Trong đời sống hàng ngày, nhiều gia đình Việt thường tận dụng thực phẩm tối đa bằng cách bảo quản, chế biến hoặc tái sử dụng theo nhiều cách khác nhau nhằm tránh lãng phí. Tuy vậy, không phải phương pháp nào cũng đảm bảo an toàn cho sức khỏe.

Một số thói quen tuy giúp tiết kiệm chi phí và giảm thiểu lãng phí thực phẩm, nhưng cũng có thể tiềm ẩn những rủi ro khó lường.

Dùng lại dầu thừa

Dầu ăn khi bị đun nóng ở nhiệt độ cao, đặc biệt là trong các món chiên rán, sẽ xảy ra quá trình oxy hóa, làm biến đổi cấu trúc axit béo, theo Healthline. Khi dầu được sử dụng nhiều lần, các chất oxy hóa này càng tích tụ, tạo ra aldehyde và chất béo trans – hai hợp chất có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim mạch, đột quỵ.

Một trong những nguy cơ lớn nhất khi tái sử dụng dầu ăn là sự hình thành acrylamide – một chất có liên quan đến ung thư. Acrylamide thường xuất hiện khi thực phẩm chứa tinh bột được chiên ở nhiệt độ cao. Nếu dầu ăn đã qua sử dụng tiếp tục bị đun nóng, acrylamide sẽ gia tăng, gây ra nhiều nguy hiểm cho sức khỏe, đặc biệt là tăng khả năng mắc bệnh ung thư.

Mua nhiều thực phẩm và trữ đông

Trữ đông thực phẩm là giải pháp tiện lợi, giúp tiết kiệm thời gian và chi phí, đặc biệt với những người bận rộn. Tuy nhiên, việc trữ đông cũng có những hạn chế cần lưu ý.

Một số loại thực phẩm sau khi rã đông có thể bị thay đổi kết cấu, mất đi độ tươi ngon ban đầu. Rau xanh có thể trở nên mềm nhũn, trái cây đông lạnh thường mất đi độ giòn, trong khi thịt cá nếu không được bảo quản đúng cách có thể bị ảnh hưởng đến chất lượng.

Ngoài ra, không gian lưu trữ cũng là một vấn đề. Tủ đông quá tải không chỉ làm giảm hiệu suất làm lạnh mà còn khiến thực phẩm dễ bị lãng quên, dẫn đến việc sử dụng quá hạn mà không hay biết.

Đặc biệt, an toàn thực phẩm là yếu tố quan trọng. Nếu thực phẩm không được đóng gói đúng cách hoặc rã đông không đúng quy trình, vi khuẩn có thể phát triển, gây nguy cơ mất an toàn thực phẩm.

 

Hâm nóng thức ăn nhiều lần tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe. Ảnh: Adobe Stock.

Hâm nóng thức ăn nhiều lần

Hâm nóng thức ăn nhiều lần có thể gây hại nếu không thực hiện đúng cách, theo New York Post. Các loại vi khuẩn như Bacillus cereus có thể tồn tại trong thực phẩm giàu tinh bột như cơm, khoai tây ngay cả sau khi nấu chín. Nếu thức ăn không được bảo quản đúng, vi khuẩn này sẽ sinh sôi và gây ngộ độc thực phẩm.

Ngoài ra, việc hâm nóng liên tục làm giảm giá trị dinh dưỡng, đặc biệt là vitamin C và B. Một số thực phẩm như rau xanh có thể sinh nitrosamine – hợp chất tiềm ẩn nguy cơ ung thư, trong khi dầu ăn bị đun nhiều lần có thể tạo ra chất béo trans và aldehyde không tốt cho tim mạch.

Để đảm bảo an toàn, bạn chỉ nên hâm nóng thức ăn một lần, ở nhiệt độ ít nhất 75 độ C và bảo quản thực phẩm dưới 5 độ C nếu không dùng ngay. Hạn chế hâm nóng nhiều lần giúp giữ nguyên chất lượng món ăn và giảm nguy cơ mất an toàn thực phẩm.

 

Trong bữa cơm hàng ngày, nhiều người vẫn thường tiếc chén nước chấm còn nhiều, không nỡ đổ đi mà để dành lại cho lần sử dụng sau. Ảnh: SCMP.

Dùng đi dùng lại chén nước chấm

Nhiều người có thói quen đổ nước chấm thừa vào chai hoặc bát riêng để dùng tiếp cho các bữa sau. Tuy nhiên, điều này không đảm bảo an toàn vì vi khuẩn có thể đã xâm nhập vào nước chấm thông qua đũa, thìa, nước bọt... trong lần sử dụng trước. Càng để lâu, lượng vi khuẩn càng tăng lên và nếu nước chấm không được bảo quản đúng cách, nguy cơ ngộ độc thực phẩm càng cao.

Không chỉ là vấn đề vi khuẩn, nước chấm tái sử dụng nhiều lần còn có thể bị biến chất. Các thành phần trong nước chấm có thể bị oxy hóa, lên men hoặc thay đổi hương vị. Nếu nước chấm có chứa chanh hoặc giấm, độ chua có thể tăng dần theo thời gian, gây ảnh hưởng đến dạ dày nếu tiếp tục sử dụng.