Nhiều bệnh nhân tìm đến Khoa Cấp cứu tại địa phương trên toàn quốc hàng ngày để xử lý các vết thương hở bằng cách khâu đóng vết thương bằng chỉ khâu hoặc ghim phẫu thuật. Vết thương hở chiếm khoảng 4,5% số lần khám cấp cứu hàng năm.

Quản lý vết thương cho bệnh nhân của bác sĩ liên quan đến rất nhiều lựa chọn phức tạp. Chẳng hạn như quyết định chọn loại vật liệu đóng vết thương nào - băng tiệt trùng, keo dán, kim bấm hoặc chỉ khâu - dựa trên vị trí vết thương, kích thước và mức độ nhiễm bẩn. Nếu chọn chỉ khâu, có các tùy chọn bổ sung bao gồm kích thước, độ dày và khả năng hấp thu của chỉ.

Việc xử lý vết thương là bước cực kỳ quan trọng giúp làm lành vết thường nhưng cũng có một bước quan trọng không kém và đôi khi bị bỏ qua, đó là phòng ngừa và điều trị hình thành sẹo.

Các vết sẹo hình thành như thế nào?

Da là cơ quan lớn nhất trong cơ thể, chiếm 15% trọng lượng cơ thể và là một phần quan trọng của hệ thống miễn dịch như một hàng rào bảo vệ chống lại mầm bệnh như vi khuẩn. Khi da bị tổn thương, cơ thể tạo ra protein collagen để đóng vết thương và bảo vệ chúng ta khỏi bị nhiễm trùng.

Tuy không đẹp về mặt thẩm mỹ nhưng sẹo là cách tự nhiên của cơ thể để chữa lành và thay thế làn da bị mất hoặc bị tổn thương. Sẹo không phải lúc nào cũng xảy ra và phụ thuộc vào một số yếu tố:

Kích thước, mức độ nghiêm trọng và vị trí của vết thương đầu tiên.
Vết thương được chăm sóc kịp thời (như khâu vết thương) hay để vết thương tự liền lại.
Có nhiễm trùng hay không
Tuổi, gen, dân tộc và sức khỏe tổng thể hoặc một số vấn đề sức khỏe khác như tiểu đường và huyết áp cao

Sự khác biệt cơ bản giữa sẹo và mô mà nó thay thế là sự liên kết. Trong khi cả hai đều có đặc tính collagen, collagen mô ban đầu có cấu trúc dạng đan rổ phức tạp hơn. Collagen mô sẹo cũng dày hơn và mất màu.

Xử lý vết thương ngay lập tức và chăm sóc vết thương để ngăn ngừa sẹo

Đầu tiên và quan trọng nhất, hãy rửa sạch vết thương khi chấn thương xảy ra. Chỉ cần nước máy là đủ để làm sạch vết thương. Tránh các chất sát trùng độc hại hơn và gây hại cho mô như hydrogen peroxide (oxy già) hoặc cồn. Mọi người đều bôi oxy già lên vết thương nhưng điều đó thực sự không nên.

Thứ hai, tìm kiếm sự chăm sóc y tế. Các mũi khâu hoặc đường khâu để đóng vết thương lớn hơn có thể giảm thiểu nguy cơ hình thành sẹo. Điều trị bằng kháng sinh uống cũng như vậy nếu bác sĩ cho rằng vết thương bị nhiễm trùng hoặc có thể bị nhiễm trùng.

Phương pháp điều trị sẹo

Sau khi chăm sóc y tế ngay lập tức, vết thương đã được khâu lại và đang lành tốt mà không bị nhiễm trùng. Nhưng có vẻ như có một vết sẹo đang hình thành. Hoặc bạn bị một vết thương cách đây vài tháng và giờ vẫn còn sẹo. Vậy nên làm gì để điều trị sẹo?

Đầu tiên, hãy nhớ rằng các vết sẹo có thể tiếp tục mờ đi trong tối đa hai năm. Tuy nhiên, thật không may sau thời gian đó, không có khả năng vết sẹo sẽ mờ đi và biến mất.

Điều cần lưu ý là bạn nên tránh các sản phẩm có chứa vitamin E. Từ lâu vitamin E được coi là một chất bổ sung phổ biến cho các loại kem bôi để điều trị sẹo, nhưng nhiều nghiên cứu đã liên tục chứng minh rằng vitamin E bôi ngoài da không hiệu quả và có thể gây ra viêm da tiếp xúc, gây kích ứng và ngứa ngáy ở vết sẹo, ở khoảng một phần ba những người sử dụng nó và cuối cùng có thể làm xấu đi sự xuất hiện của sẹo.

Chăm sóc sẹo một cách đơn giản và thoa Vaseline cùng với kem chống nắng. Mô sẹo dễ bị tia UV thay đổi hình dạng hơn so với mô da bình thường, vì vậy kem chống nắng là điều bắt buộc nếu bạn lo lắng về hình dạng của sẹo. Cả Vaseline và kem dưỡng da Aquaphor sẽ bảo vệ da và giữ nước cho các mô sẹo.

Không thể loại bỏ sẹo hoàn toàn nếu không áp dụng các kỹ thuật phẫu thuật tiên tiến hơn. Nhưng có rất nhiều cái gọi là kem trị sẹo trên thị trường có thể giúp giảm thiểu sự xuất hiện của sẹo.

Miếng dán silicon làm mềm và làm phẳng các vết sẹo và nhận được sự ủng hộ thống nhất trong các tài liệu nghiên cứu. Các tấm này mô phỏng hàng rào bảo vệ da tự nhiên để giữ độ ẩm trên bề mặt da.  Sự hydrat hóa này làm giảm ngứa do sẹo.

Các lựa chọn điều trị cường độ cao hơn bao gồm mài da, tiêm thuốc kháng viêm corticosteroid, điều trị bằng laser, liệu pháp áp lạnh, chất làm đầy da hoặc phẫu thuật chỉnh sửa sẹo. Hãy trao đổi với bác sĩ về các phương pháp điều trị trên để tìm được phương pháp phù hợp với bản thân.

Điểm mấu chốt? Hình thành sẹo là một quá trình tự nhiên để thay thế các mô bị tổn thương. Các vết sẹo có thể tiếp tục mờ dần theo năm tháng. Sử dụng kết hợp Vaseline và kem chống nắng hoặc miếng silicon để giữ cho mô sẹo ngậm nước và bảo vệ khỏi tia UV có thể làm thay đổi hình dạng của nó. Tránh bôi sản phẩm có vitamin E lên vết sẹo vì không có bằng chứng về tác dụng của vitamin E đối với sẹo và có thể gây viêm da tiếp xúc tại chỗ. Tham khảo ý kiến ​​bác sĩ da liễu của bạn để có các lựa chọn điều trị nâng cao hơn.