Sự cân bằng của các axit béo thiết yếu omega 3 và omega 6 rất quan trọng đối với sức khỏe

Có rất nhiều loại dầu trên thế giới, chẳng hạn như dầu ô liu, dầu hạt cải, và dầu lanh phổ biến. Trên thực tế, tất cả các loại dầu đều được tạo thành từ các hợp chất được gọi là axit béo. Chủ yếu có 4 loại. Chúng là các axit béo bão hòa (có nhiều trong bơ, v.v.), axit béo omega-3 (có nhiều trong cá, dầu hạt lanh, dầu tía tô), axit béo omega-6 (có nhiều trong dầu đậu nành, dầu ngô, v.v.), và axit béo omega-9 (có nhiều trong dầu ô liu, v.v.).

Trong số này, axit béo omega-3 và axit béo omega-6 hoàn toàn cần thiết để bảo vệ sức khỏe của chúng ta. Cả hai đều có những chức năng rất quan trọng, chẳng hạn như trở thành vật liệu cho màng tế bào khắp cơ thể. Nhưng vì một lý do nào đó, cơ thể con người không thể tạo ra chúng (cơ thể có thể tạo ra các axit béo khác). Do đó, cả axit béo omega-3 và omega-6 phải được lấy từ thực phẩm. Vì lý do này, chúng còn được gọi là "axit béo thiết yếu".

Nghiên cứu gần đây đã tiết lộ một số sự thật thú vị về omega-3 và omega-6. Đáng ngạc nhiên là chúng đóng vai trò trái ngược nhau. Ví dụ, omega-6 kích hoạt các tế bào bạch cầu để chống lại các tác nhân gây bệnh, trong khi omega-3 ngăn chặn các tế bào bạch cầu và giảm viêm. Vì vậy, duy trì sự cân bằng giữa Omega 3 và Omega 6 là điều cần thiết để có một sức khỏe tốt.

Điều gì xảy ra nếu sự cân bằng bị xáo trộn? Giáo sư Michiyuki Matsuda thuộc Trường Đại học Y khoa Đại học Kyoto đã thành công trong việc hình dung những gì xảy ra khi omega-6 tăng nhanh trong cơ thể chuột bằng kính hiển vi đặc biệt.

So sánh trước và sau khi tăng omega-6, có thể thấy số lượng bạch cầu sau khi tăng lên đáng kể. Theo Giáo sư Matsuda, dư thừa omega-6 có thể khiến các tế bào bạch cầu mất kiểm soát, thậm chí tấn công không phải kẻ thù bên ngoài như mầm bệnh mà còn tấn công các tế bào của chính bạn như mạch máu. Nếu tình trạng này tiếp diễn, người ta cho rằng thành mạch máu sẽ dần bị tổn thương, cholesterol và các chất khác sẽ tích tụ ở đó, dẫn đến xơ cứng động mạch.

Omega 6 trên chân ga, Omega 3 trên phanh. Sự cân bằng tối ưu là 1:2

Vậy chúng ta nên làm gì? Từ các nghiên cứu dịch tễ học khác nhau trên thế giới, chúng ta đã thấy rõ lượng omega 3 và omega 6 cần được cân bằng như thế nào. Ví dụ, theo một nghiên cứu ở thị trấn Hisayama, tỉnh Fukuoka, nơi các nghiên cứu dịch tễ học quy mô lớn đã tiếp tục trong nhiều năm, sự cân bằng của omega-3 (EPA) và omega-6 (arachidonic acid) trong máu là khoảng 1:2 thì nguy cơ tử vong do bệnh tim sẽ được giữ ở mức. Tuy nhiên, có ý kiến ​​cho rằng khi omega-6 vượt quá ngưỡng cân bằng nguy cơ tử vong sẽ tăng mạnh.

Mặt khác, theo Giáo sư Toru Moriguchi của Đại học Azabu, tỷ lệ omega-3 trên omega-6 ở Nhật Bản hiện nay cao tới 1:10. Khi Tadayuki Matsuoka, một phóng viên của "Asaichi", nói rằng anh ấy ăn uống lành mạnh, anh ấy đã đi xét nghiệm máu. Tôi đã rất sốc khi nhìn thấy kết quả.

Vậy tại sao 1: 2 lại tốt hơn? Cơ chế này vẫn chưa được hiểu rõ, nhưng không chỉ con người mà cả các loài động vật hoang dã sống khỏe mạnh trong thế giới tự nhiên nói chung đều có tỷ lệ omega 3: omega 6 là 1: 2. Một số loài động vật có nhiều omega-3 hơn, nhưng có một số loài động vật khác ngoài con người có lượng omega-6 dư thừa.

Thừa Omega-6 do nền văn minh gây ra

Tại sao chỉ có con người mới dư thừa omega-6? Theo Tiến sĩ Gregory Thomas, bác sĩ tim mạch tại Trường Y Harvard, Hoa Kỳ, nguồn gốc của nó bắt nguồn từ thời Ai Cập cổ đại khoảng 3.500 năm trước. Trên thực tế, vào khoảng thời gian này, ngũ cốc vỗ béo cho gia súc và các loại dầu ăn như dầu mè bắt đầu được sản xuất. Có vẻ như một thứ như gan ngỗng ngày nay cũng đã được làm.

Một cuộc khảo sát quy mô lớn về xác ướp cũng cho thấy dấu vết của chứng xơ cứng động mạch nghiêm trọng ở các thành viên hoàng gia, những người được cho là đã ăn thịt gia súc béo. Tiến sĩ Gregory Thomas suy đoán rằng hoàng gia Ai Cập có thể đã thừa omega-6. Điều thú vị là xác ướp của các hoàng gia Peru, những người ăn cá và chuột rừng ăn cỏ được gọi là lợn guinea, không có biểu hiện xơ cứng động mạch như của các hoàng gia Ai Cập.

Theo Giáo sư Shinichi Ishikawa của Đại học Miyagi, người chuyên về dinh dưỡng, chế độ ăn uống hiện đại của chúng ta tương tự như chế độ ăn uống của hoàng gia Ai Cập cổ đại. Xung quanh là những thứ ngon lành với nhiều dầu. Từ bây giờ, có thể là lúc để chọn dầu bằng cách thu thập kiến ​​thức chính xác và suy nghĩ về loại dầu và cách sử dụng.

Làm thế nào để nhắm đến Omega 3: Omega 6 1: 2?

Vậy làm cách nào để tỷ lệ omega 3: omega 6 gần hơn với 1: 2? Theo giáo sư Ishikawa, rất khó để giảm omega-6 trong chế độ ăn hiện đại, vì vậy tốt hơn hết là tăng omega-3. Đối với người Nhật, chúng tôi khuyến khích các loại cá xanh như cá mòi, cá thu đao, cá thu đã được ăn từ lâu.