Các loại rau củ quả màu tím là nguồn thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, có thể kể đến như flavonoid, polyphenol, acid ellagic, các vitamin, khoáng chất… Trong đó, Anthocyanidin - hợp chất tạo nên màu tím trong rau quả là chất chống oxy hóa mạnh, có thể ức chế tác hại của các gốc tự do trong cơ thể, mang lại những lợi ích cho sức khỏe.

BS-CKI. Nguyễn Trần Như Thủy, Bệnh viện Đại học Y Dược TP.HCM cơ sở 3 cho biết, khi nhắc đến màu sắc của các loại rau củ, thường chúng ta hay nghĩ đến màu xanh, màu cam, vàng hay đỏ. Rau củ sắc tím thường chỉ được dùng để bày trí cho món ăn thêm bắt mắt. Tuy nhiên các loại rau củ mang sắc màu lãng mạn này không chỉ giúp món ăn thêm thẩm mỹ mà còn rất tốt cho sức khỏe.

"Anthocyanidin, hợp chất tạo nên màu tím đặc trưng là một chất chống oxy hóa rất mạnh nên có khả năng ngăn ngừa ung thư, ngăn chặn tích tụ các độc tố bất lợi, chống lão hóa nhất là lão hóa da. Ngoài ra, chúng cũng giúp tăng lượng máu lên não, tốt cho hệ thần kinh trung ương, giúp cải thiện trí nhớ và ngăn ngừa đãng trí", bác sĩ Thủy phân tích.

Các loại rau củ quả màu tím là nguồn thực phẩm chứa nhiều dưỡng chất có lợi cho sức khỏe, có thể kể đến như flavonoid, polyphenol, acid ellagic, các vitamin, khoáng chất… Trong đó, Anthocyanidin - hợp chất tạo nên màu tím trong rau quả là chất chống oxy hóa mạnh, có thể ức chế tác hại của các gốc tự do trong cơ thể, mang lại những lợi ích cho sức khỏe.

Dưới đây là gợi ý của bác sĩ Thủy về một số loại rau củ màu tím khá quen thuộc cùng với những lợi ích của chúng đối với sức khỏe.

Những loại thực phẩm màu tím phổ biến

Cà tím

Cà tím có giá trị dinh dưỡng cao. Trong thịt quả cà tím chứa nhiều vitamin như A, C, các vitamin nhóm B và nhiều khoảng chất vi lượng như K, Mg, Fe, Zn, Ca, Mn. Nhờ nguồn axit folic (vitamin B9) và sắt vi lượng dồi dào, cà tím giúp hỗ trợ quá trình tạo hồng cầu và ngăn ngừa thiếu máu, tốt cho thai phụ.

"Cà tím chứa nhiều kali giúp ổn định nhịp tim, klavonoid có tác dụng giảm lượng LDL-c, tăng HDL-c, giúp giảm nguy cơ bệnh tim mạch. Ngoài ra, magiê và canxi cùng với vitamin A và C trong cà tím có tác dụng cải thiện cấu trúc xương giúp tăng cường hệ miễn dịch, giảm cảm giác bồn chồn, lo lắng, cải thiện tình trạng giấc ngủ, làm đẹp da ngăn ngừa tàn nhang", bác sĩ Thủy chia sẻ.

Lượng nước trong cà tím chiếm 92% đến 94% và rất giàu chất xơ thực vật, cà tím có thể giúp cải thiện tình trạng táo bón, ngăn ngừa hình thành chất béo trong cơ thể, làm tăng cảm giác no lâu hơn, giảm sự thèm ăn, giúp hỗ trợ giảm cân và duy trì cân nặng.

Trong Đông y, cà có vị ngọt tính hàn, hơi độc. Tác dụng mát gan, lợi mật, nhuận tràng, thường được khuyên dùng cho người bị nhiệt chứng, khô đắng miệng, hoặc táo bón. Tuy nhiên người thể trạng hư nhược, các bệnh thuộc hàn chứng, trẻ nhỏ thì nên hạn chế ăn cà tím.

Dù có nhiều lợi ích nhưng lưu ý chỉ nên tầm 200 gram/lần, 2-3 bữa/tuần vì trong cà tím có chứa solanine là một chất vị đắng và có độc với cơ thể.

Bắp cải tím

Bắp cải tím đậm hay tím nhạt thường được đo bằng chỉ số pH vì sự thay đổi màu sắc cũng tùy vào độ pH của đất trồng. Các loại bắp cải nói chung chứa nhiều vitamin A, C và E. Riêng bắp cải tím có lượng vitamin C nhiều gấp đôi và lượng vitamin A gấp 10 lần so với các loại bắp cải xanh.

Vitamin A, C và các chất chống oxy hóa trong bắp cải tím giúp tăng cường hệ miễn dịch, bảo vệ cơ thể khỏi các tổn thương gốc tự do, bảo vệ các tế bào não phòng suy giảm trí nhớ, giúp đẹp dạ, chống lão hóa, ngăn ngừa tàn nhang, giúp da đàn hồi và mềm mại hơn.

