Sốt phát ban là gì?

Sốt phát ban ở trẻ nhỏ là hiện tượng nóng sốt kèm theo cơ thể xuất hiện những nốt ban đỏ hoặc ban đào, bệnh thường lành tính, có thể điều trị tại nhà.

Một trẻ có thể bị sốt phát ban ít nhất là 1 lần trong đời, thậm chí nhiều lần tùy theo tình trạng sức khỏe của trẻ và nguyên nhân gây bệnh. Hầu hết nguyên nhân gây sốt phát ban cho trẻ là do virus lành tính, nếu được chăm sóc tốt, bệnh có thể tự khỏi sau 5 - 7 ngày.

Đối tượng thường gặp là trẻ từ 6 - 36 tháng tuổi. Đây là giai đoạn trẻ có sức đề kháng kém vì lượng kháng thể tự nhiên của mẹ truyền cho trẻ trong giai đoạn bào thai và qua sữa mẹ đã giảm xuống trong khi hệ miễn dịch của trẻ chưa được hoàn thiện.

Nguyên nhân gây bệnh sốt phát ban ở trẻ nhỏ

Sốt phát ban ở trẻ là do virus Herpes 6 hoặc virus Herpes 7 gây nên.

Đường lây chủ yếu của sốt phát ban là đường hô hấp. Đây là bệnh rất dễ lây nhiễm, đặc biệt là ở trong môi trường nhà trẻ, mẫu giáo. 

Trẻ tiếp xúc với dịch tiết ra từ nước mũi hoặc cổ họng của người bị bệnh cũng sẽ bị lây nhiễm, kể cả người bệnh đó chưa phát bệnh ra bên ngoài.

Dấu hiệu sốt phát ban ở trẻ em

Thời gian ủ bệnh là khoảng 7 ngày (từ khi virus xâm nhập) trước khi biểu hiện triệu chứng. Đối với các trường hợp bệnh nhẹ sẽ không có dấu hiệu rõ ràng. Nhưng nhìn chung, biểu hiện sốt phát ban ở trẻ nhỏ bao gồm:

Nhức đầu: ban đầu là trẻ bị đau đầu, da hơi ấm sốt nhẹ. Đối với trẻ sơ sinh giai đoạn này sẽ quấy khóc nhiều.

Sốt: trẻ đột ngột sốt cao, nhiệt độ có thể hơn 39 độ C, kèm theo đó là các triệu chứng viêm hô hấp trên như viêm họng, ho, sổ mũi. Đôi khi thấy hạch nổi ở cổ. Sốt sẽ kéo dài từ 3 - 5 ngày.

Phát ban: đây là dấu hiệu đặc hiệu nhất, thường xuất hiện sau sốt. Các nốt ban nhỏ bằng hoặc nổi cộm lên mặt da, màu hồng hoặc đỏ, xuất hiện đầu tiên ở ngực, bụng và lưng, sau đó sẽ lan lên 2 tay và cổ. Đôi khi các nốt ban cũng lan lên mặt và xuống chân, không gây ngứa.

Ngoài ra còn có các dấu hiệu khác như:

• Ho khan
• Buồn nôn, ói mửa
• Tiêu chảy nhẹ, dễ mất nước.
• Chán ăn, biếng ăn, trẻ sơ sinh có thể bú ít.

Khi nào trẻ sốt phát ban cần gặp bác sĩ?

Với bất cứ sự nghi ngờ nào, bố mẹ cũng có thể đưa trẻ đi gặp bác sĩ ngay, đặc biệt là đối với trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ. Ngoài ra, khi thấy trẻ có những dấu hiệu sau thì nên đưa trẻ đi khám càng sớm càng tốt:

Thời gian bệnh kéo dài hơn 7 ngày (thông thường trẻ sốt từ 3 - 5 ngày).

Trẻ sốt cao hơn 39 độ.

Phát ban không giảm sau 3 ngày.

Nếu trẻ có những dấu hiệu như mệt mỏi, lừ đừ, quấy khóc vô cớ, khó thở, phân có máu, chảy mủ tai, co giật… thì phải đưa trẻ đi gặp bác sĩ ngay.

Sốt phát ban và cách điều trị, chăm sóc tại nhà đúng cách

Cách hạ sốt cho trẻ bệnh

Giai đoạn bé sốt cao cần hạ sốt cho trẻ. Các bố mẹ cần chú ý:

Đối với trẻ sơ sinh từ 0 - 6 tháng: nếu trẻ sốt cao nên đưa trẻ đi gặp bác sĩ và uống thuốc theo chỉ dẫn. Không tự ý cho trẻ dùng thuốc.

Đối với trẻ từ 6 tháng trở nên: nếu trẻ sốt cao quá 38 độ có thể cho trẻ dùng thuốc theo đơn của bác sĩ hoặc thuốc paracetamol với liều lượng 10mg/kg cân nặng của trẻ, 4 - 6 giờ sau nếu bé vẫn sốt thì tiếp tục cho uống lặp lại với liều lượng tương tự.

Chăm sóc khi trẻ bị sốt

Lau mát cho trẻ bằng nước ấm (không nên dùng nước lạnh). Không nên đắp chăn kín cho trẻ. Cho trẻ mặc quần áo rộng rãi thoải mái, không mặc đồ bó sát.

Để trẻ nghỉ ngơi hoàn toàn, hạn chế vận động quá nhiều.

Uống nhiều nước bởi trong quá trình sốt cao trẻ rất dễ bị mất nước. Các bố mẹ cũng có thể cho con uống thêm dung dịch bù điện giải. Ngoài ra, các loại nước ép cam, dưa hấu, xoài... cũng là lựa chọn bù nước an toàn.

