Lâu nay, nhắc tới côn trùng có thể khiến nhiều người phải ngứa da đầu. Tuy nhiên, côn trùng giờ đây đã trở thành món ăn được yêu thích mới trên bàn ăn và là nguồn thực phẩm mới nổi.

Bạn có thể ngạc nhiên, nhưng vâng, côn trùng, một sinh vật từng khiến nhiều người hoảng sợ, giờ đây đã trở thành đồng nghĩa với việc bảo vệ sức khỏe và môi trường. Những con côn trùng tưởng chừng như không dễ thấy này thực ra lại ẩn giấu những bí mật to lớn về sự ngon miệng và bí quyết bảo vệ sức khỏe.

Trên thực tế, côn trùng đã có lịch sử lâu đời như một loại thực phẩm. Ngay từ thời cổ đại, con người đã bắt đầu ăn nhiều loại côn trùng khác nhau. Theo ghi chép trong "Sách Lễ Chu" (Trung Quốc), vào thời tiền Tần, người ta dùng trứng kiến để làm bột nhão và ăn chúng như một món ngon cung cấp nguồn protein chất lượng cao.

Ưu điểm của côn trùng và các loài bọ khác làm thức ăn chủ yếu được thể hiện ở các khía cạnh:

Đầu tiên, chúng vòng đời ngắn, sinh sản nhanh và cần ít nguồn lực hơn nhiều so với vật nuôi truyền thống. Côn trùng chứa hàm lượng protein cao, ví dụ như nhộng tằm có hàm lượng protein cao tới 60%, trong khi thịt bò chỉ có 20%. Thêm vào đó, hầu hết các loài côn trùng đều ít chất béo, ít cholesterol và giàu vitamin và khoáng chất.

Ngoài ra, côn trùng ăn được được coi là một trong những nguồn thực phẩm bền vững trong tương lai.

Trên thực tế, ăn côn trùng từ lâu đã trở thành hiện tượng ăn kiêng phổ biến ở nhiều quốc gia và khu vực. Ở Đông Nam Á, nhộng ve sầu, nhện nước… đều là những món ngon trên bàn ăn của người dân. Ở Nam Mỹ, kiến, châu chấu… cũng được nhiều người ăn. 

Dưới đây là 3 loại côn trùng phổ biến và thường thấy nhất ở nước ta mà có thể bạn chưa từng được thưởng thức.

1. Ve sầu

Ve sầu có hương vị thơm ngon, thịt mềm được chiên và nướng là cách ăn phổ biến. Khi cắn một miếng, bên ngoài giòn, bên trong mềm. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng ve sầu cần được rửa sạch hoàn toàn và loại bỏ các tạp chất như ở đầu, cánh trước khi tiêu thụ.

Nó không chỉ ngon mà còn đầy đủ dinh dưỡng. Cứ 100g (trọng lượng khô) của ve sầu chứa khoảng 72g protein, gấp 3,5 lần so với thịt bò, gấp 3,8 lần so với thịt cừu, gấp 4,3 lần so với thịt lợn và gấp 6 lần so với trứng có cùng trọng lượng. Ngoài ra, ve còn có hàm lượng sắt, kẽm và canxi cao, lần lượt là 85,1mg sắt, 47,1mg canxi và 14,6mg kẽm/100g. Đặc biệt khi nói đến sắt, hàm lượng sắt của ve sầu có thể coi là hàm lượng sắt cao nhất trong các loại thực phẩm tự nhiên, gấp khoảng 30 lần so với thịt bò.

2. Châu chấu

Châu chấu chủ yếu được ăn bằng cách xào và chiên ngập dầu, có thể nấu với nhiều loại rau và gia vị khác nhau. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng châu chấu cần phải được rửa sạch hoàn toàn, loại bỏ nội tạng và các tạp chất khác trước khi tiêu thụ.

Mặc dù hàm lượng protein không cao bằng khỉ ve sầu nhưng 100g châu chấu khô chứa hơn 60% protein, hàm lượng canxi cực cao. 100g châu chấu khô chứa khoảng 200mg canxi, tương đương với gấp đôi lượng sữa cùng trọng lượng.

3. Nhộng tằm

Nhộng tằm có hương vị thơm ngon, thịt mềm, có thể hấp, luộc, chiên và các phương pháp nấu ăn khác. Cần lưu ý rằng nhộng tằm cần phải được rửa sạch hoàn toàn, loại các tạp chất khác trước khi tiêu thụ.

Nó tuy nhỏ bé nhưng lại là một gã khổng lồ về dinh dưỡng. Nhộng tằm thực sự chứa gần 60% protein, cao hơn hầu hết các loại thực phẩm. Hơn nữa, chất béo của nó còn chứa 8% đến 10% axit béo tự do, rất tốt cho sức khỏe và ngon miệng. Ngay cả da nhộng cũng chứa 8% đến 9% chitin, có thể làm giảm lượng cholesterol và chất béo trong huyết thanh và mô gan. Nó cũng có tác dụng giảm cân, hạ huyết áp và tăng cường khả năng miễn dịch.

Ngoài ra, bạn cũng có thể từng nghe đến món nhộng ong. Hàm lượng vitamin A của nó gần như tương đương với dầu gan cá tuyết và nhiều hơn thịt bò và trứng. Nhộng ong cũng chứa lượng vitamin D cao hơn gần 20 lần so với dầu gan cá tuyết! Không chỉ vậy, nó còn rất giàu khoáng chất, đặc biệt là kẽm với hàm lượng gấp 2 lần sữa ong chúa và gấp 4 lần phấn hoa! Bên cạnh đó, nhộng ong còn có selen với hàm lượng cao tới 2,4-2,8mg/100g, là báu vật của sức khỏe!

Lưu ý khi ăn côn trùng

Mặc dù ăn côn trùng có nhiều ưu điểm nhưng cũng có một số vấn đề cần chú ý trong quá trình tiêu thụ.

- Dị ứng: Hầu hết các loại côn trùng đều chứa các protein cao phân tử, chẳng hạn như arginine kinase, α-amylase và tropomyosin, rất dễ gây dị ứng và một số người có thể bị dị ứng khi ăn côn trùng. Ví dụ, thường có trường hợp dị ứng do ăn ve sầu. Vì vậy, nếu đây là lần đầu tiên bạn thử ăn côn trùng thì nên ăn ít lại và quan sát xem cơ thể có phản ứng gì bất thường hay không. Nếu bạn bị dị ứng, hãy cẩn thận khi ăn côn trùng.

- Côn trùng độc: Trong tự nhiên, một số loài côn trùng có chứa chất độc hại. Vì vậy, khi ăn côn trùng bạn phải đảm bảo nguồn gốc côn trùng an toàn và tránh ăn côn trùng có độc. 

- Các chất ô nhiễm như vi trùng, kim loại nặng: Nhiều loài côn trùng ăn phân thực vật hoặc động vật và chúng thường xuất hiện ở các bãi rác và thức ăn thừa. Những con bọ hoang dã bị bắt có thể mang theo thuốc trừ sâu, những con bọ đi qua phân động vật có thể chứa vi khuẩn gây bệnh cho con người, chẳng hạn như Salmonella và Campylobacter, và những con bọ từ bãi rác có thể chứa nhiều kim loại nặng như asen, cadmium và chì. Vì vậy, nếu bạn muốn ăn côn trùng, hãy cố gắng chọn những con được nuôi trồng ở các nơi đảm bảo.