Dù rét đậm, nền nhiệt tháng 12 vẫn cao hơn trung bình nhiều năm

Bà Trần Thì Chúc, Phó Trưởng phòng Dự báo Khí hậu, Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia cho biết, trong thời kỳ từ 21/11-20/12/2023, trên Biển Đông xuất hiện 1 áp thấp nhiệt đới vào sáng ngày 20/12; đến sáng ngày 21/12 vị trí tâm áp thấp nhiệt đới ở vào khoảng 8,4 độ Vĩ Bắc; 112,7 độ Kinh Đông, trên khu vực quần đảo Trường Sa.

Trong tháng 12 nắng nóng còn xuất hiện cục bộ ở một số nơi thuộc miền Đông Nam Bộ. Ngoài ra, nhiều nơi có giá trị nhiệt độ cao nhất ngày vượt giá trị lịch sử so với cùng thời kỳ như Than Uyên (Lai Châu, Tuần Giáo (Điện Biên, Mộc Châu (Sơn La), Phố Ràng (Lào Cai), Phù Liễn (Hải Phòng), Vinh (Nghệ An)...

Thời kỳ này xuất hiện 3 đợt không khí lạnh vào các ngày: Ngày 30/11, 06/12, 16/12 và được tăng cường thêm trong ngày 19/12. Trong đó, đợt không khí lạnh ngày 16/12 đã gây ra một đợt rét đậm diện rộng ở Bắc Bộ, riêng một số nơi ở vùng núi có rét hại từ ngày 17/12 đến nay với nhiệt độ trung bình ngày 13-15 độ C, có nơi thấp hơn; nhiệt độ thấp nhất ngày từ 11-13 độ C, vùng núi từ 7-10 độ C, vùng núi cao có nơi thấp dưới 3 độ C như Mẫu Sơn 1,3 độ C. Trên vịnh Bắc Bộ ghi nhận được gió Đông Bắc mạnh cấp 7, giật cấp 9.

Về nhiệt độ trung bình, tại khu vực Bắc Bộ và các tỉnh từ Thanh Hóa-Thừa Thiên Huế phổ biến cao hơn từ 2,0- 3,0 độ C; các khu vực khác phổ biến cao hơn từ 0,5-1.5 độ C, có nơi cao hơn 1,5 độ C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Thời kỳ này tại khu vực Trung Bộ đã xuất hiện 03 đợt mưa diện rộng.

Nguyên nhân chủ yếu là do ảnh hưởng của các đợt không khí lạnh kết hợp với nhiễu động gió Đông, gây mưa vừa, mưa to đến rất to và đã ghi nhận một số nơi xảy ra lượng mưa ngày vượt giá trị lịch sử cùng thời kỳ. Tổng lượng mưa trên toàn quốc phổ biến thấp hơn trung bình nhiều năm từ 50-80% có nơi trên 80%. Riêng khu vực Quảng Bình-Huế cao hơn trung bình nhiều năm khoảng 10%.

Cơ quan khí tượng cho biết, hiện nay, do ảnh hưởng của không khí lạnh tăng cường nên ở vịnh Bắc Bộ đã có gió Đông Bắc mạnh cấp 6, có lúc cấp 7, giật cấp 8; vùng biển Trung Bộ có gió mạnh cấp 6, giật cấp 8-9; khu vực Bắc Biển Đông gió mạnh cấp 7, có lúc cấp 8, giật cấp 9.

Ở Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An trời tiếp tục rét đậm, vùng núi rét hại; ở khu vực từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế trời rét. Nhiệt độ thấp nhất về đêm và sáng sớm ở Bắc Bộ, Thanh Hóa và Nghệ An phổ biến từ 8-11 độ, riêng khu vực vùng núi Bắc Bộ phổ biến 4-7 độ, vùng núi cao có nơi dưới 3 độ; ở khu vực từ Hà Tĩnh đến Thừa Thiên Huế phổ biến từ 13-16 độ.

