Tác giả cuốn sách “Creativity: The Work and Lives of 91 Eminetn People” năm 1996, nhà tâm lý học Mihaly Csikszentmihalyi đã nói rằng những người sáng tạo sở hữu 10 đặc điểm trái ngược nhau tương tác với nhau một cách phức tạp và tác động đến khả năng sáng tạo. Kết hợp những thực hành sáng tạo này vào cuộc sống hàng ngày có thể giúp bạn phát triển tiềm năng sáng tạo của mình.
1. Giàu năng lượng và tập trung
Những người sáng tạo có xu hướng có rất nhiều năng lượng, cả năng lượng thể chất và tinh thần. Họ có thể dành hàng giờ để thực hiện một nhiệm vụ duy nhất thu hút sự chú ý của họ, nhưng dường như họ vẫn luôn nhiệt tình và hăng hái trong suốt thời gian đó.
Có óc sáng tạo không có nghĩa là luôn tham gia vào một công việc sáng tạo hoặc nghệ thuật tập trung. Những người sáng tạo và nghệ thuật là những người giàu trí tưởng tượng, tò mò và dành nhiều thời gian để nghỉ ngơi, lặng lẽ suy ngẫm về các chủ đề mà họ quan tâm và cho phép tâm trí thỏa sức sáng tạo.
2. Thông minh và đơn giản
Những người sáng tạo thường thông minh, nhưng nghiên cứu đã chỉ ra rằng việc có chỉ số IQ rất cao không nhất thiết liên quan đến khả năng sáng tạo cao hơn mà các đặc điểm tính cách cũng rất quan trọng.
Cân bằng giữa sự sáng tạo với kiến thức thực tế có nghĩa là biết ý tưởng nào nên theo đuổi và ý tưởng nào nên làm lại hoặc từ bỏ. Bộ kỹ năng này là một khía cạnh quan trọng để trở thành một người sáng tạo.
Những người sáng tạo phải có khả năng nhìn mọi thứ theo những cách mới mẻ, thậm chí là ngây ngô và đơn giản để họ có thể duy trì cảm giác ngạc nhiên và tò mò.
3. Vui tươi và có kỷ luật
Thái độ vui tươi là một trong những điểm nổi bật của sự sáng tạo, nhưng sự vui vẻ và hào hứng này cũng được phản ánh bởi một đặc điểm nghịch lý, đó là tính kiên trì.
Khi làm việc trong một dự án, những người sáng tạo có xu hướng thể hiện sự quyết tâm và kiên trì. Họ có thể làm việc hàng giờ cho một việc gì đó, thường thức đến khuya cho đến khi họ hài lòng với công việc của mình.
Hãy lấy ví dụ là các nghệ sĩ. Cuộc sống của họ nghe có vẻ thú vị, lãng mạn và hào nhoáng. Tuy nhiên, để trở thành một nghệ sĩ thành công cũng cần rất nhiều công việc mà nhiều người có thể không nhìn thấy được. Một người sáng tạo nhận ra rằng sự sáng tạo thực sự bao gồm việc kết hợp cả niềm vui, sự chăm chỉ và kỷ luật.
Một người làm nghệ thuật hoặc sáng tạo có thể vô tư, nhưng họ cũng có thể cực kỳ chăm chỉ và có động lực khi theo đuổi đam mê của mình.
4. Thực tế và giàu trí tưởng tượng
Những người sáng tạo thích mơ mộng và tưởng tượng về những khả năng và điều kỳ diệu của thế giới. Họ có thể đắm mình trong trí tưởng tượng và tưởng tượng, nhưng vẫn đủ cơ sở để biến giấc mơ ban ngày của họ thành hiện thực. Họ thường được mô tả là những kẻ mộng mơ, nhưng điều đó không có nghĩa là họ “sống trên mây”.
Các loại hình sáng tạo, từ các nhà khoa học đến nghệ sĩ và nhạc sĩ, có thể đưa ra các giải pháp giàu trí tưởng tượng cho các vấn đề trong thế giới thực. Trong khi những người khác có thể coi ý tưởng của họ chỉ là tưởng tượng hoặc không liên quan, những người có đầu óc sáng tạo lại tìm ra những cách thực tế để biến tưởng tượng của họ thành hiện thực.
5. Hướng nội và hướng ngoại
Nhà tâm lý học Csikszentmihalyi cho rằng sự sáng tạo đòi hỏi phải kết hợp cả hai kiểu tính cách này. Ông tin rằng những người sáng tạo đều hướng ngoại và hướng nội.
