Rối loạn cảm giác là gì?

Rối loạn cảm giác là hiện tượng suy giảm hoặc mất đi chức năng hoạt động của các giác quan. Đây là tình trạng khi não có vấn đề trong tiếp nhận và phản ứng với thông tin đến qua các giác quan. Những giác quan này giúp cơ thể cảm nhận được các tác động từ môi trường bên ngoài. Mỗi người có 5 giác quan chính, bao gồm: Xúc giác, thị giác, thính giác, khứu giác và vị giác.

Biểu hiện bệnh rối loạn cảm giác

Rối loạn cảm giác ở mỗi người được thể hiện với các dấu hiệu và mức độ khác nhau. Dưới đây là một số biểu hiện cơ bản của bệnh:

Rối loạn cảm giác lưỡi

Sự tổn thương của não có thể ảnh hưởng đến vị giác của người bệnh theo nhiều cách khác nhau. Đặc biệt là người bệnh không nhận định đúng về vị của đồ ăn hay thức uống như trước. Mọi thứ dường như giống nhau mà không có vị làm cho người bệnh có cảm giác chán ăn.

Bên cạnh đó, một số bệnh nhân thường cảm thấy vị mặn dù họ không ăn thực phẩm chứa muối. Số ít người bệnh mất hoàn toàn khả năng vị giác sau khi gặp phải các tổn thương não.

Rối loạn thính giác

Rối loạn thính giác là biểu hiện hiếm gặp sau di chứng não. Đặc biệt một số bệnh nhân sau tai biến hoặc tai nạn giao thông gặp phải vấn đề về thính giác như ù tai, điếc một bên tai hay điếc cả 2 bên tai.

Rối loạn thị giác

Suy giảm thị lực, mắt nhìn mờ, nhìn một vật có bóng mờ bên cạnh hoặc mù mắt là những biểu hiện cơ bản của chứng rối loạn thị giác do di chứng não.

Rối loạn khứu giác

Giống như rối loạn vị giác, người bị rối loạn khứu giác thường không thể ngửi hay phân biệt các loại mùi như trước đây. Họ có thể ngửi thấy những mùi khó chịu không có thật hoặc mất hoàn toàn khứu giác.

Rối loạn cảm giác tay

Bệnh nhân sau khi bị tổn thương não thường gặp phải một số vấn đề như tê bì hay mất hoàn toàn cảm giác ở tay. Đây là biểu hiện của chứng rối loạn xúc giác. Ngoài ra, người bệnh còn thấy hiện tượng ngứa ran tay hay đau rát trên bề mặt da.

Cơ chế điều trị bệnh rối loạn cảm giác

Khi muốn điều trị bệnh rối loạn cảm giác trước hết cần phải tìm hiểu đúng cơ chế dẫn đến sự rối loạn này là gì? Thông thường những tác nhân bên ngoài sẽ được các cơ quan cảm giác dẫn truyền về não bộ và được não xử lý ngay rồi đưa ra tín hiệu phản ứng ngược trở lại.

Vì thế, rối loạn cảm giác chủ yếu xảy ra khi não “mệt mỏi” do thiếu máu hoặc có những tổn thương nào đó. Ngoài ra, những tổn thương trên các đường truyền dẫn dây thần kinh. Đặc biệt là dây thần kinh ngoại vi cũng có thể gây ra rối loạn cảm giác ở da.

Điều trị bệnh rối loạn cảm giác

Châm cứu

Châm cứu là phương pháp điều trị khá hiệu quả được nhiều người áp dụng trong quá trình phục hồi chức năng cơ thể do di chứng não để lại. Nhiều người bệnh bị rối loạn cảm giác thường cảm thấy khó chịu do tê bì chân tay, ngứa rát da, mất vị giác,… được cải thiện nhiều sau khi châm cứu.

Về mặt y học cổ truyền, châm cứu giúp đả thông kinh mạch từ đó kích thích sự hoạt động của não bộ. Đặc biệt là khả năng tái tạo não bộ và tổ chức lại hoạt động. Tuy nhiên, châm cứu yêu cầu trình độ bác sĩ có tay nghề cao để đạt hiệu quả tích cực và tránh các rủi ro cho người bệnh.

