Vùng đất Hà Tiên (Kiên Giang) nổi tiếng với nhiều loại hải sản thơm ngon, trong đó có con cà xỉu. Loài này gây ấn tượng ngay từ tên gọi khiến nhiều người tò mò, muốn được một lần thưởng thức.
Cà xỉu là loài nhuyễn thể có lớp vỏ màu xanh, phần thịt mềm và ngọt. Vẻ bề ngoài của cà xỉu khá giống những loài hải sản hai mảnh vỏ, nhưng cũng giống cả loài côn trùng với cái râu thật dài và to. Nếu lần đầu nhìn thấy, nhiều người sẽ cảm thấy e dè không dám đụng đũa.
Cà xỉu ở Kiên Giang có cái râu dài khiến nhiều người e dè khi lần đầu nhìn thấy
Người dân địa phương cho biết cà xỉu sống ở môi trường sông, cửa biển, nước lợ, có nhiều ở vùng đầm Đông Hồ, thị xã Hà Tiên. Chúng sống ở tầng dưới nước bùn nên cần có cái râu dài cắm dưới đất, để tìm kiếm thức ăn.
"Loài này có quanh năm nhưng nhiều nhất là thời điểm tháng 6 đến tháng 8 dương lịch. Khi mua cà xỉu nên chọn những con còn tươi, kích thước đồng đều. Loài này sống dưới bùn nên trước khi đem chế biến phải làm thật sạch, kỳ công và tỉ mỉ. Theo đó, cà xỉu sau khi thu hoạch được ngâm trong nước vài tiếng cho nhả hết bùn đất rồi xả sạch lại với nước. Tiếp đến, người ta đem chúng đi ủ muối trước khi chế biến món ăn", chị Hoa (ở thành phố Hà Tiên) chia sẻ.
Cà xỉu muối phải làm đúng kiểu mới đạt chất lượng, nếu quá mặn sẽ xỉn màu còn quá nhạt thì không bảo quản được lâu
Ở Hà Tiên, cà xỉu còn được chế biến thành nhiều món ngon khác như cà xỉu xào, gỏi cà xỉu, mắm cà xỉu… trong đó nổi tiếng nhất là cà xỉu muối. Sau khi được làm sạch sẽ, cà xỉu được đem phơi dưới nắng gắt khoảng 2-3 tiếng. Cách này giúp cà xỉu khô, khi muối sẽ không bị hỏng và nhanh thấm gia vị.
Tiếp đến, cà xỉu cho vào một thau lớn cùng nước mắm đường đã nguội, trộn đều khoảng 5 phút để ngấm gia vị, rồi đến tỏi và ớt vừa sơ chế vào, trộn đều... Cà xỉu muối vào buổi sáng có thể dùng ngay buổi chiều. Chỉ cần tách bỏ lớp vỏ ngoài và lấy thịt ở bên trong để thưởng thức.
"Để có cà xỉu muối ngon đúng vị thì cần phải làm đúng kỹ thuật, nêm nếm gia vị vừa phải, nếu quá mặn cà xỉu sẽ bị đen, còn nhạt thì không bảo quản được lâu. Khách du lịch đến Hà Tiên đều tìm mua mắm cà xỉu về làm quà cho người thân bạn bè. Một hũ cà xỉu muối có giá khoảng 120.000 đồng đến 140.000 đồng", chị Hoa nói thêm.
Tại các nhà hàng, quán ăn, món cà xỉu xào cũng thật hấp dẫn. Chúng sẽ được đem xào lên cùng tỏi và ớt băm, nêm nếm gia vị vừa đủ. Cách làm rất đơn giản, nhưng món ăn lại đủ độ béo ngậy, đậm vị hấp dẫn. “Cà xỉu không phải cao lương mỹ vị, thậm chí lúc mới nhìn còn thấy dè chừng nhưng ăn quen thấy rất ngon. Phần chân của cà xỉu rất giòn, ăn lạ miệng còn thịt thì mềm, béo. Món này khá giống giá bể Hải Phòng nhưng cách chế biến và hương vị hoàn toàn khác biệt”, một du khách nhận xét khi ăn con cà xỉu.
