Các bậc cha mẹ đều muốn đảm bảo rằng sẽ nuôi dưỡng thật tốt con của mình để các em có thể sống một cuộc sống khỏe mạnh nhất và có một tương lai tốt nhất.

Chế độ dinh dưỡng hợp lý rất quan trọng đối với tất cả các khía cạnh của sức khỏe, đặc biệt là với sự phát triển và hoạt động của não bộ. Não phát triển nhanh chóng trong vài năm đầu đời của trẻ. Trên thực tế, não của trẻ đạt 80% trọng lượng não của người trưởng thành vào thời điểm các em được 2 tuổi. Bộ não tiếp tục phát triển cho đến tuổi vị thành niên, đặc biệt là ở vỏ não trước trán có một vùng não được gọi là “trung tâm nhân cách”. Đây là vùng não liên quan đến lập kế hoạch, trí nhớ, ra quyết định và các chức năng điều hành khác.

Các nghiên cứu được tiến hành đã chỉ ra các chất dinh dưỡng và thực phẩm hỗ trợ sự phát triển của não và có lợi cho chức năng nhận thức trong suốt thời thơ ấu và thanh thiếu niên.

Trứng

Trứng là một trong những thực phẩm bổ dưỡng nhất mà bạn có thể ăn. May mắn thay, trứng cũng là thực phẩm rất được trẻ em yêu thích. Trứng chứa nhiều chất dinh dưỡng cần thiết cho sự phát triển của não và chức năng nhận thức như choline, vitamin B12, protein và selen.

Choline là một chất dinh dưỡng đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của não bộ, được xếp cùng nhóm với vitamin B. Trên thực tế, một đánh giá năm 2020 tổng hợp từ 54 nghiên cứu cho thấy rằng việc bổ sung choline vào chế độ ăn của trẻ trong 1.000 ngày trong thời gian đầu đời có thể hỗ trợ sự phát triển của não bộ, bảo vệ chống lại tổn thương tế bào thần kinh và cải thiện chức năng nhận thức.

Nghiên cứu cho thấy rằng chế độ ăn uống có trứng và các loại thực phẩm lành mạnh khác như các loại đậu và trái cây, góp phần giúp IQ cao hơn so với chế độ ăn kiêng chứa nhiều thực phẩm có đường như bánh quy và kẹo.

Quả mọng

Quả mọng chứa nhiều hợp chất thực vật có lợi gọi là anthocyanins. Anthocyanins là chất có thể làm tăng lưu lượng máu đến não, có tác dụng chống viêm, thúc đẩy sản xuất các tế bào thần kinh mới. Kết quả từ một số nghiên cứu chỉ ra rằng ăn quả mọng ảnh hưởng tích cực đến chức năng nhận thức ở trẻ em.

Một nghiên cứu ở 14 trẻ em từ 7–10 tuổi cho thấy những người tiêu thụ 200g đồ uống việt quất chứa nhiều flavonoid có kết quả tốt hơn đáng kể trong bài kiểm tra nhớ từ.

Hơn nữa, nghiên cứu cho thấy việc ăn ít quả mọng, cùng với các loại trái cây và rau quả khác góp phần làm chức năng nhận thức kém hơn ở trẻ em từ 6–8 tuổi.

Hải sản

Hải sản là một nguồn tuyệt vời chứa nhiều chất dinh dưỡng đặc biệt quan trọng đối với chức năng của não, gồm chất béo omega-3, iốt và kẽm.

Cơ thể cần kẽm để sản xuất và phát triển tế bào thần kinh, trong khi chất béo omega-3 cần thiết cho các chức năng bình thường của não. Cơ thể cần i-ốt để sản xuất hormone tuyến giáp, một hormone đóng một vai trò quan trọng trong sự phát triển của não.

Một số nghiên cứu cho thấy việc ăn cá có thể giúp làm tăng chỉ số IQ, cải thiện thành tích học tập ở trẻ. Nồng độ chất béo omega-3 trong máu thấp cũng ảnh hưởng tiêu cực đến chức năng nhận thức của trẻ.

Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý rằng tiêu thụ quá nhiều cá có thể gây ra tác động tiêu cực đến chức năng nhận thức vì các chất ô nhiễm như thủy ngân có nhiều trong một số loại hải sản.

Các loại rau lá xanh

Có thể con của bạn không thích ăn các loại rau lá xanh, nhưng các loại rau này lại chứa các chất dinh dưỡng rất quan trọng đối với sức khỏe não bộ của trẻ.

Các loại rau lá xanh như rau bina, cải xoăn và rau diếp chứa các hợp chất bảo vệ não như folate (vitamin B9), flavonoid, carotenoid, vitamin E, vitamin K1.

Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng trẻ em ăn đủ folate có điểm nhận thức tốt hơn so với trẻ em không hấp thụ đủ folate. Thêm vào đó, nghiên cứu cũng cho thấy rằng một chế độ ăn nhiều thực phẩm giàu carotenoid có thể tăng cường chức năng nhận thức ở trẻ em.