Điều trị rối loạn cảm giác bằng chế độ ăn hợp lý

Ngoài ra, việc rối loạn cảm giác thường xuất hiện khi một khu vực kiểm soát cảm giác ở bộ não bị thiếu máu. Việc thiếu máu nuôi tế bào thần kinh ở khu vực kiểm soát cảm giác cơ thể tại não bị tổn thương gây giảm hay mất tất cả các loại cảm giác theo sự chi phối của dây thần kinh khiến bệnh nhân thấy đau, tê, buốt…

Do đó người bệnh cần bổ sung các loại vitamin cùng khoáng chất giúp tăng lượng hồng cầu trong máu và tăng cường sức đề kháng cho cơ thể. Đặc biệt là tìm hiểu rõ nguồn gốc của tình trạng thiếu máu não có nguyên nhân từ gốc tự do nhằm hỗ trợ tối đa việc điều trị bệnh.

Nên dùng các loại thức ăn mềm và có khả năng tiêu hóa nhanh sẽ giúp cho người bệnh cảm thấy ngon miệng. Đồng thời chất dinh dưỡng có thể dễ dàng hấp thụ vào cơ thể hơn. Một số món ăn gợi ý như cháo kết hợp với thịt hay hải sản, súp, món dạng ninh nhừ…

Tuy nhiên, biện pháp khắc phục bằng chế độ ăn uống sẽ không đảm bảo sẽ chữa trị khỏi bệnh. Nếu ở cấp độ nặng hơn người bệnh cần phải điều trị bằng thuốc.

Điều trị bệnh theo hướng dẫn của bác sĩ

Đối với những tổn thương ở dây thần kinh ngoại vi để phát hiện ra tình trạng cũng như nguyên nhân thì người bệnh cần khám tổng quát và chuyên sâu. Bởi vì những tổn thương này chỉ có thể chữa lành hoàn toàn bằng phương pháp đặc biệt theo y khoa.

Do đó người bệnh rối loạn cảm giác cần tìm đến cơ sở y tế chất lượng và thuận tiện cho việc di chuyển để dễ theo dõi tình hình sức khỏe. Đặc biệt thường xuyên thăm khám đúng hẹn để nhận được sự tư vấn của bác sĩ phù hợp với tình trạng sức khỏe ở từng giai đoạn.

Hiện nay, có một phương pháp được áp dụng để cải thiện bệnh lý này, là mô hình DIR. Đây là hình thức tạo ra mối giao lưu gắn kết giữa người bệnh và cộng đồng giúp họ nhận biết trở lại một cách chính xác những tác động về mặt cảm giác tới các cơ quan cảm giác. Tuy nhiên, mô hình này ưu tiên áp dụng cho trẻ em bị rối loạn cảm giác.

Điều chỉnh chế độ sinh hoạt khoa học

Thay đổi thói quen sinh hoạt thật khoa học cũng là một trong những cách điều trị bệnh rối loạn cảm giác mang lại hiệu quả tích cực. Hình thành một kế hoạch sinh hoạt tốt trong việc tăng cường cảm nhận của cảm giác với thế giới xung quanh. Người bệnh nên có những đánh giá và lưu lại các cảm giác với các đồ vật mà mình cảm nhận.

Điều trị rối loạn cảm giác bằng thuốc

Trong một số trường hợp nặng người bệnh cần sử dụng ngay benzodiazepin. Sau đó dùng thuốc chống trầm cảm liều thấp như elavil hoặc các thuốc mới như prozac, remeron, sertralin. Một số bệnh nhân chỉ cần điều trị bằng thuốc trong thời gian từ 6 đến 12 tháng. Tuy nhiên cũng có người cần phải điều trị bằng thuốc trong nhiều năm hoặc dùng cả đời.

Một số lưu ý cho người bệnh rối loạn cảm giác

• Không được sử dụng chất kích thích bởi nó ảnh hưởng đến thần kinh làm cho tình trạng bệnh ngày càng nghiêm trọng hơn.
• Tránh vận động mạnh và quá sức
• Giữ tâm trạng thoải mái và thư giãn, tránh stress, căng thẳng kéo dài
• Đi ngủ đúng giờ để hình thành thói quen tốt giúp cơ thể khỏe mạnh từ đó phối hợp điều trị cùng bác sĩ để đạt kết quả cao nhất.
• Người thân và gia đình nên quan tâm, trò chuyện và động viên thường xuyên trong quá trình chăm sóc người bị rối loạn cảm giác. Điều này giúp họ có tâm trạng thoải mái nhất và tạo động lực để luyện tập lấy lại cảm giác.

Bài viết đã cung cấp những thông tin khái quát về chứng rối loạn cảm giác. Vì thế, người bệnh cần tìm hiểu kỹ và có cái nhìn bao quát hơn về bệnh lý này để phòng ngừa cũng như điều trị kịp thời.