Xơ gan do uống rượu

Tại khoa Tiêu hoá, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), các bác sĩ thường xuyên tiếp nhận các trường hợp bị bệnh xơ gan do rượu hoặc viêm gan vi rút. Tuy nhiên, gần đây tình trạng xơ gan do rượu ngày càng gia tăng.

Trường hợp bệnh nhân Đ.V.N. (34 tuổi, Hoà Bình) đã 2 lần nhập viện do xuất huyết tiêu hoá biến chứng của xơ gan. Bụng của N. to báng như cái trống, da vàng như nghệ, sạm màu…

Theo vợ của anh N., từ năm 15 tuổi, anh N. đã uống rượu và khi lập gia đình, có con nhưng thói quen uống rượu của anh N. vẫn không bỏ. Kết quả, sau 6 tháng hai lần nhập viện vì chảy máu tiêu hoá, lần thứ 3, thứ 4 các bác sĩ tuyến dưới đành đưa anh N. lên Bệnh viện Bạch Mai để cấp cứu.

Toàn bộ lá gan của anh N. đã bị xơ hết như xỉ than, không còn tác dụng tổng hợp và thải độc. Anh N. đã bước vào giai đoạn cuối của xơ gan.

Những năm trước, tình trạng bệnh xơ gan đã được báo động nhưng bản thân anh N. chủ quan dẫn đến tình trạng bệnh nặng lên.

Hay như trường hợp ông Nguyễn Văn Th. (67 tuổi, Hưng Yên), 2 lần nôn ra cả lít máu. Ông Th. cũng bị xơ gan.

Theo các bác sĩ, ông Th. bị chảy máu thực quản do giãn tĩnh mạch biến chứng của xơ gan. Khi gan xơ làm dòng máu đi qua bị cản trở, làm tăng áp lực tại tĩnh mạch cũng như tại các hệ nối cửa chủ, dẫn đến gian tĩnh mạch thực quản và tĩnh mạch phình dạ dày.

Khi giãn đến một mức độ nào đó, tĩnh mạch sẽ vỡ, máu sẽ thoát ra ngoài cơ thể bằng các con đường như nôn ra máu, đại tiện ra máu. Hai lần ông Th. đều cấp cứu kịp thời nên giữ được mạng sống nhưng sau điều trị bệnh nhân lại lao vào uống rượu như chưa hề có các ca cấp cứu thập tử nhất sinh.

Trên thế giới, mỗi năm có hơn 20.000 người chết vì bệnh gan mạn tính và xơ gan, đây cũng là nguyên nhân gây tử vong xếp hàng thứ 10 đối với đàn ông và thứ 12 đối với phụ nữ.

Theo bác sĩ Hoàng Thị Năng, Bệnh viện Medlatec (Hà Nội), xơ gan cổ chướng là giai đoạn cuối của bệnh xơ gan hay còn được gọi là xơ gan mất bù.

Những người nghiện rượu có nguy cơ bị xơ gan cao nhất. Hiện nay, tỷ lệ bệnh nhân bị xơ gan do rượu cũng tăng do người bệnh trước đó uống các loại rượu chưa được khử các chất độc có trong rượu nên các chất độc này càng ngày càng làm tổn hại tế bào gan và gây xơ gan.

Khi uống rượu, các mô gan tổn thương ban đầu gây ra tình trạng gan sẽ bị nhiễm mỡ, rồi gây nên tình trạng viêm gan mạn tính rồi sau đó chuyển thành xơ gan. Vì vậy, xơ gan xảy ra trong một khoảng thời gian khá dài, có khi đến hàng chục năm sau khi nghiện rượu.

Dấu hiệu xơ gan cần chú ý

Khi mắc bệnh ở giai đoạn này, sẽ gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm và thậm chí là có thể tử vong cho người bệnh.

Khi bị bệnh xơ gan, các chức năng của gan sẽ suy giảm. Xơ gan cổ chướng là giai đoạn cuối của xơ gan, khi đó có khoảng 80 - 90% các mô gan đã bị xơ hóa và không còn khả năng phục hồi lại.

Các biểu hiện của xơ gan: Người bệnh bị suy kiệt về sức khỏe, có dấu hiệu giảm cân đột ngột trong vòng một thời gian ngắn. Phù nề chân, tay ấn vào có hiện tượng lõm xuống.

Khi đi đại tiện có phân màu đen, bụng to, báng. Nguyên nhân là dịch cổ chướng ứ đọng từ ít đến nhiều làm chướng bụng.

Vàng da: Ban đầu da vàng ở lòng bàn chân, bàn tay, mắt sau đó vàng lan rộng ra toàn thân.

Khi bị mất đi chức năng gan, gan không lọc được amoniac dẫn đến não bị nhiễm độc. Việc này sẽ khiến cho người bệnh rơi vào trạng thái hôn mê.

Ngoài ra, khi gan không đảm nhiệm được chức năng thải độc nữa sẽ gây ra các biểu hiện như buồn nôn, tiêu chảy, thiếu máu, xuất huyết dưới da...

Để phòng bệnh xơ gan, bác sĩ khuyến cáo mọi người nên có lối sống lành mạnh, không lạm dụng rượu bia. Đặc biệt, cần tránh ăn thức ăn sống, nên ăn chín uống chín để không bị nhiễm ký sinh trùng. Sử dụng thực phẩm sạch, đảm bảo an toàn thực phẩm để phòng ngừa nhiễm hóa chất, phẩm màu độc hại gây tổn hại gan.

Hiện nay, thói quen sử dụng thuốc bừa bãi cũng là tác nhân ảnh hưởng tới gan. Chính vì thế, bác sĩ Năng khuyến cáo dùng thuốc phải theo chỉ định nhằm tránh tác dụng tới gan.

Với những người đã bị viêm gan vi rút B và viêm gan vi rút C mạn tính cần theo dõi định kỳ 3 tháng hoặc 6 tháng một lần để phát hiện và điều trị sớm những trường hợp viêm gan tiến triển, nhằm hạn chế các biến chứng nặng như xơ gan và ung thư gan.