Chửa ngoài tử cung là gì?

Chửa ngoài dạ con (thai ngoài tử cung) là trường hợp thai không làm tổ trong buồng tử cung. Có thể gặp thai làm tổ ở nhiều vị trí khác nhau như: Ở vòi tử cung, buồng trứng, tại cổ tử cung, trong ổ bụng, thậm trí ngoài ổ phúc mạc. Tuy nhiên khoảng hơn 95% trường hợp chửa ngoài tử cung xảy ra ở vòi tử cung.

Thai ngoài tử cung thường gặp ở những phụ nữ bị dị tật ống dẫn trứng, hẹp ống dẫn trứng bẩm sinh, đã từng phẫu thuật liên quan đến vòi trứng....

Chửa ngoài dạ con có nguy hiểm không? Do không được buồng tử cung bảo vệ nên trường hợp thai ngoài tử cung, nếu túi thai lớn sẽ vỡ, gây chảy máu ồ ạt vào ổ bụng, nguy hiểm tính mạng sản phụ.

Nguyên nhân dẫn đến chửa ngoài dạ con

Nguyên nhân gây chửa ngoài tử cung là do viêm nhiễm vòi trứng, viêm nhiễm vùng chậu hoặc do dị tật ống dẫn trứng, hẹp ống dẫn trứng.

Phụ nữ bị u nang buồng trứng, đã từng nạo phá thai, mắc các bệnh lây qua đường tình dục có nguy cơ mang thai ngoài tử cung cao hơn người bình thường.

Các yếu tố nguy cơ gây chửa ngoài tử cung

Chửa ngoài dạ con có nguy hiểm không và có hay gặp không? Thực tế, phụ nữ chửa ngoài tử cung khá phổ biến, cứ 50 thai phụ thì sẽ có một trường hợp mắc phải. Nhưng chúng ta hoàn toàn có thể phòng ngừa bằng cách giảm thiểu các nguy cơ gây tăng khả năng chửa ngoài tử cung. Những yếu tố nào làm tăng nguy cơ mang thai ngoài tử cung bao gồm:

• Đặt vòng tránh thai.
• Mắc các bệnh lây truyền qua đường tình dục như Chlamydia và bệnh lậu.
• Mắc bệnh viêm vòi tử cung hoặc viêm khung chậu.
• Mắc phải các vấn đề bẩm sinh về ống dẫn trứng.
• Sẹo do lạc nội mạc tử cung hoặc phẫu thuật vùng chậu.
• Từng bị mang thai ngoài tử cung.
• Từng phẫu thuật thắt ống dẫn trứng thất bại (phẫu thuật triệt sản).
• Dùng các loại thuốc hoặc các phương pháp điều trị vô sinh như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
• Hút thuốc trước khi mang thai.

Chửa ngoài dạ con có hiện tượng gì báo hiệu?

Người mang chửa ngoài dạ con cũng có những dấu hiệu như những phụ nữ mang thai bình thường: Trễ kinh, đau bụng, buồn nôn, ngực căng tức... Tuy nhiên, trong một vài dấu hiệu lại có những cảnh báo bất thường mà bạn cần lưu ý. Cách phát hiện chửa ngoài dạ con bao gồm:

Âm đạo ra máu bất thường

Nếu phát hiện một chút máu hồng dính ở quần lót mà không phải thời điểm bị kinh nguyệt thì có thể bạn đã có thai. Tuy nhiên, ở người mang thai ngoài tử cung, hiện tượng ra máu này lại kéo dài, máu có màu đỏ thẫm. Chỉ có một số ít trường hợp mang chửa ngoài tử cung không có dấu hiệu ra máu bất thường.

Nhiều phụ nữ lầm tưởng hiện tượng ra máu này chính là kinh nguyệt, nhất là khi ra máu trùng với thời gian có kinh. Cần phân biệt kỹ về màu sắc của máu, lượng máu chảy, độ loãng và độ đông đặc của máu có khác so với những lần kinh nguyệt trước đó hay không.

Đau bụng

Khi mang thai ngoài tử cung bạn sẽ thấy đau bụng tại vị trí thai làm tổ, đau bụng dưới. Nhiều người còn bị đau bụng mót rặn giống như táo bón. Tình trạng đau bụng kéo dài, đau âm ỉ khó chịu, đôi lúc có thể đau dữ dội kèm chảy máu âm đạo. Mức độ đau bụng sẽ tăng dần theo thời gian do thai ngoài tử cung phát triển.

Trường hợp túi thai vỡ bạn sẽ cảm thấy đau bụng dữ dội, cơn đau quặn kéo dài liên tục, đau nhức vai, toát mồ hôi, chân tay bủn rủn, hoa mắt, chóng mặt, khó thở, thậm chí là ngất xỉu.

Vì thế, khi thấy các dấu hiệu nghi chửa ngoài dạ con, bạn cần đến ngay bệnh viện để các bác sĩ kiểm tra và tiến hành điều trị. Nếu để lâu, thai phát triển to dần, túi thai vỡ sẽ khiến màu tràn ổ bụng, có khả năng gây vô sinh, nguy hiểm tính mạng sản phụ.

Chửa ngoài dạ con có dương tính với que thử thai hay không?

Que thử thai hoạt động dựa trên nồng độ hormone HCG có trong nước tiểu, không phụ thuộc vào vị trí túi thai làm tổ. Chỉ cần có thai là nước tiểu của phụ nữ đã có chứa hormone này. Do đó, mang thai ngoài tử cung thử que vẫn lên 2 vạch.