Cacao

Ca cao và các sản phẩm từ ca cao, chẳng hạn như ca cao ngòi, bột cacao, là một số trong những nguồn thực phẩm tập trung nhiều chất chống oxy hóa flavonoid nhất. Các chất chống oxy hóa này có đặc tính chống viêm và bảo vệ não, và có lợi cho sức khỏe não bộ.

Các flavonoid trong ca cao làm tăng lưu lượng máu lên não và cải thiện quá trình xử lý thị giác. Sử dụng ca cao cũng có thể cải thiện hiệu suất nhận thức ở những người trẻ tuổi.

Một đánh giá của 11 nghiên cứu cho thấy rằng lượng ca cao ngắn hạn và dài hạn đều có mang lại ảnh hưởng tốt cho nhận thức của trẻ em và thanh thiếu niên.

Cam

Cam là một loại trái cây có múi phổ biến và được trẻ em yêu thích nhờ vị ngọt. Thêm cam vào chế độ ăn uống của trẻ có thể cải thiện sức khỏe thể chất cũng như nhận thức của trẻ.

Trên thực tế, nước cam là một trong những nguồn cung cấp flavonoid phổ biến nhất. Các nghiên cứu chỉ ra rằng ăn thực phẩm và đồ uống giàu flavonoid như cam và nước cam giúp tăng hoạt động thần kinh và lưu lượng máu đến não, dẫn đến tăng cường chức năng nhận thức.

Cam cũng chứa nhiều vitamin C cần thiết cho sự phát triển thích hợp của não. Các nghiên cứu ở người lớn cho thấy rằng có mức vitamin C trong máu tối ưu góp phần giúp thực hiện tốt hơn các nhiệm vụ liên quan đến tập trung, trí nhớ làm việc, sự chú ý, hồi tưởng, tốc độ quyết định và nhận biết.

Sữa chua

Cho con ăn sữa chua không đường vào bữa sáng là một cách tuyệt vời để hỗ trợ sức khỏe não bộ của trẻ. 

Các sản phẩm từ sữa như sữa chua là một nguồn cung cấp iốt dồi dào, một chất dinh dưỡng mà cơ thể cần cho sự phát triển của não và chức năng nhận thức. Các nghiên cứu chỉ ra rằng trẻ em không tiêu thụ đủ iốt có nhiều khả năng bị suy giảm nhận thức hơn những trẻ có chế độ ăn uống đủ iốt. Điều quan trọng cần lưu ý là tình trạng thiếu iốt phổ biến hơn ở phụ nữ mang thai và trẻ em, đặc biệt là ở những vùng điều kiện kinh tế còn khó khăn.

Ngoài iốt, trong sữa chua cũng có nhiều chất dinh dưỡng khác như protein, kẽm, B12 và selen.

Thức ăn giàu sắt

Tình trạng thiếu sắt phổ biến trên khắp thế giới và đặc biệt là ở trẻ em. Hàm lượng sắt thấp có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sự phát triển nhận thức và kết quả học tập ở trẻ em. Thiếu sắt cũng có liên quan đến chứng rối loạn tăng động giảm chú ý. Trẻ em dưới 7 tuổi được coi là đối tượng có nguy cơ bị thiếu sắt cao nhất.

Để giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu sắt, hãy đảm bảo chế độ ăn của con có các thực phẩm giàu chất sắt như thịt đỏ, thịt gia cầm, hải sản, đậu, rau bina, ….

Hãy lưu ý rằng cơ thể hấp thụ sắt heme trong thực phẩm từ động vật tốt hơn sắt non-heme trong thực phẩm từ thực vật. Chế độ ăn lý tưởng nên có sự kết hợp của cả nguồn sắt heme và non-heme. Thêm nguồn vitamin C vào thực phẩm giàu chất sắt không heme có thể giúp tăng cường hàm lượng sắt hấp thu vào cơ thể. Ví dụ, bạn có thể thêm nước chanh vào món salad rau bina.

Các loại hạt và quả hạch

Quả hạch và hạt có giá trị dinh dưỡng cao với nhiều chất dinh dưỡng giúp cải thiện chức năng nhận thức như vitamin E, kẽm, folate, sắt và protein.

Các nghiên cứu cũng chỉ ra rằng ăn các loại hạt có thể giúp cải thiện chất lượng chế độ ăn uống của trẻ em và tăng cường hấp thụ các chất dinh dưỡng thiết yếu như chất béo lành mạnh, protein và chất xơ.

Ngoài ra, các loại quả hạch, hạt và bơ từ quả hạch và hạt là những thực phẩm có nhiều công dụng, được trẻ em ưa thích. Chúng có thể giúp tăng chất lượng dinh dưỡng của bữa ăn chính và cả bữa ăn nhẹ.