Trước những 'ma trận' của rau sạch, các bà nội trợ nên cẩn thận phân biệt để giúp cả gia đình tránh xa nguy cơ gây ngộ độc và bệnh tật.

Nguy cơ từ việc thường xuyên ăn ‘rau bẩn’

Theo thống kê của Tổ chức Lao động quốc tế ILO, trên thế giới, hàng năm có trên 40.000 người chết vì ngộ độc rau trên tổng số 2 triệu người ngộ độc. Tại Việt Nam, con số người bị ngộ độc rau cũng không nhỏ. Do đó, việc lựa chọn rau an toàn thực sự trở nên cần thiết.

Cùng thông tin từ báo Nhân Dân, việc sử dụng rau không an toàn sẽ mắc các chứng bệnh như: dịch tả, ngộ độc gây thiếu ô-xi trong máu, khó thở trụy tim và dẫn đến tử vong... Nếu sử dụng lâu ngày sẽ giảm thính giác, giảm tập trung, mất cảm giác ở ngón tay. Các hóa chất độc hại trong phân bón, thuốc trừ sâu, thuốc bảo vệ thực vật, chất kích thích tăng trưởng... khi tích tụ ở nội tạng có thể gây ung thư, thiếu máu trầm trọng.

Hoạt chất có trong thuốc kích thích sinh trưởng dùng cho các loại rau, củ quả khi vào cơ thể có thể tác động tức thời gây ra ngộ độc thực phẩm từ nhẹ cho đến nặng như đau bụng, nôn mửa, tiêu chảy. Khi các hóa chất độc hại này ngấm dần vào cơ thể người ăn có thể dẫn đến các bệnh nan y như ung thư… đe dọa đến tính mạng con người. 

Hiện nay, thực phẩm bẩn là một trong những 'thủ phạm' được cho là liên quan đến tỷ lệ người bị ung thư ngày càng tăng cao đặc biệt là ở các nước đang phát triển, đặc biệt là ung thư đại trực tràng. Hậu quả của 'rau bẩn' gây ra là vô cùng lớn.

Làm cách nào để phân biệt rau sạch và rau bẩn, cách lựa chọn rau an toàn?

Trên thị trường, có rất nhiều loại rau, từ rau nhập khẩu đến rau trong nước có chứng nhận an toàn theo tiêu chuẩn VietGap cũng không đảm bảo liệu chúng có thực sự là những loại rau ‘tiêu chuẩn’ hay không. Trước những nguy cơ 'rau sạch - rau bẩn' tràn lan trên thị trường, chúng ta cần biết cách phân biệt để hạn chế tối đa nguy cơ ngộ độc và bệnh tật trong gia đình.

- Nên chọn mua rau theo mùa, thời nào thức nấy. Rau trái mùa thường khó chăm sóc, khi năng suất thấp, sâu nhiều, rau sẽ sử dụng thuốc bảo vệ thực vật nhiều có nguy cơ gây hại hơn cho sức khỏe. Do đó, nên hạn chế ăn rau củ trái mùa để tránh rau bị tẩm thuốc.

- Rau sạch có màu hơi nhạt không xanh mướt, thân nhỏ, lá to và thân hơi dai, chắc chắn, không dễ bị gãy. Lá vò sẽ có mùi thơm nồng đặc trưng. Đối với rau củ, phần củ luôn nhỏ, không nhẵn nhụi, không tròn nhưng phần cuống vẫn còn tươi. Các loại quả như cà chua sẽ có màu không đồng đều do chín tự nhiên.

- Rau không an toàn sẽ có lá màu xanh đậm do bón nhiều phân đạm, thân xốp, mềm dễ gãy. Thân và lá đều to xum xuê, mướt mập, trông rất hấp dẫn do được phun nhiều kích thích sinh trưởng. Lá rau xanh mơn mởn, nhưng mùi lại không còn thơm đặc trưng. Các loại rau củ thì phần củ luôn to tròn, đẹp mắt, nhưng cuống lại héo. Quả luôn có màu chín mọng đồng đều.

Có thể nhận biết dễ dàng khi luộc, nước luộc khi nóng có màu xanh nhạt nhưng khi nguội lại có màu xanh đen và kết tủa màu đen. Nếu để ý kỹ ta còn thấy nước rau có vị chát.

- Các loại rau sạch và an toàn thường có thời gian bảo quản khá lâu, có thể giữ được đến năm ngày có khi lên đến một tuần nếu để trong ngăn mát tủ lạnh. Đối với các loại củ thì thời gian bảo quản khoảng 15 ngày. Rau không an toàn khi mua về bảo quản trong ngăn mát tủ lạnh để được khoảng 2 - 3 ngày, dấu hiệu thối dần và chảy nước. 

Tuy nhiên, các loại củ như khoai tây, su hào, cà rốt tẩm hóa chất bảo quản sẽ để được thời gian khá dài, vì các loại thuốc này có khả năng ức chế hoạt động của enzym cao để củ không bị hư hỏng.

- Nếu chọn mua các loại giá đỗ, nên chọn các loại nhỏ, có nhiều rễ và có lá mầm trắng, nhìn không được bắt mắt. Đây là loại được ủ tự nhiên nên an toàn hơn so với các loại mập mạp, to tròn, trắng đẹp, không có rễ hoặc rễ rất ngắn.