ThS.BS Đoàn Dư Mạnh, Phó Giám đốc Trung tâm Tim mạch và Đột quỵ Quốc tế Phương Đông (Bệnh viện Đa khoa Phương Đông) cho biết thời điểm giao mùa, đặc biệt khi không khí lạnh tràn về đột ngột, thường khiến huyết áp tăng cao do cơ thể phản ứng với sự chênh lệch nhiệt độ. Chính sự thay đổi nhiệt độ đột ngột vào buổi sáng và ban đêm có thể khiến nhiều người vô tình rơi vào “bẫy” đột quỵ nếu chủ quan.
Sự thay đổi đột ngột của nhiệt độ có thể làm co mạch, tăng huyết áp, dễ dẫn đến vỡ mạch máu não gây xuất huyết não hoặc bong mảng xơ vữa sẵn có, hình thành cục máu đông gây nhồi máu não, nhồi máu cơ tim.
"Nguy cơ đặc biệt cao ở nhóm người có bệnh nền tim mạch, cao huyết áp, tiểu đường, rối loạn mỡ máu… Bên cạnh yếu tố sinh lý, thói quen sinh hoạt thiếu thận trọng trong thời tiết chuyển lạnh cũng góp phần làm tăng nguy cơ này", bác sĩ Mạnh cho hay.
Theo vị bác sĩ, một trong những sai lầm có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ vào sáng sớm là ra ngoài tập thể dục từ rất sớm mà không mặc đủ ấm.
“Nhiều người nghĩ ban ngày sẽ nắng ấm nên sáng sớm vẫn mặc phong phanh, ra ngoài tập thể dục trong khi cơ thể còn đang ‘ngủ đông’. Khi đó, máu cô đặc hơn, huyết áp tăng, nếu chưa uống nước, chưa ăn sáng mà vận động hoặc hít khí lạnh đột ngột, rất dễ hình thành huyết khối trong lòng mạch”, bác sĩ Mạnh phân tích.
Các cục huyết khối này có thể di chuyển lên não, gây tắc mạch dẫn đến đột quỵ hoặc nghẽn mạch vành gây nhồi máu cơ tim. Vì vậy, những người có thói quen tập thể dục buổi sáng cần đặc biệt lưu ý.
“Mùa thu - đông khác hoàn toàn mùa hè. Nhiệt độ buổi sáng thường xuống thấp, có thể giảm nhanh 5 -7°C chỉ trong vài giờ. Nếu không giữ ấm đầy đủ, không chuẩn bị cho cơ thể thích nghi, rủi ro có thể xảy ra bất cứ lúc nào”, bác sĩ nhấn mạnh.
Theo bác sĩ Mạnh, để phòng ngừa đột quỵ, trước khi ra ngoài vào sáng sớm, người dân nên uống một cốc nước ấm để giúp máu loãng hơn, ăn nhẹ để ổn định đường huyết, và đặc biệt là mặc ấm, nhất là vùng cổ, ngực, bàn tay và bàn chân, những nơi dễ bị mất nhiệt.
“Người lớn tuổi hoặc có bệnh nền tim mạch, cao huyết áp tốt nhất chỉ nên ra ngoài sau 6 giờ sáng, khi nhiệt độ đã ổn định hơn”, bác sĩ Mạnh khuyên.
Ngoài ra, việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh, kiểm soát huyết áp, hạn chế rượu bia, và tái khám định kỳ cũng là những biện pháp quan trọng giúp giảm nguy cơ đột quỵ trong mùa lạnh.
Đột quỵ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, nhưng nguy cơ tăng cao rõ rệt trong những ngày chuyển mùa thu – đông hoặc đầu đông. Các bác sĩ khuyến cáo mỗi người cần lắng nghe cơ thể, theo dõi huyết áp thường xuyên và điều chỉnh lối sống phù hợp với thời tiết. Đặc biệt, không nên chủ quan với những thay đổi nhỏ như chóng mặt, tê yếu thoáng qua, nói khó, vì đây có thể là dấu hiệu cảnh báo sớm của một cơn đột quỵ.
