Dầu nhuyễn thể (còn gọi là dầu tôm đỏ (krill oil)), là một nguồn tuyệt vời cung cấp axit béo omega-3 lành mạnh. Có các bằng chứng y tế cho thấy dầu nhuyễn thể giúp bạn giảm mức cholesterol "xấu", giảm đau khớp và giúp giảm viêm cùng hội chứng tiền kinh nguyệt và đau bụng kinh ở phụ nữ.

Dầu nhuyễn thể là gì?

Dầu nhuyễn thể là dầu được chiết xuất từ một loài động vật nhuyễn thể giống như tôm. Hầu hết các loài nhuyễn thể được đánh bắt ở Nam Cực và từ bắc Thái Bình Dương. Nhật Bản là quốc gia khai thác nhuyễn thể hàng đầu thế giới.

Từ "krill" trong tiếng Na Uy có nghĩa là "cá con nhỏ", và thực tế là loài nhuyễn thể này rất khá nhỏ, con lớn nhất chỉ dài 5cm. Nhiều loài động vật ăn nhuyễn thể như cá voi, hải cẩu, chim cánh cụt và các loài chim biển khác.

Thành phần dinh dưỡng

Dầu nhuyễn thể có khoảng 122 calo mỗi muỗng canh và ít chất béo bão hòa hơn so với một số loại dầu khác. Nó chứa nhiều chất béo không bão hòa đơn và chất béo không bão hòa đa. Hai axit béo omega-3 chính được tìm thấy trong dầu nhuyễn thể là axit eicosapentaenoic (EPA) và axit docosahexaenoic (DHA).

EPA và DHA đều đóng vai trò quan trọng trong nhiều cơ quan khác nhau của cơ thể, bao gồm não, mắt, hệ tim mạch và hệ thống miễn dịch. Cơ thể tự sản xuất được EPA và DHA nhưng hàm lượng không nhiều, do đó việc bổ sung EPA và DHA từ thực phẩm là rất cần thiết.

Lợi ích sức khỏe tiềm năng

Dầu nhuyễn thể chỉ mới được sử dụng trong khoảng thời gian gần đây. Các nhà nghiên cứu đã xem xét khá kỹ các tác dụng và lợi ích sức khỏe tiềm ẩn của nó. Dưới đây là tóm tắt về những lợi ích sức khỏe tiềm năng của dầu nhuyễn thể và một số so sánh dầu nhuyễn thể với dầu cá.

Mức cholesterol và bệnh tim

Nhiều nghiên cứu cho thấy ăn nhiều cá có thể bảo vệ bạn khỏi nguy cơ mắc bệnh tim, chủ yếu là giảm mức cholesterol xấu và giảm viêm. Các nhà nghiên cứu đã nghiên cứu xem việc bổ sung dầu nhuyễn thể sẽ có mang lại tác dụng tương tự không.

Một nghiên cứu được công bố trên tạp chí Nutrition Reviews kết luận rằng việc bổ sung dầu nhuyễn thể có thể làm giảm hai loại cholesterol "xấu" (cholesterol lipoprotein mật độ thấp và triglyceride). Dầu nhuyễn thể có thể giúp giảm cholesterol và bệnh tim, nhưng vẫn chưa cần thêm nhiều nghiên cứu để chứng minh cho tác dụng này.

Viêm khớp

Axit béo omega-3 làm giảm tình trạng viêm trong cơ thể, qua đó giúp ích cho những người bị viêm khớp.

Một báo cáo được công bố trên Plos One tiến hành một thử nghiệm lam sàng với 50 người trong độ tuổi 38 đến 85 bị đau khớp gối nhẹ và chia họ thành hai nhóm. Một nhóm sử dụng 2 gam mỗi ngày (ít hơn một nửa thìa cà phê) dầu nhuyễn thể, trong khi nhóm còn lại sử dụng giả dược. Những người dùng dầu nhuyễn thể trong 30 ngày cho thấy sự cải thiện về cơn đau và tình trạng đơ cứng hơn những người dùng giả dược.

Tình trạng viêm

Các nghiên cứu bổ sung về dầu nhuyễn thể nói riêng và axit béo omega-3 nói chung đã được thực hiện trên cả động vật và người cũng đã cho thấy một số tác dụng của dầu nhuyễn thể đối với các dấu hiệu viêm.

Giảm mức độ viêm có thể có tác động tích cực đến nhiều khớp xương của cơ thể, nó cũng có thể giúp giảm nguy cơ mắc nhiều bệnh nghiêm trọng như bệnh tim, ung thư, rối loạn tự miễn dịch và thậm chí cả trầm cảm.

Tuy nhiên, các nghiên cứu vẫn chưa chứng minh được rõ việc sử dụng dầu nhuyễn thể có thể giúp điều trị những bệnh này hay không và liều lượng cần thiết là bao nhiêu.

Hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) và đau bụng kinh

Có một số bằng chứng cho thấy dầu nhuyễn thể có thể giúp phụ nữ kiểm soát các triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt (PMS) và đau bụng kinh.

Nghiên cứu được công bố trên Tạp chí Alternative Medicine đã tiến hành khảo sát cho 70 phụ nữ dùng dầu nhuyễn thể trong 3 tháng. Kết quả cho thấy có sự cải thiện về triệu chứng của hội chứng tiền kinh nguyệt cũng như họ ít dùng thuốc để giảm bớt cơn đau trong kỳ kinh nguyệt hơn.

Dầu nhuyễn thể và dầu cá

Về cơ bản, dầu nhuyễn thể được cho là có sinh khả dụng cao hơn. Sinh khả dụng là đại lượng chỉ tốc độ và mức độ hấp thu dược chất từ một chế phẩm bào chế vào tuần hoàn chung một cách nguyên vẹn và đưa đến nơi tác dụng, từ đó tiếp tục được chuyển hoá và thải trừ. Hiểu một cách đơn giản, cơ thể dễ sử dụng và hấp thu dầu nhuyễn thể hơn dầu cá. Dầu nhuyễn thể cũng được cho là có hàm lượng astaxanthin cao hơn, một hợp chất chống oxy hóa có thể giúp cơ thể bạn tự bảo vệ khỏi các chất độc trong thực phẩm và trong môi trường.

Nghiên cứu đã chỉ ra rằng dầu nhuyễn thể chứa nhiều astaxanthin hơn dầu cá (vì astaxanthin là hợp chất tạo ra màu đỏ của nhuyễn thể, tôm và cá hồi).

Mặc dù dầu nhuyễn thể nói chung có giá trị dinh dưỡng cao và khá an toàn, nhưng nó không phù hợp đối với một số đối tượng. Chẳng hạn như người bị dị ứng với hải sản có vỏ hoặc dị ứng cá. Với những người bị rối loạn đông máu đang dùng thuốc như Coumadin (hay wafarin, một loại thuốc chống đông máu), dầu nhuyễn thể có khả năng làm máu ít đông hơn. Những người đang phẫu thuật nên tránh dùng dầu nhuyễn thể trong hai tuần trước và sau khi phẫu thuật.

Ngoài ra, độ an toàn của dầu nhuyễn thể đối với trẻ em chưa được nghiên cứu và phụ nữ đang mang thai cũng nên nhờ bác sĩ tư vấn trước khi dùng dầu nhuyễn thể.

Vì thế, nếu muốn sử dụng dầu nhuyễn thể chung với các thuốc kê đơn hay thuốc đang sử dụng nào khác, tốt nhất bạn nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng dầu nhuyễn thể.