khỏe đối với mọi người, đặc biệt đối với phụ nữ mang thai khi thời tiết chuyển mùa. Để phòng các bệnh lý hô hấp khi mang thai thời điểm thu - đông, bác sĩ Minh khuyên mẹ bầu cần chú ý:
- Rửa tay thường xuyên.
- Tránh đi đến những nơi đông người.
- Giữ nhà cửa luôn sạch sẽ, khô ráo.
- Tránh tiếp xúc với khói thuốc lá và các loại phấn hoa.
- Khi đi du lịch, bà bầu nên chuẩn bị dung dịch rửa tay khô.
- Không nên dùng tay dụi mắt vì có thể làm lan truyền các tác nhân gây bệnh đến mũi thông qua ống tuyến lệ.
Ngoài ra, bà bầu có thể tham khảo ý kiến bác sĩ để được tiêm ngừa các loại vắc xin phòng ngừa cảm cúm.
Đặc biệt, bác sĩ Minh khuyến cáo bà bầu không nên tự ý mua thuốc uống khi gặp các tình trạng nói trên. Cách tốt nhất, mẹ bầu nên đến gặp bác sĩ chuyên khoa tai mũi họng và hô hấp để được thăm khám và có phác đồ điều trị thích hợp.
