Ở Thanh Hóa có một loại có vô cùng lạ từ cái tên cho đến tập tính sinh sống, đó là con cá nác hoa. Loài cá này vừa biết bơi, biết lặn, lại còn chạy trên cạn nhanh thoăn thoắt trông rất lạ mắt. Tại Thanh Hoá, cá nác hoa xuất hiện nhiều ở vùng ven biển các huyện Hậu Lộc, Nga Sơn, Quảng Xương, Nghi Sơn.
Cá nác hoa có kích thước nhỏ, chiều dài khoảng 10-15cm, trọng lượng con to 60 con/kg, còn trung bình 80-100 con/kg. Chúng không có vảy, hình thuôn dài, nhẵn bóng, 2 con mắt lồi lên trông như mắt ếch. Thân và vây cá có màu nâu đất, điểm thêm những chấm màu xanh nhạt nên được gọi là cá nác hoa.
Loài cá này phân bố dọc theo các bãi lầy ở cửa sông, không ngập quá 2m nước. Chúng sinh sống trong các hang hốc ở bãi lầy. Cá nác hoa có khả năng di chuyển, chạy nhảy trên mặt bùn, nhờ khả năng hô hấp đặc biệt, chúng có thể sống ở cả trên cạn và dưới nước.
Anh Quân (xã Đa Lộc, huyện Hậu Lộc, Thanh Hóa) cho biết để "săn" được cá nác hoa, người dân ở đây "chế" loại bẫy làm từ thân cây tre vót nhỏ, uốn cong, cao khoảng 40cm, phía dưới dùng dây cước đúc, màu trắng thắt nút. Khi con cá nác hoa bơi qua đụng vào sợi dây sẽ bị bẫy kẹp chúng gần phần đầu, cá vẫn còn sống nên bán luôn được giá.
Cá nác hoa mùa sinh sản bắt đầu từ tháng 4 đến tháng 9 hằng năm. Vào mùa sinh sản, thường cá đực và cá cái cặp với nhau, cá nác hoa thường tìm các lùm cây dưới nước để sinh sản.
"Để bắt được nhiều con cá nác hoa đòi hỏi phải có kinh nghiệm. Cụ thể, di chuyển nhẹ đôi bàn chân, tìm vị trí đầu hang cá lên xuống để cắm bẫy, khoảng 20 phút quay lại kiểm tra một lần. Trời càng nắng to, cá nác hoa di chuyển lên mặt bùn tắm nắng càng nhiều", anh Quân nói thêm.
Cá nác hoa khi bắt được thường được chế biến các món ăn như: Kho khô, nướng, nấu canh... thịt cá rất thơm ngon. Xưa kia, cá chủ yếu được bà con dùng làm thức ăn trong sinh hoạt hàng ngày nhưng hiện nay được coi là đặc sản ở nhiều nhà hàng. Cá thường được thương lái thu mua tại chỗ, số ít bán ở chợ dân sinh quanh vùng. Loại tươi ngon có thể xuất sang thị trường Trung Quốc, Nhật Bản.
Trên thị trường, cá nác hoa được bán với giá khoảng 200.000 đồng/kg.
