Quan hệ tình dục không an toàn với người bị lậu là nguyên nhân phổ biến nhất gây lây bệnh. Ảnh minh họa: Shutterstock. |
Lậu là bệnh lây truyền qua đường tình dục (STD) phổ biến do vi khuẩn Neisseria gonorrhoeae gây ra. Nó thường ảnh hưởng đến những người trẻ tuổi có hoạt động tình dục trong độ tuổi từ 15 đến 29, nhưng nó cũng có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi và không chỉ giới hạn ở nhóm này.
Bệnh lậu dễ lây lan. Bạn có thể mắc bệnh lậu khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo, hậu môn hoặc miệng không bảo vệ với người nhiễm vi khuẩn. Nó có thể lây lan ngay cả khi một người đàn ông không xuất tinh trong thời gian quan hệ tình dục.
Nguyên nhân
Theo New Medical, vi khuẩn lậu có trong dương vật, dịch âm đạo và dịch tiết của người bị nhiễm bệnh. Nó có thể lây lan từ người này sang người khác qua những chất dịch này.
Sự lây lan có thể xảy ra khi quan hệ tình dục không an toàn với người bị nhiễm bệnh, kể cả khi không xuất tinh. Bệnh lậu cũng lây nhiễm khi dùng chung đồ chơi tình dục bị nhiễm vi khuẩn và không có bảo vệ (bằng bao cao su).
Vi khuẩn gây bệnh lậu có thể xâm nhập vào màng nhầy của niệu đạo, cổ tử cung, trực tràng, hầu họng (phía sau cổ họng) và kết mạc (niêm mạc của mắt).
Đàn ông có 20% nguy cơ nhiễm bệnh sau một lần quan hệ tình dục qua đường âm đạo với phụ nữ bị nhiễm bệnh lậu. Trong khi đó, phụ nữ có nguy cơ 60-80% khi quan hệ tình dục qua đường âm đạo với đàn ông bị nhiễm bệnh này. Nguy cơ lây nhiễm cao hơn đối với nam giới có quan hệ tình dục đồng giới.
Ở phụ nữ mang thai mắc bệnh lậu không được điều trị, vi khuẩn có thể lây lan sang mắt trẻ sơ sinh trong khi sinh.
Bệnh lậu dễ lây lan khi quan hệ tình dục. Tuy nhiên, không phải tất cả hành vi thân mật hoặc trao đổi dịch cơ thể đều khiến bạn có nguy cơ mắc bệnh lậu. Bạn không thể mắc bệnh lậu từ:
- Hôn, ôm hoặc nắm tay
- Chia sẻ thức ăn, đồ uống hoặc đồ dùng bằng bạc
- Sử dụng nhà vệ sinh sau người khác
- Hít phải những giọt nước sau khi ai đó ho hoặc hắt hơi.
Bạn có nguy cơ mắc bệnh lậu cao hơn nếu bạn:
- Dưới 25 tuổi
- Có tiền sử mắc bệnh tình dục
- Không sử dụng bao cao su hoặc miếng chắn miệng mỗi khi quan hệ tình dục
- Đang quan hệ tình dục với một hoặc nhiều bạn tình mà gần đây chưa có kết quả xét nghiệm âm tính với bệnh lậu
- Quan hệ đồng giới.
Biến chứng của bệnh lậu
Theo Dịch vụ Y tế Quốc gia Vương quốc Anh (NHS), nếu bệnh lậu được điều trị sớm, khả năng gây ra biến chứng hoặc vấn đề lâu dài là rất thấp. Tuy nhiên, nếu không được điều trị, bệnh lậu có thể lây lan khắp cơ thể, gây viêm khớp, viêm gan, tổn thương van tim và não. Càng mắc bệnh lậu nhiều lần, nguy cơ gặp biến chứng càng cao.
Ở phụ nữ, bệnh lậu có thể lây lan đến cơ quan sinh sản và gây viêm vùng chậu (PID). Đây là biến chứng ước tính xảy ra ở 10-20% trường hợp bệnh lậu không được điều trị. PID có thể gây đau vùng chậu kéo dài, mang thai ngoài tử cung và vô sinh.
Khi mang thai, bệnh lậu có thể gây:
- Sẩy thai
- Chuyển dạ sớm và sinh non
- Trẻ sinh ra bị viêm kết mạc, nếu không được điều trị sẽ có nguy cơ bị tổn thương thị lực tiến triển và vĩnh viễn.
Ở nam giới, bệnh lậu có thể gây nhiễm trùng và viêm ở tinh hoàn và tuyến tiền liệt, tạo sẹo ở niệu đạo, từ đó giảm khả năng sinh sản hoặc thậm chí gây vô sinh trong một số ít trường hợp.
Trong một số ít trường hợp, bệnh lậu có thể lây lan qua đường máu và gây nhiễm trùng nghiêm trọng, đe dọa tính mạng, ảnh hưởng đến các bộ phận khác của cơ thể (nhiễm trùng huyết).
Cách phòng ngừa
Cách duy nhất để ngăn ngừa bệnh lậu là không quan hệ tình dục. Đối với nhiều người, mục tiêu thực tế hơn là giảm nguy cơ mắc bệnh và lây lan bệnh lậu. Thực hiện các bước sau để giảm rủi ro:
- Luôn sử dụng bao cao su hoặc màng chắn miệng khi quan hệ tình dục.
- Không quan hệ tình dục với người đang bị nhiễm bệnh.
- Không quan hệ tình dục với người có triệu chứng bệnh lậu.
- Hạn chế bạn tình và trao đổi cởi mở về các hoạt động tình dục.
- Xét nghiệm bệnh lậu và yêu cầu bạn tình cũng cần xét nghiệm.
