Nội dung bài viết
Rối loạn tiền mãn kinh là gì?
Tiền mãn kinh được y học định nghĩa là quá trình chuyển đổi mãn kinh ở phụ nữ. Khi bước vào giai đoạn này, cơ thể người phụ nữ sẽ không xuất hiện chu kỳ rụng trứng.
Điều này đồng nghĩa với sự biến mất của chu kỳ kinh nguyệt khiến chị em không còn khả năng sinh sản nữa. Thời kỳ xuất hiện rối loạn tiền mãn kinh nằm trong khoảng 45 đến 55 tuổi. Mãn kinh được coi là diễn ra sớm khi xuất hiện trước tuổi 40.
Mãn kinh được y học xem là giai đoạn thứ 3 trong quá trình phát triển về sinh lý của người phụ nữ. Điều này hoàn toàn phù hợp với một tiến trình phát triển hoàn chỉnh của tự nhiên.
Tuy nhiên, hiện tượng rối loạn tiền mãn kinh thường đến sớm hơn ở những phụ nữ đã từng làm phẫu thuật cắt hai buồng trứng (để điều trị bệnh lý về buồng trứng). Ngoài ra, quá trình này cũng diễn ra sớm đối với phụ nữ có thói quen hút thuốc lá.
Cụ thể là sớm hơn trung bình 1 năm so với những người không hút thuốc và có sức khỏe bình thường.
Triệu chứng rối loạn tiền mãn kinh
Các triệu chứng báo hiệu, chứng tỏ một người đã bước vào giai đoạn tiền mãn kinh thường không giống nhau. Tùy vào mỗi đối tượng với những đặc trưng cơ thể và tiền sử bệnh khác nhau mà rối loạn tiền mãn kinh cũng rất khác nhau.
Tuy vậy, hầu hết nữ giới bước vào thời kỳ tiền mãn kinh và rối loạn tiền mãn kinh đều gặp phải những vấn đề khó chịu giống nhau. Nguyên nhân chủ yếu của hiện tượng này bắt nguồn từ việc giảm sút nội tiết tố sinh dục nữ estrogen trong cơ thể.
Dưới đây là những biểu hiện của rối loạn tiền mãn kinh:
1. Thay đổi thời gian chu kỳ kinh nguyệt
Chu kỳ kinh nguyệt không đều, quá dài hoặc quá ngắn hơn bình thường, lượng máu kinh nguyệt ra ít hoặc nhiều hơn bất thường và xuất hiện trước 40 tuổi chính là những dấu hiệu thể hiện rõ nhất sự rối loạn tiền mãn kinh.
Đến một lúc nào đó thì chu kỳ kinh nguyệt của chị em sẽ ngừng hoàn toàn và không xuất hiện nữa.
2. Nóng bừng hay bốc hỏa
Nếu bạn thường xuyên có cảm giác nóng đột ngột, diễn ra trong thời gian ngắn, thường xảy ra ở khu vực mặt, cổ và ngực thì cũng là triệu chứng rõ rệt của rối loạn tiền mãn kinh. Bốc hỏa cũng có thể làm cho da bạn đỏ bừng và đổ mồ hôi.
3. Hay bị đổ mồ hôi đêm
Thường xuyên bị nóng bừng hay bốc hỏa vào ban đêm còn kéo theo tình trạng bị đổ mồ hôi khi ngủ gây nên nhiều khó chịu và bất tiện cho bạn.
4. Khó ngủ
Hầu hết phụ nữ trong giai đoạn bị rối loạn tiền mãn kinh thường khó ngủ hoặc thậm chí bị mất ngủ. Điều này dẫn đến hậu quả là khiến bạn cảm thấy mệt mỏi và dễ cáu kỉnh hơn so với bình thường.
5. Giảm ham muốn tình dục
Khi một người bị rối loạn tiền mãn kinh thì lượng hormone estrogen cũng suy giảm theo. Chính vì vậy họ cũng bị giảm ham muốn tình dục. Song song đó là tình trạng suy giảm hormon gây khô âm đạo, đau và ngứa hoặc khó chịu khi quan hệ tình dục.