Tuy nhiên, nồng độ hormone HCG ở phụ nữ mang chửa ngoài dạ con sẽ có dấu hiệu giảm dần. Vì thế với trường hợp mang chửa ngoài tử cung, khi thử thai sẽ thấy vạch thứ 2 lên mờ.

Ngay khi biết mình có thai, phụ nữ cần đi siêu âm để kiểm tra xem thai đã vào tử cung hay chưa. Trường hợp tuần thai chưa đủ để thai vào tử cung, các bác sĩ sẽ hẹn bạn đến kiểm tra sau 1 - 2 tuần nữa. 

Nếu nghi ngờ thai đã làm tổ ngoài tử cung các bác sĩ sẽ thực hiện siêu âm đầu dò qua đường âm đạo để xác định vị trí túi thai. Ngoài ra, bạn cũng có thể phát hiện tình trạng thai qua nội soi ổ bụng và đo nồng độ HCG trong máu.

Chửa ngoài dạ con vỡ khi nào?

Rất khó để có được câu trả lời chửa ngoài dạ con vỡ lúc nào. Bởi vì thời gian vỡ của nó còn tùy thuộc rất nhiều vào các yếu tố như:

• Vị trí làm tổ: vòi trứng, buồng trứng, ổ bụng. Không gian của vòi trứng thường hẹp hơn ở buồng trứng hay ổ bụng nên có thể thời gian vỡ sẽ nhanh hơn.
• Kích thước của nơi thai làm tổ: Mỗi mẹ bầu có một cơ địa khác nhau nên kích thước của buồng trứng, vòi trứng cũng khác nhau. Sự phát triển của thai nhi không giống nhau.

Chỉ khi khám trực tiếp và biết được thông tin của các yếu tố trên thì bác sĩ mới dự đoán được khoảng thời gian khối thai sẽ bị vỡ. Tuy nhiên, chửa ngoài tử cung có thể vỡ bất kỳ lúc nào. Vì vậy, khi mang chửa ngoài dạ con chị em cần được theo dõi chặt chẽ bởi các bác sĩ

Chửa ngoài dạ con có nguy hiểm không còn phụ thuộc vào biến chứng khi túi thai vỡ:

Khi thai ngoài tử cung bị vỡ, các mạch máu tại nơi làm tổ sẽ vỡ theo, gây tình trạng chảy máu ồ ạt tràn vào ổ bụng. Việc này khiến mẹ mất nhiều máu, nếu không được cấp cứu kịp thời, mẹ có thể bị tử vong do sốc mất máu.

Thai bị vỡ khiến nơi làm tổ bị tổn thương nghiêm trọng. Trong trường hợp thai làm tổ ở vòi tử cung bị vỡ bắt buộc bác sĩ phải cắt bỏ vòi tử cung để không làm ảnh hưởng đến tính mạng của mẹ hoặc khâu bảo tồn vòi tử cung. Điều này sẽ làm giảm khả năng mang thai và tăng tỷ lệ chửa ngoài dạ con cho mẹ bầu ở lần mang thai sau.

Cách điều trị chửa ngoài tử cung

Các phương pháp cơ bản để điều trị chửa ngoài dạ con bao gồm:

• Thuốc
• Phẫu thuật
• Theo dõi sự thoái triển tự nhiên của thai ngoài tử cung.

Không phải tất cả trường hợp mang thai ngoài dạ con đều phải phẫu thuật. Nếu được phát hiện sớm, khối thai chưa vỡ, kích thước nhỏ bác sĩ sẽ chỉ định tiêm thuốc giúp khối thai tự tiêu.

Nếu thai có kích thước lớn (thường là trên 3cm) sẽ được phẫu thuật nội soi hoặc phẫu thuật mở.

Việc chọn lựa phương pháp điều trị tùy thuộc vào từng trường hợp cụ thể. Thai phụ cần đi khám để được kiểm tra dưới sự theo dõi của bác sĩ.

Dự phòng chửa ngoài dạ con

Mặc dù không thể phòng ngừa được tình trạng mang thai ngoài dạ con, chị em vẫn có thể giảm thiểu nguy cơ mắc phải nếu áp dụng các lối sống và biện pháp tại nhà sau đây

• Quan hệ tình dục an toàn bằng cách hạn chế số lượng bạn tình.
• Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục để ngăn ngừa các bệnh lây truyền qua đường tình dục và giảm nguy cơ mắc bệnh nhiễm trùng vùng chậu và vòi tử cung, thay vì dùng thuốc tránh thai.
• Thường xuyên vệ sinh vùng kín, đặc biệt trong kỳ kinh nguyệt, sau quan hệ tình dục, khi đang điều trị viêm nhiễm phụ khoa, sau sinh nở... để phòng tránh viêm nhiễm vùng kín.
• Ngưng hút thuốc trước khi quyết định mang thai.
• Tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng bất cứ loại thuốc nào khi đang mang thai.
• Khám thai định kỳ.
• Trường hợp phụ nữ đã từng có thai ngoài tử cung cần thông báo cho bác sĩ trước khi có ý định mang thai vì bạn có nguy cơ bị thai ngoài tử cung ở lần mang thai này cao hơn người bình thường.

Vấn đề chửa ngoài dạ con có nguy hiểm không đã được giải đáp qua bài viết trên. Chị em có ý định mang thai cần kiểm tra sức khỏe tổng quát trước khi mang thai, có lối sống lành mạnh và nên khám thai định kỳ để phát hiện các bất thường và xử trí kịp thời.