Tốt nhất, người bị gout nên kiêng hoàn toàn bia và rượu. Ảnh: Freepik. |
Bệnh nhân H., 45 tuổi, có tiền sử gout kéo dài nhiều năm, đến khám tại khoa Nội tiết - Đái tháo đường, Bệnh viện Bạch Mai (Hà Nội), trong tình trạng đau dữ dội ở khớp bàn ngón chân cái. Khớp sưng, nóng, đỏ khiến người đàn ông này không thể đi lại được.
Theo bác sĩ Dương Minh Tuấn, khoa Nội tiết - Đái tháo đường, đây không phải là lần đầu anh H. trải qua cơn đau như vậy. Khi được hỏi về thói quen ăn uống, anh H. chia sẻ rằng đã bỏ bia từ sau đợt gout năm ngoái, giờ chỉ thỉnh thoảng uống một vài ly rượu khi tiếp khách vì nghĩ rằng rượu không chứa purin nên sẽ an toàn hơn.
Tuy nhiên, xét nghiệm cho thấy acid uric trong máu của anh vẫn ở mức cao - lên tới 650 µmol/L, vượt quá ngưỡng an toàn. Đó là lý do khiến cơn gout tiếp tục tái phát.
Bia hay rượu hại hơn?
Theo bác sĩ Tuấn, nhiều người cho rằng bia chứa nhiều purin - thành phần dễ gây gout. Còn rượu, loại đồ uống này không chứa purin nên họ nghĩ rằng an toàn hơn. Nhưng thực tế không đơn giản như vậy.
Bia gây hại cho người bị gout theo hai cơ chế. Thứ nhất, bia rất giàu purin, chủ yếu từ men bia và nấm men, khi chuyển hoá sẽ tạo ra nhiều acid uric. Thứ hai, cồn trong bia còn làm giảm khả năng đào thải acid uric qua thận, khiến acid uric tích tụ lại trong cơ thể.
Rượu, như vodka hay whisky, không chứa purin, nhưng lại gây hại theo cách khác. Thứ nhất, nó làm tăng phân hủy năng lượng trong tế bào, từ đó sinh thêm acid uric. Thứ hai, nó làm tăng acid lactic trong máu, chất này cạnh tranh với acid uric trong quá trình thải qua thận, dẫn đến giảm đào thải acid uric. Thứ ba, rượu gây mất nước nhẹ, làm nồng độ acid uric trong máu tăng lên.
"Vì vậy, dù cơ chế khác nhau, cả bia lẫn rượu đều có thể làm tăng acid uric trong máu và dễ khởi phát cơn gout cấp. Trong đó, bia là loại đồ uống có hại nhất với người bị gout, do chứa purin trực tiếp và ức chế khả năng thải acid uric", bác sĩ Tuấn nhấn mạnh.
Vị chuyên gia phân tích thêm rượu tuy không chứa purin nhưng vẫn ảnh hưởng nghiêm trọng đến chuyển hoá và đào thải acid uric. Việc chuyển từ bia sang rượu không giúp bạn "thoát gout", mà chỉ thay đổi cách cơn gout tìm đến.
Lượng rượu người bị gout có thể sử dụng
Tốt nhất, người bị gout nên kiêng hoàn toàn bia và rượu, đặc biệt nếu đang trong giai đoạn gout cấp, có nồng độ acid uric trong máu cao (trên 420 µmol/L), có hạt tophi hoặc tổn thương khớp rõ ràng.
Trong những dịp đặc biệt buộc phải uống, người bệnh nên giới hạn rượu có nồng độ cồn dưới 15 độ và không quá 30 ml. Bệnh nhân cần tránh hoàn toàn bia, kể cả bia không cồn hay bia không men. Uống nhiều nước, hạn chế lượng đạm trong bữa ăn và tuyệt đối không uống khi đang đói hoặc sau vận động nặng.
Về lâu dài, người bệnh cần kiểm soát tốt cân nặng, duy trì lối sống lành mạnh, tuân thủ điều trị hạ acid uric nếu được chỉ định và tái khám định kỳ để theo dõi các biến chứng về khớp và thận.