Vitamin K trong bắp cải tím giúp xương chắc khỏe hơn, thúc đẩy liền xương cũng như duy trì mật độ canxi trong xương, ngăn ngừa và làm giảm nguy cơ loãng xương, gãy xương. Vitamin A còn tốt cho mắt, cải thiện thị lực, ngăn ngừa thoái hóa điểm vàng, giảm thiểu nguy cơ hình thành đục thủy tinh thể.

Theo bác sĩ Thủy, sulforaphane có trong bắp cải tím có tác dụng chống viêm, giảm đau, hỗ trợ ngăn ngừa các biến chứng của viêm khớp. Bắp cải tím giúp kiểm soát và duy trì cân nặng bởi loại rau này ít calo nhưng nhiều vitamin và khoáng chất, cùng với lượng chất xơ dồi dào, giúp tạo cảm giác no lâu và tốt cho đường ruột và hệ tiêu hóa.

Khoai lang tím

Khoai lang tím giàu beta-carotene, vitamin B1, vitamin C, Ca, Mg, chứa nhiều chất chống oxy hóa. Vỏ khoai chứa nhiều anthocyanin là chất đặc trưng với nhiếu tác dụng có lợi như ngăn ngừa ung thư, ngăn chặn tích tụ các độc tố bất lợi; chống lão hóa nhất là lão hóa da, tăng lượng máu lên não, tốt cho hệ thần kinh trung ương, giúp cải thiện trí nhớ và ngăn ngừa đãng trí.

Mặc dù lượng tinh bột trong khoai tây tím làm tăng lượng đường trong máu nhưng mức tăng vẫn thấp hơn so với tinh bột trong khoai lang vàng và trắng.

Có thể ăn khoai luộc, chiên hoặc làm sinh tố. Tuy nhiên nên hạn chế các món chiên rán vì dùng dầu nhiều không tốt cho sức khỏe.

Những công dụng thần kỳ của thực phẩm màu tím

Tốt cho dạ dày

Một nghiên cứu ở Mỹ cho thấy, Anthocyanin trong rau củ quả màu tím giúp hạn chế sự hình thành các vết loét dạ dày, làm chậm quá trình oxy hóa và tăng cường hoạt động của các chất chống oxy hóa (như glutathione) tự nhiên trong cơ thể.

Bảo vệ sức khỏe tim mạch

Một số loại trái cây màu tím như phúc bồn tử, việt quất có khả năng làm giảm cholesterol xấu và tăng cholesterol tốt cho cơ thể.

Mức cholesterol xấu tăng lên dẫn đến sự hình thành các mảng xơ vữa trong thành động mạch, làm ngăn chặn dòng chảy của máu đến tim. Từ đó, nguy cơ bị đau tim và đột quỵ gia tăng.

Tốt cho não bộ

Theo một nghiên cứu được công bố trên Archives of Pharmacal Research, thực phẩm màu tím như khoai lang tím giúp hỗ trợ tăng cường trí nhớ. Các anthocyanin giúp ngăn ngừa sự suy giảm hệ thống thần kinh liên quan đến tuổi, đồng thời tăng cường khả năng học tập và ghi nhớ.

Tăng cường trí nhớ

Một số thực phẩm màu tím như khoai lang tím có công dụng tăng cường trí nhớ nhờ vào sự tồn tại của chất anthocyanins. Chất anthocyanins có trong trái cây và rau củ màu tím có thể hỗ trợ ngăn ngừa sự suy giảm trí nhớ do tuổi tác đồng thời thúc đẩy khả năng tập trung của cơ thể.

Ngăn ngừa nhiễm trùng đường tiết niệu

Các loại rau như súp lơ tím, cà rốt tím và bắp cải tím có thể chống lại nhiễm trùng đường tiết niệu. Bên cạnh đó, chất Anthocyanins có trong các thực phẩm này còn có thể ngăn ngừa loét, viêm do vi khuẩn H.pylori gây ra. Từ đó, có thể cải thiện tình trạng loét dạ dày và nhiễm trùng đường tiết niệu.

Giảm huyết áp

Nhiều loại trái cây màu tím như nho, việt quất có chứa resveratrol, một loại flavonoid giúp giảm huyết áp. Đồng thời chất này còn giúp thư giãn các thành động mạch, cho phép lưu thông máu tốt hơn trong động mạch, giúp giảm huyết áp.

Bác sĩ Thủy cho biết, mỗi một sắc màu trong rau củ sẽ đại diện cho một loại vitamin, chất chống oxy hóa hoặc một loại khoáng chất khác nhau, tạo nên giá trị dinh dưỡng riêng. Rau củ màu tím không những đẹp mắt mà còn cung cấp nhiều chất dinh dưỡng mà rau xanh không có và ngược lại.

"Cách tốt nhất là ăn uống đủ chất, phù hợp và có điều độ, không nên ăn một loại thực phẩm quá nhiều. Nên tham khảo ý kiến chuyên gia nếu như bản thân bạn có một số bệnh mạn tính đang điều trị. Ngoài ra, còn rất nhiều những loại thực phẩm tím khác như củ cà rốt tím, súp lơ tím, củ cải đường tím, bắp (ngô) tím… mang lại nhiều lợi ích to lớn cho cơ thể mà bạn có thể tìm hiểu thêm", bác sĩ khuyến cáo.