Tiến triển âm thầm
Ung thư vòm họng thường được phát hiện muộn do bệnh tiến triển âm thầm, các triệu chứng của bệnh không đặc thù, dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác, hơn nữa vùng vòm hầu ở sâu, là khu vực không dễ tiếp cận để thăm khám đối với các bác sỹ không chuyên khoa.
Các triệu chứng của bệnh hầu hết là các triệu chứng "mượn" của các cơ quan lân cận và thường biểu hiện ở một bên. Ung thư lớn nhiều thì xâm lấn vùng lân cận: làm bít hốc mũi gây nghẹt mũi và chảy máu mũi một bên, chèn nghẹt vòi Eustache cho cảm giác ù tai hoặc không nghe rõ, ăn vào đáy sọ gây nhức đầu, làm liệt các thần kinh sọ gây sụp mi - mắt lé.
Vài hạch bên cổ to lên do ung thư lan tràn theo đường lymphô. Theo đường máu ung thư vòm họng di căn xa đến xương, phổi, gan.
Những triệu chứng có thể được coi là dấu hiệu nhận biết ung thư vòm họng như:
- Biểu hiện ở mũi: Ngạt tắc mũi, chảy mủ mũi, chảy máu mũi, nói giọng mũi.
- Biểu hiện ở tai: U làm tắc vòi tai gây viêm tai giữa, biểu hiện đau tai, ù tai, chóng mặt, nghe kém, có thể chảy mủ tai.
- Biểu hiện ở mắt: Khối u lan rộng vào nền sọ, gây liệt các dây thần kinh chi phối hoạt động mắt biểu hiện lác mắt, lồi mắt, sụp mi, giảm thị lực…
- Hạch cổ: Là dấu hiệu thường gặp ở 60 - 90% các trường hợp. Ngoài ra còn có các biểu hiện toàn thân khác thường gặp như đau đầu nhiều, gầy sút cân trong thời gian ngắn, sốt kéo dài không rõ nguyên nhân… cũng cần phải được lưu ý.
Thủ phạm ung thư vòm họng
Yếu tố gây ung thư vòm họng có sự xuất hiện của virus HPV đây là loại virus lây lan qua đường tình dục. Và các chuyên gia ung thư khuyến cáo việc quan hệ tình dục bằng đường miệng làm lây lan virus HPV và có thể gây ung thư vòm họng.
Các nhà nghiên cứu làm xét nghiệm máu của 2.537 trong đó có 938 bệnh nhân được chẩn đoán mắc ung thư vòm họng, ung thư đầu cổ. Dựa vào mẫu máu xét nghiệm được, phát hiện ra rằng có khoảng 40% bệnh nhân bị ung thư bị nhiễm virus HPV 16. Điều đáng chú ý ở đây là mẫu máu của những người mắc bệnh ung thư được lấy trước 10 năm xuất hiện triệu chứng ung thư vòm họng cũng tìm thấy những kháng thể này.
Các nhà khoa học khẳng định HPV là nguyên nhân gây ra ung thư đầu cổ, không phải tất cả những người bị nhiễm virus này đều bị ung thư, virus HPV có thể tìm thấy trong máu của người không bị ung thư chiếm khoảng 1%, tuy nhiên cũng cần thực hiện khám sàng lọc và kiểm tra sức khỏe thường xuyên, tránh trường hợp phát bệnh.
Giống với chủng virus HPV 18, virus HPV 16 có thể lây nhiễm qua đường tình dục bằng miệng, hậu môn hoặc âm đạo. Nhiều nhận định sai lầm cho rằng quan hệ tình dục sử dụng bao cao su có thể phòng tránh 100% khả năng lây nhiễm virus, tuy nhiên đây chỉ là biện pháp phòng bệnh tương đối, vẫn có nguy cơ mắc bệnh nếu có sự tiếp xúc về da với người bị nhiễm virus HPV 16.
Virus này có khả năng gây bệnh nguy hiểm cho cả nam và nữ, không chỉ với bệnh ung thư vòm họng mà nguy cơ mắc bệnh ung thư cổ tử cung, ung thư dương vật, ung thư hậu môn cũng tăng cao ở người bị nhiễm virus.
Hiện nay đã có biện pháp phòng chống lây nhiễm virus HPV được đánh giá cao là tiêm vắc xin chống HPV. Các nhà khoa học khuyến khích nữ giới trẻ tuổi từ 9- 20 tuổi nên tiêm phòng vắc xin trước khi quan hệ tình dục để mang lại hiệu quả cao nhất. Biện pháp này mới chỉ được áp dụng với nữ giới do vậy tỷ lệ ung thư do virus HPV gây ra ở nam giới vẫn khá cao. Hơn nữa, phương pháp Test PAP có thể phát hiện sớm HPV ở nữ giới, nhưng lại không có hiệu quả trong việc sàng lọc HPV ở nam giới.
Tóm lại, ung thư vòm là loại ung thư phổ biến ở Việt Nam, là bệnh nguy hiểm, độ ác tính cao nhưng có thể được điều trị rất tốt nếu được phát hiện sớm do đó cần nhận biết các dấu hiệu sớm của bệnh để đi khám kịp thời,