Bất ngờ với nguyên nhân ung thư
Ở tuổi 53, bà Nguyễn Thị Y. (quê Hải Dương) được bác sĩ chẩn đoán mắc ung thư thực quản. Bà Y. vô cùng lo lắng vì con cái vẫn chưa trưởng thành giờ lại mang căn bệnh ác tính.
Bà Y. tâm sự, khoảng 1 năm nay bà thường xuyên nóng rát cổ họng. Đi kiểm tra chỉ điều trị viêm họng hạt nhưng không đỡ.
Hai tháng nay có hiện tượng nuốt nghẹn nhưng bà vẫn không đến bệnh viện kiểm tra. Chỉ đến khi kèm theo dấu hiệu đau thượng vị bà mới đi nội soi dạ dày vì nghĩ đau dạ dày. Bác sĩ đưa ống nội soi vào thực quản thì phát hiện u sùi trong thực quản và nghi ngờ ung thư thực quản.
Bà Y. lên bệnh viện tuyến trên kiểm tra. Bác sĩ sinh thiết chẩn đoán ung thư thực quản. Lục tìm nguyên nhân, bác sĩ nghi ngờ thủ phạm chính là thói quen uống nước quá nóng của bà Y.
Bà Y. tâm sự mình thích cảm giác uống nước nóng, vừa uống vừa thổi. Thói quen này đã theo bà gần 30 năm nay, không kể mùa đông hay mùa hè. Bà không nghĩ rằng nó là yếu tố đưa đến căn bệnh ung thư thực quản của mình.
Không riêng gì bà Y., trường hợp của bệnh nhân Đào Mạnh H. (Long Biên, Hà Nội) cũng tương tự. Được bác sĩ Bệnh viện Trung ương Quân đội phẫu thuật hơn 1 tháng trước, bệnh nhân đang chờ hóa chất và xạ trị.
Ông H. kể trước đây sáng nào ông cũng làm cốc trà ấm to và coi đó là cách thải độc cho cơ thể mình. Khi nhập viện cấp cứu vì đau thực quản, dạ dày bác sĩ chẩn đoán ung thư thực quản biểu mô tế bào vảy khiến ông H. không khỏi bàng hoàng.
Những ngày nằm viện cùng nhiều bệnh nhân khác, ông H. mới biết uống nước nóng, uống rượu mạnh, hút thuốc chính là yếu tố dẫn tới ung thư thực quản. Dù không hút thuốc lá nhưng rượu tây và trà nóng, cà phê nóng chính là con đường đưa ông tới bệnh tật lúc nào không hay.
Ung thư do đâu?
Theo ông Lê Mạnh Đức, Khoa xạ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, thực quản là một ống cơ trơn có chức năng vận chuyển thức ăn và chất lỏng từ cổ họng đến dạ dày. Thành thực quản cấu tạo gồm 3 lớp: Màng nhày (niêm mạc), lớp cơ và tổ chức liên kết. Ung thư thực quản bắt đầu ở lớp niêm mạc và phát triển xâm lấn vào các lớp mô bên ngoài của thực quản.
Hai loại ung thư thực quản phổ biến nhất được đặt tên theo loại tế bào ung thư bao gồm: Ung thư biểu mô tế bào vảy và ung thư biểu mô tuyến.
Ung thư biểu mô tế bào vảy là ung thư bắt đầu ở các tế bào vảy. Những tế bào phẳng, mỏng nằm lát bên trong thực quản. Loại ung thư này thường gặp nhất ở phần trên và giữa của thực quản nhưng cũng có thể xảy ra ở bất cứ đâu dọc theo thực quản.
Ung thư biểu mô tuyến là khối ung thư bắt đầu ở tế bào tuyến tiết nhày. Bệnh này thường khởi phát ở phần dưới của thực quản, gần dạ dày.
Các yếu tố gây ung thư thực quản đã được chỉ ra rằng do thói quen hút thuốc và uống rượu, đặc biệt là rượu mạnh. Ngoài ra, tình trạng trào ngược dạ dày cũng là nguyên nhân gây ung thư thực quản.
Thói quen sử dụng nước quá nóng trên 60 độ cũng làm tăng nguy cơ ung thư thực quản. Các nghiên cứu của hiệp hội ung thư Mỹ đã chỉ ra mỗi ngày một người uống 600 ml trà nóng, nước nóng sẽ tăng nguy cơ ung thư thực quản lên tới 90%.
Theo ông Đức, nguyên nhân do thói quen này gây bỏng vùng niêm mạc thực quản. Theo thời gian, vùng bỏng sừng hóa dễ gây ung thư tế bào vảy cho người bệnh. Chính vì thế, nên hạn chế ăn thực phẩm quá nóng, quá lạnh để tránh làm tổn thương niêm mạc thực quản cũng là yếu tố giúp hạn chế nguy cơ ung thư thực quản trong tương lai.
Ông Đức cho biết để giảm nguy cơ mắc ung thư thực quản, chúng ta cần thực hiện lối sống lành mạnh, tránh uống rượu, hút thuốc, duy trì cân nặng hợp lý, tránh thừa cân béo phì, điều trị bệnh trào ngược dạ dày thực quản nếu có.