Thời gian qua Võ Hồng Loan (37 tuổi) bị vướng vào vụ tranh chấp tài sản với mẹ con nữ ca sĩ Hồng Phượng (em/cháu ruột cố NSƯT Vũ Linh). Từ vụ tranh chấp này đã dấy lên tin đồn Võ Hồng Loan không phải con gái cố nghệ sĩ.

Trong khi trước đó Võ Thị Hồng Loan khi lần đầu lộ diện trong đám tang Vũ Linh đã xác nhận mình chính là con ruột của "ông hoàng cải lương". Chị cho biết bản thân không theo nghệ thuật và có công việc riêng, chính vì thế được cha ruột giấu kín để tránh thị phi: "Tôi đã có gia đình, chủ yếu sống bên nhà chồng ở quận 7. Thỉnh thoảng tôi vẫn tới lui để thăm hỏi và chăm sóc cha". Mặc dù thế, sự việc vẫn ồn ào tranh chấp tài sản vẫn kéo dài suốt 8 tháng qua.

Đáng chú ý nhất, mới đây, ca sĩ Nguyên Vũ bất ngờ liên tiếng về việc có người thách đố Hồng Loan xét nghiệm ADN để chứng thực bản thân là con ruột NSƯT Vũ Linh. Nguyên Vũ cho biết, đã có kết quả xét nghiệm ADN và sẽ được công bố với công chúng khi cần thiết vì tôn trọng con gái của "Ông hoàng cải lương Hồ Quảng".

Bàn về vấn đề này, TS. LS. Đặng Văn Cường cho biết, xét nghiệm ADN là một phương pháp khoa học để xác định quan hệ huyết thống, kết quả giám định ADN do cơ quan có chuyên môn kết luận trên cơ sở khoa học. Bởi vậy, trong các vụ việc tranh chấp về dân sự mà đương sự cung cấp kết luận giám định ADN hoặc cơ quan chức năng trưng cầu giám định ADN thì kết quả này làm căn cứ để xác định mối quan hệ huyết thống giữa những người đi giám định.

Nếu trong vụ việc tranh chấp mà các bên chỉ nói miệng là đã có kết luận giám định ADN rồi nhưng không xuất trình thì không có gì chắc chắn về căn cứ pháp lý.

Trong trường hợp có tranh chấp và xuất trình kết quả giám định ADN thì tòa án cũng sẽ tiến hành kiểm tra, xác minh để làm rõ kết luận đó có phải do cơ quan có thẩm quyền thực hiện theo trình tự thủ tục luật định hay không thì mới công nhận kết quả.

Trường hợp đương sự trong vụ án dân sự cung cấp tài liệu giả, không phải do cơ quan có thẩm quyền ban hành, có dấu hiệu của hành vi làm giả tài liệu con dấu của cơ quan tổ chức thì tòa án sẽ chuyển hồ sơ cho cơ quan điều tra để xem xét dấu hiệu của tội "Làm giả tài liệu con dấu của cơ quan tổ chức" theo quy định tại Điều 341 (BLHS 2015).

Theo quy định, các đương sự có quyền và có nghĩa vụ xuất trình các chứng cứ để bảo vệ quyền lợi cho mình trong vụ án dân sự nhưng phải chịu trách nhiệm đối với các chứng cứ mà mình cung cấp cho cơ quan tố tụng. Khi tiếp nhận các tài liệu chứng cứ thì tòa án cũng sẽ tiến hành kiểm tra xác minh để xác định tính trung thực của chứng cứ làm căn cứ xác định sự thật để giải quyết vụ án.

"Khi các bên chỉ tranh cãi bằng lời nói mà không xuất trình tài liệu chứng cứ theo quy định của pháp luật thì chưa thể khẳng định được là giá trị chứng minh của chứng cứ đến đâu. Vấn đề này sẽ phải chờ đợi các quyền xuất trình chứng cứ vào kết quả xác minh của tòa án có thẩm quyền", LS Đặng Văn Cường chia sẻ.

Khi được hỏi về trường hợp người ngoài (không phải người trong cuộc) làm lộ thông tin kết quả giám định có bị xử lý pháp luật?, LS Cường cho biết, nếu thu thập sử dụng trái phép thông tin cá nhân thì đó là hành vi vi phạm pháp luật, người thực hiện hành vi vi phạm sẽ bị xử phạt vi phạm hành chính, phải bồi thường thiệt hại nếu gây ra thiệt hại.

Nhìn nhận ở một góc độ khác, luật sư Nguyễn Thu Anh (Đoàn luật sư Hà Nội) cho rằng, đến thời điểm hiện tại chúng ta vẫn chưa nhìn thấy kết quả giám định ADN mà chỉ nghe ca sĩ Nguyên Vũ nói. Giả sử kết quả giám định ADN là thật, khi xảy ra tranh chấp cũng chưa có gì là chắc chắn được cơ quan chức năng chấp nhận. Bởi lẽ, có nhiều trường hợp giám định ADN không tuân thủ quy định về lấy mẫu, không đúng thủ tục hoặc do cơ quan không có thẩm quyền tiến hành thì cũng không có giá trị pháp lý hoặc giá trị chứng minh không cao.

Còn với trường hợp cụ thể của Võ Hồng Loan, nếu người này là con của cố nghệ sĩ Vũ Linh thì hoàn toàn có thể nhận cha. Cụ thể, khoản 1 (Điều 90, Luật Hôn nhân và Gia đình 2014) quy định: "Con có quyền nhận cha, mẹ của mình, kể cả trong trường hợp cha, mẹ đã chết".

Thẩm quyền giải quyết thuộc về Tòa án (khoản 2, Điều 101, Luật Hôn nhân và gia đình 2014). Quyết định của Tòa án về xác định cha, mẹ, con phải được gửi cho cơ quan đăng ký hộ tịch để ghi chú theo quy định của pháp luật về hộ tịch.

"Để giải quyết vụ việc này, Hồng Loan cần làm đơn yêu cầu Tòa án xác định cha, con. Vì không có mẫu ADN (do nghệ sĩ Vũ Linh đã qua đời) nên có thể sử dụng mẫu ADN của người thân để xác nhận quan hệ huyết thống", luật sư Anh chia sẻ.