Theo thông tin từ VTV, thịt lợn có giá trị dinh dưỡng cao, bởi vậy, không những được sử dụng phổ biến trong lĩnh vực thực phẩm, thịt lợn và các bộ phận khác từ con lợn còn rất thông dụng cả trong y học.
Trong tài liệu nước ngoài, các nhà khoa học thấy rằng những người dân ở đảo Ocinava, phía nam Nhật Bản có tuổi thọ trung bình cao nhất thế giới (nữ là 84,47%, nam là 76,67%), vì khẩu phần ăn hàng ngày của họ có tỷ lệ thịt lợn cao.
Họ cho rằng, tất cả các bộ phận của con lợn đều rất tốt cho cơ thể con người và khẳng định thịt lợn đã loại hết mỡ có ưu điểm hơn các loại thịt động vật khác ở chỗ: chứa ít cholesterol nhất và rất giàu vitamin B1 (loại vitamin đóng vai trò chủ vếu trong quá trình trao đổi chất).
Có rất nhiều bài thuốc liên quan tới lợn mà chúng ta có thể tham khảo và áp dụng trong cuộc sống hàng ngày. Cuốn sách "Cây thuốc và động vật làm thuốc ở Việt Nam) (NXB Khoa học và Kỹ thuật) chỉ rõ công dụng và cách áp dụng từng bộ phận khác nhau của con lợn trong điều trị các loại bệnh.
Theo đó, thịt lợn có vị mặn, ngọt, tính bình, có tác dụng bổ thận, tiêu thũng. Thịt lợn nạc giã nhuyễn, nặn thành viên rồi nấu với rau ngót thành món ăn - vị thuốc cổ truyền và phổ biến để bồi dưỡng sức khỏe cho những người đang chữa bệnh, người mới ốm khỏi, phụ nữ mới sinh và người già yếu. Thịt lợn còn có tác dụng cầm máu bằng cách thức lấy một miếng thịt lợn nạc để sống, thái mỏng, đắp vào vết thương đang chảy máu, máu sẽ cầm lại ngay.
Mật lợn vị đắng, mùi tanh, tính lạnh, không độc, công dụng giảm đau, tiêu sưng, kích thích tiêu hóa, bài tiết mật, sát khuẩn và thông đại tiện. Mật lợn được dùng phổ biến trong y học hiện đại và y học cổ truyền. Y học cổ truyền dùng mật lợn để chữa đau bụng, đau dạ dày, ho, ho gà, hen, viêm đại tràng, vàng da và bệnh sỏi mật.
Dù thịt lợn có nhiều dinh dưỡng, nhưng có những bộ phận nếu ăn nhiều sẽ gây hại cho cơ thể. Cụ thể, theo Tiền Phong, các chuyên gia khuyên rằng những bộ phận sau đây của lợn không nên ăn nhiều:
Óc lợn
Óc giàu Niacin, Phosphorus, B12, và Vitamin C. Tuy nhiên, theo thống kê, cứ 100g óc lợn có tới 2500 mg cholesterol, tức là gấp 8 lần nhu cầu cholesterol của một người một ngày.
Khi đó, thực phẩm này không giúp phát triển trí thông minh như nhiều người lầm tưởng mà còn gây béo phì cho người ăn, nhất là trẻ nhỏ, người rối loạn mỡ máu, tim mạch,…
Còn chất đạm trong óc lợn chỉ có 9g/100g, thấp hơn rất nhiều so với các phần khác như thịt nạc.
Thịt cổ lợn
Hàm lượng chất béo trong cổ heo rất lớn, ăn quá nhiều không chỉ khiến tăng cân đột ngột mà còn gây ra nhiều vấn đề về tim và mạch máu não. Ngoài ra, cổ heo cũng có các hạch bạch huyết, một hệ thống của cơ thể có chức năng lọc và bẫy giữ các vi sinh vật lạ, tế bào viêm, độc chất, ăn thường xuyên có thể gây ra nhiều chứng bệnh.
Thịt cổ heo có hệ thống hạch phức tạp, khó loại bỏ hết hoàn toàn khi chế biến, cơ thể người sẽ tiếp nạp một lượng lớn vi khuẩn và chất độc khi ăn, có thể dẫn đến ngộ độc hoặc nguy cơ mắc phải các bệnh truyền nhiễm.
Gan lợn
Gan lợn luôn được biết đến là bộ phận chứa nhiều dinh dưỡng: đạm, vitamin A, B, D, nicotilic và axid folid. Đặc biệt Vitamin A trong gan lợn cao gấp nhiều lần so với thịt, cá, trứng, sữa.
