Lo âu vì vợ mới
TS Dương Minh Tâm, Viện Sức khoẻ tâm thần Quốc gia, cho biết ông đang điều trị cho nhiều bệnh nhân bị stress lâu dài nguyên nhân chỉ là những thứ bình thường ngoài. Nhưng bệnh nhân với đặc điểm cầu toàn không vượt qua được những stress trong cuộc sống dẫn tới các rối loạn trầm cảm, lo âu.
Bệnh nhân H.V.K 28 tuổi (ngoại thành Hà Nội) nhập viện trong tình trạng mệt mỏi, lúc nào cũng lo âu. K. học hết lớp 10 thì xin nghỉ học đi học nghề lái xe ô tô. Công việc của K. khá ổn định và có tiền. Gia đình K. cũng không có chuyện gì.
Đến khi cưới vợ, K. bắt đầu suy nghĩ lo âu về việc tổ chức đám cưới, đám cưới của mình có bị ai chê trách không, phải sống với vợ như thế nào, gia đình mình sẽ ra sao.
Lo lắng nhiều khiến K. rơi vào trạng thái stress kéo dài, bị mất ngủ và sợ ra đường vì lo gặp tai nạn. Chính vì thế, dù đám cưới đã diễn ra 5 tháng nhưng bệnh nhân vẫn lo lắng lan man nhiều chủ đề.
Lúc nào K. cũng có cảm giác mệt mỏi, nặng hơn về chiều tối, kèm theo các cơn hồi hộp, đánh trống ngực, tim đập nhanh, vã mồ hôi, căng thẳng sợ hãi.
Không những thế K. còn có cảm giác nghẹn tức ở cổ, ruột gan nóng, thở hụt hơi, ăn uống không ngon, khó thư giãn, thấy không thể tập trung kèm theo căng tức đầu óc. Bệnh nhân đi khám ở bệnh viện đa khoa tỉnh nhưng không phát hiện bất thường, còn mệt mỏi nhiều hơn, không đi làm được.
Khi vào viện, qua thăm khám bác sĩ phát hiện bệnh nhân mắc hội chứng lo âu, tính cách hay lo nghĩ, căng thẳng tâm lý. TS Tâm cho biết bệnh nhân K. được chẩn đoán sơ bộ rối loạn lo âu lan toả.
Stress với nợ nần
Trường hợp của chị Bùi Thị H. (38 tuổi, Gia Lâm, Hà Nội) cũng bị rối loạn trầm cảm vào viện vì thường xuyên đau đầu.
TS Tâm cho biết khi đến với bệnh viện, chị H. đã đi chữa đa khoa ở các nơi nhưng tình trạng bệnh không dứt mà ngày càng nặng hơn. Sau đó, chị H. được người quen mách vào viện tâm thần kiểm tra. Sợ mang tiếng bị bệnh tâm thần nên chị H. càng chần chừ. Sau đó mới đi khám thì bệnh đã tiến triển kéo dài 4 năm.
Gia đình chị H. xây nhà mới và phải vay số tiền khoảng ¼ chi phí xây nhà. Trong khi đó, chồng chị H. đi làm xa nên không có ai giúp chăm con. Lo lắng về khoản nợ khiến chị H. mất ngủ liên miên và cảm giác đau đầu hai bên thái dương, lan toả khắp đầu, đêm đến rất khó vào giấc ngủ.
Chị H. kể mỗi lần căng thẳng chị lại hồi hộp, vã mồ hôi, nặng tức ở ngực, trào ngược dạ dày thực quản. Chị H. đã đi khám ở nhiều nơi nhưng cảm giác khó chịu trong người vẫn theo đuổi chị.
Mỗi lần đi khám, chị lại được yêu cầu làm đủ các chiếu chụp, xét nghiệm rồi thuốc về uống nhưng vẫn không dứt cảm giác khó chịu chị lại đi khám.
TS Tâm cho biết lúc đến khám tại Viện Sức khoẻ tâm thần, chị H. mang theo cả tập đủ các kết quả xét nghiệm dày nhưng tất cả đều không mang lại hiệu quả điều trị.
Khi tiếp xúc với bệnh nhân, ông thấy chị H. là người hay lo lắng, cầu toàn, tư duy chậm và bi quan về bệnh tật. Bác sĩ chẩn đoán chị bị trầm cảm lo âu ở dạng rối loạn cơ thể. Sau một thời gian điều trị, bệnh nhân có tiến triển tốt.
Theo TS Tâm, các rối loạn liên quan tới stress ngày càng gia tăng ở các quốc gia với tỷ lệ khác nhau và thường khởi phát ở tuổi trẻ, thường gặp ở nữ nhiều hơn nam. Theo nghiên cứu của Bộ Y tế, ở nước ta năm 2017 có khoảng 15% dân số mắc các rối loạn liên quan tới stress.
TS Tâm cho biết xã hội hiện với đại áp lực công việc, áp lực học tập càng khiến cho tỷ lệ những người bị stress gia tăng.
Những stress gây bệnh thường là những stress mạnh và cấp diễn đột ngột hoặc những stress không mạnh nhưng tiếp diễn trường diễn lặp đi lặp lại nhiều lần khiến người bệnh căng thẳng. Bệnh có thể xuất hiện ngay sau khi có phản ứng stress cấp hoặc sau một thời gian ngấm stress.
Qua hai trường hợp trên, bác sĩ khuyến cáo khi có các biểu hiện lo âu, mất ngủ, hồi hộp, đánh trống ngực diễn ra trong thời gian dài, người bệnh nên đến kiểm tra sức khoẻ ở các chuyên khoa tâm thần để có thể điều trị bệnh sớm hơn.
TS Tâm cho rằng cần bỏ tâm lý e ngại bệnh lý tâm thần bởi không phải cứ đến bệnh viện tâm thần là điên.