Giảm ho, tan đờm bằng các loại thuốc ho có nguồn gốc thảo dược khi trẻ ho nhiều. Lau sạch mũi nếu bé bị sổ mũi. Trẻ sơ sinh cần phải được chỉ dẫn bởi bác sĩ, không tự ý mua thuốc cho bé uống.

Không nên kiêng kỵ tắm rửa mà nên vệ sinh thân thể bé sạch sẽ, tắm rửa hàng ngày cho bé. Có thể tắm trẻ bằng các loại lá sau để giúp giảm các triệu chứng khi trẻ bị sốt phát ban:

• Tắm lá ngải cứu: giúp nhanh chóng làm dịu da, tiêu viêm, chữa được các chứng cảm cúm, giúp cơ thể ổn định hơn.
• Lá chè xanh: nấu nước lá chè xanh tắm cho con sẽ giúp con giảm mệt mỏi, da dẻ dễ chịu hơn, đào thải độc tố trên da bởi trong lá chè xanh có chứa chất chống oxy hóa cao và Vitamin B.
• Tắm lá trầu không: lá trầu không có chứa polyphenol có khả năng chống khuẩn, khử trùng, tiêu diệt được nhiều loại vi trùng, nấm trên da. Tắm cho bé loại lá này chỉ nên dùng từ 5 - 7 lá, đun sôi sẽ có hiệu quả trong điều trị sốt phát ban ở trẻ.

Lưu ý: khi tắm cho trẻ cần tắm bằng nước ấm, tắm nhanh, tắm ở nơi kín đáo để tránh cho trẻ bị cảm lạnh bởi giai đoạn này sức đề kháng của con rất yếu.

Chế độ dinh dưỡng cho trẻ bị sốt phát ban

Đảm bảo bổ sung đầy đủ dinh dưỡng cho trẻ, cho trẻ ăn những thực phẩm mềm, dễ tiêu hóa để nâng cao sức đề kháng cho con. Thêm nhiều loại rau, củ, quả để bổ sung vitamin và dưỡng chất thiết yếu.

Trẻ bị sốt phát ban nên ăn gì?

Khi bị sốt thì những loại cháo, súp, sữa… sẽ giúp con dễ ăn, có được sức đề kháng tốt hơn.

Các loại hoa quả có nhiều vitamin C, rau xanh có chất xơ… sẽ giúp con mau chóng hồi phục lại như ban đầu.

Bú mẹ là lựa chọn tốt nhất cho trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ.

Sốt phát ban ở trẻ kiêng gì?

Trứng: theo các chuyên gia, khi trẻ bị bệnh thì nên hạn chế ăn trứng để tránh cho bé bị đầy hơi, khó tiêu, làm chậm lành bệnh ở trẻ.

Nhóm các thực phẩm khó tiêu khác, quá giàu chất đạm như các loại thịt đỏ, cá, tôm, cua, sò, hến… các loại thức ăn nhanh cũng nên tránh.

Đồ ăn cay nóng nên hạn chế tối đa, nhất là khi trẻ sốt

Không nên cho bé uống nước lạnh khi đang sốt. Nếu cho trẻ uống nước lạnh rất dễ khiến trẻ bị sốc phản vệ, nguy hiểm tính mạng nếu không cấp cứu đúng và kịp thời.

Không nên cho trẻ uống những loại nước ngọt, đồ uống có ga, nước có quá nhiều đường vì đường làm hệ miễn dịch bị suy giảm.

Chăm sóc trẻ sau khi bị sốt phát ban

Những điều bố mẹ nên làm sau khi con hết sốt, giúp nâng cao sức khỏe và tăng cường sức đề kháng sau bệnh, bao gồm:

Bổ sung thêm dinh dưỡng, thực phẩm, thịt, cá, các loại rau củ quả có nhiều dưỡng chất, vitamin để con lấy lại sức, tăng cường hệ miễn dịch.

Môi trường sống thoáng mát, không bị ẩm thấp, bí bách.

Nên cho con tiếp xúc với bạn bè, hoạt động vui chơi giải trí nhẹ nhàng trong những ngày đầu sau khi khỏi bệnh để bé thoải mái đầu óc hơn.

Vệ sinh cá nhân sạch sẽ, đảm bảo cơ thể luôn sạch.

Cách phòng ngừa sốt phát ban ở trẻ nhỏ

Bệnh rất dễ lây lan qua đường hô hấp, đặc biệt là môi trường đông đúc nên cách tốt nhất là con trẻ tạm nghỉ học, ở nhà khi đang có dịch bệnh.

Vệ sinh hàng ngày sạch sẽ cho trẻ.

Chế độ dinh dưỡng đa dạng, bổ sung nhiều vitamin C tăng cường sức đề kháng. Khuyến khích trẻ uống nhiều nước như: nước lọc, nước cam, nước chanh, nước ép dưa hấu…

Hiện tại vẫn chưa có vacxin phòng loại bệnh này vì vậy nên hạn chế cho con tiếp xúc những nơi có nguy cơ cao lây bệnh.

Tóm lại, sốt phát ban ở trẻ là một bệnh khá thường gặp. Vậy nên việc tìm hiểu để nhận biết sớm, điều trị đúng cách, kịp thời và phòng ngừa bệnh là việc làm cần thiết đối với bố mẹ, giúp bé luôn khỏe mạnh và tránh các biến chứng không đáng có của bệnh gây ra.