Nam bệnh nhân Đ.Đ.Q. (60 tuổi, trú tại Đông Triều, Quảng Ninh) ở nhà xuất hiện nói khó, tê yếu nửa người trái. Thấy nhiều người mách bảo, vợ ông Q. đã dùng vật nhọn chích vào toàn bộ các đầu ngón tay, ngón chân của bệnh nhân sau đó nặn máu.

Sau chích máu 20 phút, người bệnh được đưa đến cấp cứu tại Bệnh viện Việt Nam - Thụy Điển Uông Bí, Quảng Ninh. Các bác sĩ chẩn đoán người đàn ông này bị nhồi máu não.

Đột quỵ não (tai biến mạch máu não) là tình trạng một phần não bị hư hại đột ngột do mất nguồn máu nuôi dưỡng khi mạch máu não tắc nghẽn hoặc vỡ. Đột quỵ não có tỷ lệ tử vong rất cao, để lại những di chứng nặng nề cho người bệnh. Trường hợp nhẹ, bệnh nhân tê hoặc yếu tay chân, méo miệng, nói khó. Nếu nặng, người bệnh có thể liệt hoàn toàn nửa người hoặc toàn thân, hôn mê, thậm chí tử vong.

Thời gian gần đây với sự thay đổi thời tiết đột ngột khi giao mùa, tình trạng người bệnh đột quỵ não gia tăng. Nhiều trường hợp nhập viện khi bệnh đã chuyển biến rất nặng. Do vậy, các bác sĩ khuyến cáo việc phát hiện sớm và xử trí ban đầu đúng rất quan trọng, giúp hiệu quả điều trị được tốt hơn.

Qua trường hợp của ông Q., các chuyên gia nhấn mạnh chích máu đầu ngón tay một trong những sai lầm khi xử trí ban đầu. Hành động này có thể gây nhiễm trùng tại vị trí chích máu, máu chảy khó cầm đối với người bệnh đột quỵ não có rối loạn đông máu, làm kéo dài thêm thời gian đưa đi cấp cứu tại cơ sở y tế.

Theo các bác sĩ khoa Tâm Thần kinh - Cơ xương khớp, người dân có rất nhiều sai lầm thường gặp trong sơ cứu đột quỵ não. Do vậy, khi phát hiện bệnh nhân đột quỵ não, bạn tuyệt đối không làm những việc sau:

• Không để nạn nhân nằm ngửa mà nên nằm nghiêng.
• Không cho người bệnh ăn uống hay sử dụng thuốc khi chưa có chỉ định của bác sĩ.
• Không dùng kim chích các đầu ngón tay hay chân của người bệnh.
• Không thực hiện cạo gió.
• Không nên để người bệnh nằm lâu một chỗ mà cần khẩn trương đưa đi cấp cứu.

Thấy người bệnh đột quỵ não, chúng ta cần bình tĩnh và thực hiện các bước sơ cứu ban đầu như sau:

• Đặt người bệnh ở tư thế nằm, kê đầu với độ cao khoảng 30-40 độ.
• Nới rộng quần áo thông thoáng.
• Xoay người bệnh sang một bên để không bị sặc (vì trong cổ họng lúc này có thể có nhiều đờm rãi, xoay nghiêng sẽ giúp đờm rãi chảy ra ngoài, không chảy ngược gây bít tắc đường thở).
• Nhanh chóng đưa người bệnh đến cơ sở y tế gần nhất có khả năng cấp cứu trong thời gian sớm nhất, đặc biệt là giờ vàng của đột quỵ não (dưới 4,5 giờ kể từ khi khởi phát triệu chứng đầu tiên).