6. Thay đổi cảm xúc
Phụ nữ mắc chứng rối loạn tiền mãn kinh rất thường thay đổi cảm xúc. Thậm chí tính khí trở nên thất thường, khó kiềm chế cảm xúc. Họ còn hay lo lắng, trầm buồn, cáu kỉnh hay nóng tính hơn thời gian trước.
7. Thường xuyên bị đánh trống ngực
Nhịp tim chính là yếu tố làm tăng cảm giác đánh trống ngực ở những phụ nữ trong giai đoạn tiền mãn kinh.
8. Loãng xương
Ít người biết loãng xương cũng là một dấu hiệu của rối loạn tiền mãn kinh. Hormon estrogen suy giảm khiến hao hụt một lượng lớn canxi ra khỏi xương, gây nên chứng loãng xương.
Nguyên nhân của những rối loạn tiền mãn kinh
1. Di truyền
Một người phụ nữ có mẹ từng bị mãn kinh sớm thì có nhiều khả năng sẽ bị rối loạn tiền mãn kinh. Chính vì vậy mà việc biết được độ tuổi bắt đầu mãn kinh của mẹ bệnh nhân có thể cung cấp những dữ liệu gợi ý quan trọng về thời điểm mà người đó bắt đầu mãn kinh.
2. Yếu tố lối sống
Bên cạnh di truyền thì yếu tố lối sống cũng có tác động lớn vào tuổi bắt đầu mãn kinh cũng như thời điểm bị rối loạn tiền mãn kinh của bạn.
Theo đó, hút thuốc lá làm giảm lượng hormone estrogen trong cơ thể nữ giới nhiều hơn dẫn đến rối loạn tiền mãn kinh.
Ngoài ra, chỉ số khối cơ thể (BMI) cũng là yếu tố dẫn đến tình trạng rối loạn đặc trưng chỉ có ở cơ thể phụ nữ. Lượng estrogen vốn được lưu trữ trong mô mỡ.
Vì vậy mà một người phụ nữ rất gầy sẽ có ít dự trữ hormon estrogen hơn người bình thường. Do đó khi cân nặng của bạn không đảm bảo thì bạn có thể bị cạn kiệt lượng hormon này sớm hơn.
Một số nghiên cứu y học gần đây cũng chứng minh rằng chế độ ăn chay, không tập thể dục cũng như việc thiếu tiếp xúc với ánh nắng mặt trời lâu ngày cũng chính là nguồn gốc gây ra rối loạn tiền mãn kinh.
3. Bệnh tự miễn
Những bệnh tuyến giáp hoặc viêm khớp dạng thấp cũng chính là nguyên nhân gây nên tình trạng rối loạn tiền mãn kinh.
4. Từng điều trị ung thư
Ung thư là một căn bệnh nguy hiểm. Không chỉ vì sự tàn phá của nó với cơ thể và tâm lý người bệnh mà còn gây ra, kéo thêm nhiều căn bệnh nguy hiểm khác. Quá trình xạ trị và hóa trị có thể tạo ra hiện tượng suy buồng trứng sớm vĩnh viễn hoặc tạm thời.
Nguy cơ rối loạn tiền mãn kinh do ung thư của bạn sẽ phụ thuộc vào các yếu tố dưới đây:
Tuổi tác của bạn: Người ít tuổi sẽ có đủ sức khỏe và độ dẻo dai chịu đựng với hóa chất và tia xạ tốt hơn so với các phụ nữ lớn tuổi.
Loại hóa chất điều trị hóa trị khác nhau cũng có ảnh hưởng khác nhau đến buồng trứng và cơ quan sinh sản của người phụ nữ.
Vị trí điều trị ung thư trên cơ thể: Nguy cơ phát triển rối loạn tiền mãn kinh sẽ diễn ra sớm hơn nếu vị trí xạ trị nằm ở não hoặc vùng chậu.