Tháng 1 có thể sẽ ấm hơn trung bình nhiều năm

Theo Trung tâm Dự báo Khí tượng Thủy văn Quốc gia, dự báo xu thế khí hậu thời hạn tháng thời kỳ từ 21/12/2023-20/01/2024 cho thấy nhiệt độ trung bình trên toàn quốc phổ biến cao hơn so với trung bình nhiều năm từ 0,5-1,0 độ C, riêng khu vực Tây Bắc Bắc Bộ cao hơn từ 1,0-2,00C so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ. Trong thời kỳ từ 21/12/2023-20/01/2024, tổng lượng mưa tại khu vực Trung và Nam Trung Bộ cao hơn từ 30-60mm so với trung bình nhiều năm. Các khu vực khác phổ biến xấp xỉ và thiếu hụt 5-10mm so với trung bình nhiều năm cùng thời kỳ.

Hiện tại áp thấp nhiệt đới đang hoạt động tại khu vực quần đảo Trường Sa, dự báo áp thấp nhiệt đới sẽ suy yếu dần. Sau đó trong những ngày cuối tháng 12 và sang tháng 01/2024, ít có khả năng xuất hiện bão/áp thấp nhiệt đới trên khu vực Biển Đông.

Bà Trần Thị Chúc cho biết, từ nay đến cuối tháng 12/2023, không khí lạnh tiếp tục hoạt động và rét đậm, rét hại có khả năng xuất hiện tại các khu vực Bắc Bộ và Bắc Trung Bộ. Sang tháng 01/2024, không khí lạnh có xu hướng hoạt động yếu hơn so với trung bình nhiều năm và số ngày rét đậm, rét hại thấp hơn so với trung bình nhiều năm.

Các đợt mưa vừa, mưa to có khả năng xảy ra tập trung tại khu vực Trung và Nam Trung Bộ trong những ngày cuối tháng 12 và sẽ có xu hướng giảm trong thời kỳ đầu tháng 01/2024.

Từ nay đến cuối tháng 1/2024, không khí lạnh có khả năng gây ra gió mạnh, sóng lớn, ảnh hưởng đến các hoạt động hàng hải và đánh bắt hải sản trên biển của ngư dân. Ngoài ra, sương muối và băng giá có thể xuất hiện ở một số nơi ở vùng núi phía Bắc, gây ảnh hưởng lớn đến các hoạt động sản xuất nông nghiệp. Tại Trung Bộ, trong thời kỳ cuối tháng 12/2023 mưa lớn vẫn có thể xuất hiện, đặc biệt là khu vực Trung và Nam Trung Bộ. Ngoài ra, tại các tỉnh Tây Nguyên và Nam Bộ có khả năng xuất hiện các hiện tượng thời tiết nguy hiểm như dông, lốc, sét gây ảnh hưởng đến sản xuất và các hoạt động dân sinh.

Theo Trung tâm Dự báo khí tượng thủy văn quốc gia, do ảnh hưởng của El Nino mùa đông năm 2023-2024 được dự báo sẽ đến muộn hơn; những đợt không khí lạnh đầu mùa khả năng hoạt động yếu hơn; rét đậm, rét hại có thể xuất hiện muộn và số ngày rét đậm, rét hại có xu hướng ít hơn so với trung bình nhiều năm. Ngay cả những tháng chính đông, từ tháng 1-3/2024, số ngày rét đậm, rét hại cũng có khả năng ít hơn so với trung bình nhiều năm. Các đợt rét đậm, rét hại trong khoảng thời gian này có xu hướng không kéo dài.

Từ tháng 3-5/2024, ông Lâm cho biết, hiện tượng El Nino tiếp tục duy trì với xác suất khoảng từ 60-85% và cường độ giảm dần. Đây cũng là thời kỳ, bão, áp thấp nhiệt đới ít có khả năng hoạt động trên khu vực Biển Đông. uĐồng thời, trong tháng 3/2024, số ngày rét đậm, rét hại có khả năng ít hơn so với TBNN và các đợt rét đậm, rét hại có xu hướng không kéo dài.