Rối loạn mỡ máu hay còn gọi là rối loạn chuyển hóa lipid máu, là tình trạng khối lượng mỡ trong máu tăng cao ảnh hưởng đến sự lưu thông của các dòng máu trong thành mạch, dẫn đến tình trạng xơ vữa. Khi mảng xơ vữa được hình thành, lòng mạch sẽ bị thu hẹp lại làm cản trở lưu lượng máu, thậm chí máu sẽ không lưu thông được.
Nhiều bệnh đi kèm
Theo thống kê về Gánh nặng bệnh tật toàn cầu vào năm 2019, mỡ máu cao đã gây ra gần 4,4 triệu ca tử vong, tương đương 7,78% số ca tử vong trên toàn cầu. Viện Đo lường và Đánh giá Y tế (IHME) cũng cho biết, tại Việt Nam, ước tính có 3,8 triệu người mắc bệnh tim mạch do xơ vữa, với nguyên nhân chủ yếu là do mỡ máu cao (chiếm gần 65%).
Chính vì thế, các chuyên gia y tế cho rằng phòng ngừa, điều trị rối loạn mỡ máu rất quan trọng. Cạnh đó, người mắc bệnh mỡ máu cao nếu không phòng ngừa và điều trị đúng có thể dẫn đến xơ vữa động mạch, bệnh tim, huyết áp, đột quỵ.
Mới đây, đại diện FPT Long Châu cho biết, đơn vị này đã giới thiệu tới thị trường Việt Nam về giải pháp điều trị mỡ máu thế hệ mới với công nghệ RNA can thiệp (siRNA). Phương pháp mới sử dụng hoạt chất inclisiran do Novartis nghiên cứu và sản xuất đã được Cục Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm (FDA) chấp thuận từ năm 2021.
Hướng tiếp cận này cho phép giảm lượng cholesterol xấu (LDL-C) một cách hiệu quả và bền vững, người dùng chỉ cần tiêm 2 lần mỗi năm. Tính đến tháng 8-2024, sản phẩm đã được chấp thuận tại gần 100 quốc gia, bao gồm Hoa Kỳ, EU, Nhật Bản và Trung Quốc.
FPT Long Châu kỳ vọng giải pháp này không chỉ giúp mở rộng cơ hội điều trị hiệu quả, giảm gánh nặng tài chính mà còn nâng cao ý thức phòng ngừa bệnh trong cộng đồng. Từ đó tạo chuyển biến tích cực trong hành trình chăm sóc sức khỏe toàn dân.
Xây dựng chế độ ăn uống, luyện tập lành mạnh
Theo Viện dinh dưỡng quốc gia, người bị rối loạn mỡ máu cần phải tuân thủ các nguyên tắc điều trị và hành động thiết thực theo chỉ dẫn của bác sĩ.
Người bệnh cần theo dõi chỉ số máu thường xuyên, và khám định kỳ để kịp thời phát hiện các biến chứng của bệnh và điều trị sớm.
Ngoài tuân thủ điều trị y học, Viện dinh dưỡng cũng lưu ý người rối loạn mỡ máu nên có chế độ ăn uống và luyện tập hơn lý. Trong đó cần cung cấp đầy đủ năng lượng (30- 35kcal/kg cân nặng/ngày), các vitamin khoáng chất và hạn chế chất béo, nhất là chất béo bão hòa.
Người dân nên sử dụng các loại ngũ cốc nguyên hạt, sử dụng các loại thịt ít béo như thịt nạc, cá nạc bỏ da… Với sữa, nên uống các loại sữa tách béo, sữa chua, các sản phẩm chế biến từ đậu nành vì chúng chứa nhiều estrogen và isoflavon giúp giảm cholesterol trong máu.
Người mắc chứng rối loạn mỡ máu cũng cần sử dụng các acid béo không no có trong các loại thực vật để chế biến món ăn. Cạnh đó, người dân cần tăng cường sử dụng chất xơ, vitamin, các yếu tố vi lượng đến từ rau, củ quả chín, ăn nhiều các loại thực phẩm chứa chất chống oxy hóa.
Song song với đó, người dân cần hạn chế dùng các loại thức ăn có chứa nhiều acid béo no như mỡ động vật, da các loại gia cầm, thịt nhiều mỡ.
Hạn chế tiêu thụ các thực phẩm chế biến sẵn, thực phẩm nhiều dầu mỡ, không ăn các thực phẩm nhiều cholesterol như: phủ tạng động vật, lòng đỏ trứng…
Không ăn các loại dầu thực vật nhiều chất béo bão hòa: dầu dừa, dầu cọ, dầu hạnh nhân. Hạn chế dùng các loại đường mật, bánh kẹo ngọt, hạn chế và loại bỏ các thói quen hút thuốc lá, uống chất kích thích…
Cạnh đó, Viện dinh dưỡng khuyến nghị, người bị rối loạn mỡ máu cần tập thể dụng đều đặn, thời gian tập 30 -45 phút/ngày, 5 ngày/tuần, cường độ tập luyện và thời gian tùy thuộc vào tình trạng sức khỏe.
"Nên tránh căng thẳng, tránh các suy nghĩ bi quan, giữ một thái độ sống thoải mái, vui vẻ, lạc quan góp phần rất lớn vào điều trị bệnh”- Viện dinh dưỡng khuyến cáo.
