Ở mỗi giai đoạn của cuộc đời, chúng ta sẽ gặp gỡ nhiều người khác nhau, có những cuộc gặp gỡ lưu luyến, suốt đời không thể quên được, đó chính là duyên phận. Chẳng có một ai có thể hiểu rõ được điều đó. Bởi, trong cuộc sống này, có những người hữu duyên vô tình quen biết nhưng lại có thể đồng cảm với nhau. Nhiều người cứ tưởng sẽ hòa hợp gắn bó với mình suốt đời, thì lại không thể bên nhau. Người cứ cố gắng theo đuổi đến mấy cũng không thành. Giống như câu người ta vẫn thường nói: “Theo tình, tình chạy, chạy tình, tình theo”.
Phật nói rằng, cuộc sống con người luôn nối tiếp, luân hồi từ kiếp này sang kiếp khác, thừa hưởng và mang nợ lẫn nhau. Duyên đến duyên đi, khó có thể cưỡng cầu.
Ở giữa cuộc sống này, “biển người mênh mông” người với người gặp nhau là duyên tiền định, yêu nhau là phận kiếp trước, bên nhau là trả nợ đời đời. Cũng vì thế, mà có nhiều cặp vợ chồng chỉ một lần gặp gỡ cũng thành phận trăm năm. Nhiều cặp vợ chồng yêu nhau rất sâu đậm, cứ tưởng một đời gắn bó, nhưng cuối cùng mỗi người một ngã.
Trước sự đổ vỡ của hôn nhân, người ta trách nhau vì lòng dạ thay đổi, sẵn sàng xúc phạm tổn thương nhau vì sự phản bội. Nhưng họ không biết rằng, cả hai đã trả hết nợ từ kiếp trước.
Phật bàn về nhân duyên rằng, cái gì cũng có thời điểm và giai đoạn của nó. Hôm nay có duyên phận không có nghĩa là ngày sau nó vẫn còn vĩnh viễn. Bởi thế, khi đã gặp được nhau thì hãy nắm tay thật chặt, hết lòng quý trọng, thương yêu. Nếu một ngày nào đó phải xa cách, cũng đừng than thân, trách phận. Hãy an nhiên với lòng rằng, vạn sự tùy duyên. Với người không có duyên nữa thì dù có vun đắp đến bao nhiêu cũng là dư thừa.
Nhân duyên con người ngắn ngủi, lại đáng quý, chúng ta nên biết trận trọng và giữ gìn, đừng để mất đi rồi mới hối hận. Nếu đã cố gắng hết sức nhưng không thể níu kéo được nữa thì hãy buông tay. Bởi nó đã đi tới tận cùng của con đường, hãy nhẹ lòng, thanh thản mà dứt đi. Vạn sự trên đời này, gặp gỡ hay chia ly đều đã được an bài.
Phật nói rằng, muốn gặp được người để cùng nhau trả nợ đời đời, sống yên ấm, thì bản thân phải tự cầu phúc, tạo ra. Để có được mối duyên thực sự dành cho mình, họ phải tu trăm năm mới cùng chung thuyền, tu ngàn năm mới chung chăn gối. Mối duyên vợ chồng phải biết vun đắp, cố gắng thật nhiều mới có được.
Nhiều người thầm trách đời, vì chờ đợi mãi cũng không tìm được người ưng ý. Nếu chưa gặp đúng người cũng là do bản thân ta chưa tu đủ phúc, duyên chưa đủ sâu. Nhân duyên chưa tới, thì cứ bình tĩnh sống tốt, hướng Phật, tích phúc. Cuộc sống này có nhiều thứ đáng để chúng ta trân trọng, có nhiều tình cảm đẹp khác cần nâng niu. Cứ sống lạc quan, mở lòng với mọi người, ắt duyên sẽ đến. Nếu nghĩ được vậy, con người sẽ không phải chìm trong khổ đau và sự oán hận. Họ luôn có một niềm tin mãnh liệt trong cuộc sống nhờ sự chân thành, hướng thiện.