Có nhiều yếu tố ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản ở cả nam và nữ. Cân nặng là một trong những yếu tố hàng đầu quyết định đến quá trình thụ thai. Nghiên cứu cho thấy đối với nam giới, người quá gầy hoặc quá mập (dựa vào chỉ số khối cơ thể BMI) có lượng tinh trùng thấp hơn người bình thường.

Trong khi ở phụ nữ, cân nặng cũng ảnh hưởng đến khả năng thụ thai. Nghiên cứu cho thấy những phụ nữ béo phì thường gặp các triệu chứng rối loạn kinh nguyệt, bị giảm khả năng sinh sản.

Nữ hộ sinh (NHS) Nguyễn Thị Hồng Nhung, Khoa Hiếm muộn Bệnh viện Từ Dũ TP.HCM, cho biết một cách để xem nam và nữ giới có nằm trong phạm vi cân nặng khỏe mạnh hay không là sử dụng chỉ số khối cơ thể.

Theo đó, khi lấy cân nặng chia cho bình phương chiều cao, bạn sẽ nhận được các kết quả tương đương với phạm vi cân nặng. Cụ thể:

BMI < 18,5: Thiếu cân

18,5 ≤  BMI ≤ 24,9: Trọng lượng khỏe mạnh.

25 ≤ BMI ≤ 29,9: Thừa cân

BMI ≥ 30: Béo phì.

Mối liên hệ giữa cân nặng và khả năng sinh sản

Theo NHS Nguyễn Thị Hồng Nhung, đàn ông thừa cân và béo phì có chất lượng tinh trùng kém hơn so với những người đàn ông có cân nặng khỏe mạnh. Thiếu cân cũng có thể làm giảm chất lượng tinh trùng của người đàn ông cũng như khả năng sinh sản.

“Thừa cân hoặc béo phì có thể gây ra việc thay đổi nội tiết tố làm giảm khả năng sinh sản và khiến đàn ông ít quan tâm đến tình dục hơn. Những người đàn ông béo phì cũng có nhiều khả năng gặp vấn đề trong việc quan hệ. Cùng với nhau, những yếu tố này làm giảm cơ hội làm cha”, chị Nhung cho biết.

Cân nặng khỏe mạnh làm tăng cơ hội mang thai và giảm nguy cơ biến chứng khi mang thai.  

Ở phụ nữ, NHS Nguyễn Thị Hồng Nhung nhấn mạnh những phụ nữ béo phì mất nhiều thời gian hơn để mang thai và có nguy cơ cao hơn. Đối tượng này khi mang thai có thế gặp phải những nguy cơ sau đối với sức khỏe: Tăng huyết áp (huyết áp cao); Tiền sản giật; Tiểu đường thai kỳ; Nhiễm trùng; Phải can thiệp y tế để chuyển dạ như sinh mổ; Sinh non; Thai chết lưu...

Những trẻ sinh ra từ những phụ nữ béo phì có nguy cơ cao mắc các chứng lớn cân, cần chăm sóc đặc biệt sau khi sinh, bị dị tật bẩm sinh. Trẻ cũng có thể gặp vấn đề về sức khỏe trong thời thơ ấu và sau này trở nên béo phì.

Khắc phục tình trạng thiếu hay thừa cân như thế nào?

Cân nặng có thể cải thiện được nhờ thói quen sinh hoạt, ăn uống điều độ. Do đó, cả nam và nữ giới nên xây dựng chế độ ăn uống hợp lý ngay trước khi có ý định sinh con. Để làm được điều này, bạn cần chú ý:

Xây dựng chế độ ăn uống cân bằng: Theo tháp dinh dưỡng, cơ thể con người cần đầy đủ 4 nhóm dưỡng chất chính bao gồm: Chất đạm, Chất bột đường, Chất béo, vitamin và khoáng chất.

Bên cạnh đó, thực đơn ăn uống của cả vợ và chồng nên tăng cường các loại thịt đỏ, đậu, rau, bổ sung axit folic, sữa, ngũ cốc nguyên hạt nhằm tăng cường sức khỏe cho cơ quan sinh sản.

Không hút thuốc lá, không uống quá nhiều rượu bia: Đây là những chất đặc biệt độc hại đối với cơ thể nam và nữ. Hút thuốc lá hoặc uống nhiều rượu có thể dẫn đến nguy cơ tăng cân cùng các vấn đề khác về sức khỏe.

Tiêu thụ lượng caffeine vừa phải: Cà phê và các thức uống chứa caffeine khác chỉ nên giới hạn ở mức 200 – 300g mỗi ngày (trung bình từ 2 – 3 tách cà phê). Các chuyên gia cho biết tiêu thụ quá nhiều đồ uống này cũng có thể làm giảm chất lượng tinh trùng ở nam giới, ảnh hưởng đến sức khỏe sinh sản.