Đầu năm nay, BA.2, biến thể phụ của Omicron, lây lan mạnh mẽ trên toàn thế giới. Một nghiên cứu mới phát hiện BA.2 sao chép nhanh hơn các chủng khác và khiến tế bào não chết nhanh hơn.
Các nhà khoa học từ Đại học Hong Kong và Đại học Trung văn Hong Kong (Trung Quốc) cho các tế bào não được nuôi cấy trong phòng thí nghiệm tiếp xúc với các biến thể phụ của Omicron, chủng coronavirus đầu tiên khi bùng phát dịch ở Vũ Hán và chủng Delta. Họ muốn so sánh dữ liệu để đánh giá khả năng tác động lên hệ thần kinh của từng chủng. Vào 20/11, kết quả nghiên cứu được công bố trên tạp chí khoa học Nature.
Đây không phải là nghiên cứu đầu tiên tìm hiểu về cách Covid-19 ảnh hưởng đến hệ thần kinh. Nhiều nghiên cứu trước đây đã phát hiện Covid-19 làm rối loạn chức năng não, gây ra chứng viêm và chứng mất trí nhớ.
Nhưng các nhà nghiên cứu Hong Kong muốn tìm hiểu xem liệu ảnh hưởng của các biến thể phụ Omicron lên tế bào não có khác biệt gì so với các chủng trước đó hay không.
Để làm được điều này, các nhà khoa học phát triển các tế bào trong phòng thí nghiệm mô phỏng các tế bào não người. Sau đó, họ cho các tế bào đó phơi nhiễm với các biến thể Omicron BA.1 và BA.2, cũng như biến thể Delta và chủng virus ban đầu ở Vũ Hán.
Họ phát hiện trong các tế bào ở phần não trước và não giữa, BA.2 sao chép nhanh hơn nhiều so với các chủng khác. BA.2 cũng làm giảm mức độ interferon nhanh hơn các chủng khác. Interferon là loại protein do cơ thể con người tiết ra như một cơ chế bảo vệ chống lại virus.
Các nhà khoa học cho biết: "BA.2 thậm chí gây ra mức độ chết tế bào theo chương trình cao hơn đáng kể so với các chủng khác trong thí nghiệm".
Họ cũng cho tế bào não tiếp xúc với 2 biến thể Omicron mới - BA.4.1 và BA.5.2 - để kiểm tra khả năng nhân bản của chúng. Họ phát hiện BA.5.2, họ hàng gần của biến thể BA.5 đang lây lan rộng ở châu Âu trong những tháng gần đây, sao chép nhanh hơn nhiều so với BA.4.1. Cả BA.4.1 và BA.5.2 đều là nhánh của biến thể BA.2.
Trong những tháng gần đây, BA.5 và BA.4 là biến thể phổ biến hơn BA.2. Tuy nhiên, BQ.1 - "hậu duệ" của BA.5 - hiện là chủng virus gây ra phần lớn ca nhiễm ở Mỹ và một số nước châu Âu.
Trước những phát hiện này, các nhà khoa học cho biết tình hình bây giờ “rất đáng báo động”. Họ kêu gọi giới khoa học nghiên cứu sâu hơn về tác động của các biến thể Omicron lên thần kinh.
Các nhà nghiên cứu viết: “Mặc dù hầu hết bệnh nhân sống sót sau khi mắc Covid-19, các di chứng Covid-19, bao gồm các triệu chứng liên quan đến thần kinh, vẫn rất phổ biến".
Họ cho biết: “Việc BA.2 nhân bản nhanh chóng và gây ra số lượng lớn tế bào chết theo chương trình là đáng báo động. Các chuyên gia cần theo dõi chặt chẽ hậu quả lâu dài của BA.2 trong hệ thống thần kinh trung ương”.
Các nghiên cứu trước đây cho rằng các biến chứng thần kinh có thể gây ra các triệu chứng Covid kéo dài như mất vị giác và khứu giác, suy giảm khả năng tập trung, mệt mỏi, đau đớn và rối loạn giấc ngủ.
