Tôi từng tìm một khuyến cáo y khoa chính thống cho vấn đề này và không tìm ra được. Chỉ có khuyến cáo về sử dụng nước muối sinh lý nhỏ mắt hoặc rửa mũi khi cần, khi trẻ có bệnh để hỗ trợ trẻ.
Hiện nay, việc nhỏ mắt mũi mỗi ngày bằng nước muối sinh lý cho trẻ sơ sinh sau khi vừa ra đời gần như là một chân lý, người nào cũng làm nhưng thật sự hiệu quả của nó ra sao?
Tôi không nghĩ phòng ngừa được bệnh. Vì bạn không "rửa" hoặc "giết" được vi trùng hoặc siêu vi trong môi trường hoặc trong tiếp xúc được.
Hiện khuyến cáo tắm và vệ sinh trẻ sơ sinh vẫn chỉ là lấy bông gòn, khăn sạch, thấm nước sạch để lau từ góc trong ra ngoài ở mắt bé. Và vệ sinh nhẹ vùng ngoài của mũi, khi tắm bé mà thôi.
Nhiều mẹ hiện nay còn "thấm" chân lý nước muối sinh lý đến nỗi vệ sinh cuống rốn cho con cũng phải dùng nước muối sinh lý, vệ sinh vùng dưới cho con cũng nước muối sinh lý. "Để cho sạch", các mẹ bảo vậy khi được hỏi. Trong khi các vùng này còn bẩn hơn cả các vùng da cơ thể khác. Chỉ cần dùng nước tắm bình thường, không cần tốn tiền và tốn công lo lắng.
Trong 3 tháng đầu đời, cha mẹ thường nghe tiếng khụt khịt trong mũi ở trẻ sơ sinh. Nguyên nhân do ống mũi bên trong trẻ quá nhỏ. Nếu có dịch nhầy (cơ thể chúng ta tiết dịch nhầy cho các cơ quan liên tục) sẽ tạo nên tiếng động. Đặc biệt nhiều khi trẻ ngủ hoặc mệt quấy. Nhưng trẻ vẫn vui vẻ bình thường, cười tươi, bú tốt, ngủ tốt.
Nhiều người lớn tưởng lầm đó là dấu hiệu trẻ bị nghẹt mũi, mất thời gian nhỏ mũi, day mũi, hút mũi cho con mỗi ngày. Rồi đâu cũng hoàn đấy. Cho đến khi trẻ lớn lên thêm tí nữa, ống mũi to hơn, bớt tạo tiếng khụt khịt hơn thì nghĩ mình đã giúp con. Thật sự chẳng giúp được gì mà chỉ tốn công mình và con.
Ba đứa con của tôi, tôi chẳng cần mất công nhỏ mắt mũi, day mắt day mũi cho chúng, sức khỏe chúng vẫn bình thường.
Thật sự nước muối sinh lý (normal saline) hay các nước dung dịch rửa mắt mũi khác đều chỉ cần sử dụng khi cần, để hỗ trợ bé khi bệnh.
Dung dịch này không thể có tác dụng phòng ngừa, điều trị hay có ảnh hưởng gì đến diễn tiến hoặc tiến triển của bệnh (đặc biệt là các bệnh viêm nhiễm).