Điều trị rối loạn tiền mãn kinh
Đối với phái nữ, tiền mãn kinh và mãn kinh là hai giai đoạn hoàn toàn tự nhiên, phù hợp với sự phát triển của cơ thể. Chúng có thể diễn ra rất bình thường mà không có bất kỳ biểu hiện hay triệu chứng rõ rệt nào.
Nhưng cũng có trường hợp chúng diễn ra sớm hơn và trở thành rối loạn tiền mãn kinh, thậm chí quá trình này còn kéo dài, đem đến rất nhiều sự bất tiện, khó chịu làm ảnh hưởng lớn đến tâm lý, sức khỏe, giao tiếp và công việc của chị em.
Trong các nguyên nhân gây nên rối loạn tiền mãn kinh thì sự suy giảm estrogen chính là thủ phạm hàng đầu.
Chính vì vậy, nếu muốn mọi thứ quay trở về đúng “quỹ đạo” trong chu kỳ bình thường thì chị em trong độ tuổi dễ bị rối loạn tiền mãn kinh cần được thăm khám để được sử dụng liệu pháp thay thế hormon.
Tuy nhiên phương pháp này cần được thực hiện dưới sự cân nhắc cũng như cho phép của bác sĩ sản phụ khoa. Vì việc dùng hormon nào với liều lượng như thế nào là tùy thuộc vào cơ địa của mỗi người.
Bên cạnh việc điều trị bệnh thì phụ nữ khi đến tuổi dễ bị rối loạn tiền mãn kinh nên chọn chế độ ăn uống chứa ít cholesterol, ít chất béo, giàu canxi (bằng cách ăn nhiều sữa, tôm, cua, trứng)...
Hãy kết thân với các món ăn giàu omega-3, isoflavones và phytosterols (có nhiều trong cá, đậu tương). Bởi vì chúng là thực phẩm rất tốt cho phụ nữ mãn kinh.
Các chất này có công dụng tương tự như estrogen nên thường xuyên đưa chúng vào khẩu phần ăn sẽ giúp bổ sung estrogen thiếu hụt cho cơ thể.
Song song đó, phái nữ nên hạn chế tối đa dùng các món ăn, gia vị cay nóng để tránh gây ra cơn bốc hỏa. Tăng cường sử dụng vitamin E hằng ngày cũng là một biện pháp tốt cần được cân nhắc trong quá trình chăm sóc cơ thể.
Cùng với chế độ dinh dưỡng thì việc lựa chọn chế độ luyện tập thể dục thể thao phù hợp với thể trạng từng người như đi bộ, bơi lội, tập aerobic... cũng là biện pháp đơn giản mà hiệu quả, giúp mang đến cho chị em một cơ thể dẻo dai.
Qua đó giúp cải thiện cũng như hỗ trợ độ cứng chắc của xương, thúc đẩy quá trình lưu thông máu. Phương pháp này cũng khiến tinh thần người phụ nữ trở nên thoải mái hơn. Từ đó, chị em có thể hạn chế những dấu hiệu gây ra bởi rối loạn tiền mãn kinh.
Tư vấn sức khỏe phụ nữ tiền mãn kinh
Nhiều bệnh viện lớn và uy tín đã xây dựng cho mình gói khám chăm sóc và tư vấn sức khỏe tuổi tiền mãn kinh cho nữ giới thành công.
Gói chăm sóc bổ ích này bao gồm các dịch vụ thăm khám sản phụ khoa, các xét nghiệm đánh giá tình trạng nội tiết tố để có thể phát hiện nhanh chóng và chính xác các bệnh lý về rối loạn tiền mãn kinh sớm. Từ đó, các chuyên gia y tế sẽ đưa ra hướng điều trị hiệu quả cho chị em.
Chính vì vậy việc lựa chọn nơi để được tư vấn sức khỏe phụ nữ tiền mãn kinh và thường xuyên kiểm tra là vô cùng cần thiết với nữ giới trước và trong độ tuổi dễ xuất hiện rối loạn tiền mãn kinh.
Đó cũng là phương pháp hiệu quả giúp phát hiện, điều trị sớm các vấn đề về sức khỏe sinh sản của phụ nữ.