Bởi vậy, nhiều người ưa chế biến gan cho trẻ nhỏ, người già, người ốm mà không biết rằng gan là bộ phận chuyển hóa và đào thải chất độc trong cơ thể lợn nên tại bộ phận này cũng tập trung nhiều chất cặn bã, mầm bệnh, cùng một hàm lượng độc tố nhất định. Trong gan cũng có nhiều ký sinh trùng như sán, virus gây bệnh.
Vì thế, khi mua gan nên chú ý lựa chọn gan có màu sắc tươi đặc trưng, không có đốm trắng, đỏ hay màu sắc bất thường. Trước khi chế biến, nên ngâm gan trong sữa tươi 30 phút để giúp tẩy mùi hôi và độc tố trong gan.
Tiết canh
Trong số các thực phẩm có bổ sung sắt, tiết lợn đứng đầu danh sách lựa chọn. Miễn là lợn khỏe mạnh, các sản phẩm làm từ tiết của nó là có thể sử dụng được.
Nhưng nếu bạn không cẩn thận mua tiết lợn chết, lợn ốm hoặc tiết không còn tươi thì khá nguy hiểm.
Tiết của lợn nếu ăn chín sẽ không sao nhưng rất nhiều người có sở thích ăn tiết canh. Nếu lợn nhiễm liên cầu khuẩn Streptococcus suis (S.suis) (kể cả lợn bệnh và lợn lành mang trùng không phát bệnh), trong máu lợn sẽ chứa một lượng lớn vi khuẩn. Khi ăn tiết canh lợn chưa được nấu chín thì liên cầu khuẩn từ thức ăn sẽ xâm nhập vào cơ thể người và gây bệnh.
Bì lợn
Protein trong bì heo rất khó tiêu. Bì heo còn có hàm lượng dinh dưỡng rất thấp mà lại chứa nhiều cholesterol xấu sẽ gây ra bệnh tim mạch, cao huyết áp và béo phì.
Ngoài ra, nếu không được cạo sạch lông và chế biến sạch sẽ, bì heo sẽ mang nhiều ký sinh trùng và độc tố gây bệnh vào cơ thể người.
Chân giò, móng giò
Chân giò, móng giò chủ yếu chứa protein, canxi, sắt, vitamin A, B, C… các chất có lợi cho cơ thể.
Tuy nhiên, nếu ăn quá nhiều, lượng chất béo trong chân giò, móng giò sẽ cản trở quá trình tiêu hóa gây đầy bụng, khó tiêu. Đồng thời, chất béo này cũng không tốt cho người có dấu hiệu cholesterol tăng cao.
Phổi lợn
Phổi heo là nơi tích tụ nhiều vi khuẩn và độc tố. Hơn nữa, heo thường có thói quen hít thở sát đất nên những bụi bẩn, ký sinh trùng, bệnh dịch sẽ lưu lại trong phổi heo và rất khó để đào thải, thanh lọc. Vì vậy, nếu ăn phổi heo không sơ chế đúng cách rất dễ bị ngộ độc hoặc nhiễm bệnh.
Mỡ lợn
Mỡ heo là thực phẩm không có lợi cho sức khỏe, đặc biệt là ở những người mắc bệnh hoặc có nguy cơ béo phì, người có bệnh tim mạch hay mỡ máu cao và người lớn tuổi. Mỡ heo là các axit béo bão hòa nên rất khó để tiêu hóa và khiến cholesterol trong máu tăng cao. Trong mỗi 1 gram chất béo cung cấp tới 9 kcal, trong khi 1 gram chất đạm hay đường chỉ cung cấp 4 kcal nên đối với người ăn kiêng hoặc thừa cân, béo phì thì mỡ heo chính là kẻ thù của bạn.
Lòng già, lòng non
Lòng heo chứa nhiều đạm nên là thực phẩm lý tưởng cho người bệnh đang hồi phục sức khỏe, đặc biệt là những người vừa phẫu thuật xong.
Ăn ruột lợn là sở thích của nhiều người. Tuy nhiên, món ăn yêu thích này có nhiều mối nguy hiểm tiềm ẩn đe dọa sức khỏe của bạn. Bởi ruột già của lợn là nơi lưu trữ các sản phẩm thải của thức ăn sau tiêu hóa; ruột lợn là nơi các vi sinh vật sống nhiều hơn, có nhiều ký sinh trùng, nhiều vi khuẩn gây bệnh. Lòng lợn nếu không được chế biến sạch sẽ và nấu chín sẽ mang theo nhiều loại vi khuẩn nguy hiểm như vi khuẩn E.Coli, các vi khuẩn gây bệnh tiêu chảy, tả, lỵ, thương hàn…
Bên cạnh đó, lòng lợn chứa nhiều protein và cholesterol – những chất không tốt cho những người bị bệnh tim mạch, tiểu đường, cholesterol máu và rối loạn chuyển hóa.