Họ có thể vừa thích giao du nhưng cũng vừa kín đáo, hòa đồng nhưng cũng khá trầm lặng. Tương tác với những người khác có thể tạo ra ý tưởng và cảm hứng, và lui tới một nơi yên tĩnh cho phép các cá nhân sáng tạo khám phá đầy đủ các nguồn sáng tạo này.
6. Tự hào và khiêm tốn
Những người có khả năng sáng tạo cao có xu hướng tự hào về thành tích và tài năng của họ, tuy nhiên họ cũng nhận thức được vị trí của bản thân. Họ có thể có sự tôn trọng to lớn dành cho những người khác làm việc trong cùng lĩnh vực và ảnh hưởng mà những đổi mới trước đó đã có đối với công việc của họ.
Csikszentmihalyi nhận xét rằng những người sáng tạo thường tập trung vào ý tưởng hoặc dự án tiếp theo của họ đến mức họ không chú tâm vào những thành tựu trong quá khứ.
7. Nam tính và nữ tính
Những người sáng tạo, ở một mức độ nào đó, họ không tuân theo các khuôn mẫu và vai trò giới cứng nhắc mà xã hội đặt ra. Những cô gái và phụ nữ giàu sáng tạo có xu hướng chiếm nổi trội hơn những cô gái và phụ nữ khác, trong khi những chàng trai và đàn ông giàu sáng tạo có xu hướng ít hung hăng và nhạy cảm hơn những nam giới khác.
Những người sáng tạo có xu hướng có thể bao quát cả hai mặt nam tính và nữ tính của họ. Điều này có nghĩa là họ có thể đồng thời nhạy cảm như nữ giới và quyết đoán như nam giới.
8. Dè dặt và nổi loạn
Những người sáng tạo thường được cho là những người có “tư duy đột phá” và chúng ta thường nghĩ họ là những người theo chủ nghĩa không tuân thủ và thậm chí có một chút nổi loạn. Tuy nhiên, sẽ không thể thực sự sáng tạo nếu không có những chuẩn mực và truyền thống văn hóa nội tại.
Sự sáng tạo đòi hỏi cả tính truyền thống và tính biểu tượng. Điều này có nghĩa là có thể đánh giá cao và thậm chí nắm lấy quá khứ như một nguồn kiến thức, trong khi vẫn tìm kiếm các cách cải tiến để tạo ra các giải pháp mới. Những người sáng tạo có thể bảo thủ theo nhiều cách, nhưng họ biết rằng đổi mới đôi khi đồng nghĩa với việc chấp nhận rủi ro.
9. Đam mê và sự khách quan
Những người sáng tạo không chỉ tận hưởng công việc mà còn say mê những gì họ làm. Tuy nhiên, chỉ đam mê điều gì đó không chắc chắn rằng bạn có một công việc tuyệt vời. Hãy tưởng tượng điều gì sẽ xảy ra nếu một nhà văn yêu thích bài viết của họ đến nỗi không muốn chỉnh sửa một câu nào. Những người sáng tạo vừa có thể thưởng thức công việc vừa có thể kiểm tra nó một cách nghiêm túc.
Những người sáng tạo cống hiến cho công việc nhưng họ cũng có thể giữ tư duy khách quan về nó. Họ sẵn sàng tiếp thu những lời phê bình từ người khác, điều này cho phép họ tìm ra những điều cần cải thiện.
10. Nhạy cảm và vui vẻ
Những người sáng tạo có xu hướng cởi mở và nhạy cảm hơn. Những đặc điểm này có thể mang lại cả phần thưởng lẫn nỗi đau. Hành động tạo ra một thứ gì đó, nảy ra những ý tưởng mới và chấp nhận rủi ro thường khiến mọi người phải hứng chịu những lời chỉ trích và thậm chí là khinh bỉ. Việc cống hiến hàng năm trời cho một thứ gì đó và sau đó để nó bị từ chối, phớt lờ hoặc chế giễu là một điều rất đau đớn.
Cởi mở với trải nghiệm sáng tạo cũng là một nguồn vui lớn. Nó có thể mang lại hạnh phúc to lớn và nhiều người sáng tạo tin rằng những cảm giác như vậy rất đáng để đánh đổi cho bất kỳ nỗi đau nào có thể xảy ra.
