Trong y học cổ truyền Trung Quốc (TCM), bàn chân được coi là một trong những bộ phận quan trọng nhất của cơ thể con người. Điều này được phản ánh trong câu nói của người Trung Quốc: “Mọi bệnh tật đều sinh ra từ lạnh, lạnh vào cơ thể qua bàn chân”.
TCM xem cơ thể như một hệ thống được kết nối với nhau trong đó năng lượng hoặc khí, chảy qua một mạng lưới các kinh tuyến hoặc các con đường.
Bàn chân, với vô số huyệt đạo, được coi là cửa ngõ tác động đến các cơ quan và hệ thống nội tạng của cơ thể.
Khi kích thích những điểm này bằng cách tạo áp lực thông qua châm cứu, các học viên tin rằng họ có thể thúc đẩy dòng khí chảy trơn tru để tăng cường lưu thông máu và hỗ trợ quá trình chữa bệnh tự nhiên của cơ thể.
Nguồn gốc
Tầm quan trọng của bàn chân đối với sức khỏe tổng thể được nhấn mạnh trong một văn bản nền tảng của TCM, Huangdi Neijing (Nội kinh của Hoàng Đế), có niên đại khoảng 100 năm trước Công nguyên.
Theo văn bản này, bàn chân của chúng ta có hơn 60 huyệt, mỗi huyệt tương ứng với một bộ phận cụ thể của cơ thể.
Giáo sư Yu Jin, từ Trường Cao đẳng Y khoa Lâm sàng về Châm cứu và Phục hồi chức năng tại Đại học Y học Trung Quốc Quảng Châu ở tỉnh Quảng Đông, Trung Quốc, cho biết các kinh tuyến giống như một mạng lưới thông tin, các huyệt tương đương với các nút trên mạng.
Ông nói: “Khi bạn truy cập vào một nút, bạn có thể kết nối với những nơi khác”.
Ông cho biết, châm cứu bàn chân không chỉ có thể làm giảm đau chân mà còn giải quyết các bệnh có nguồn gốc từ các cơ quan khác.
Yu cho biết, trong khi châm cứu bàn chân , bao gồm việc đâm những chiếc kim nhỏ vào da bàn chân, là một kỹ thuật TCM để điều trị bệnh, thì mát-xa chân chỉ đơn thuần là một hình thức để duy trì sức khỏe.
Tuy nhiên, mát-xa chân bấm huyệt, nhắm vào các điểm năng lượng và kinh tuyến giống như châm cứu nhưng sử dụng lực thay vì kim, cũng có thể mang lại tác dụng tích cực.
Bạn có thể đạt được những lợi ích này bằng cách mát-xa chân bấm huyệt hàng ngày tại nhà. Tập trung vào bốn điểm sau đây có thể mang lại sự nhẹ nhõm.
Yongquan
Yongquan hay còn gọi là huyệt dũng tuyền nằm ở lòng bàn chân, khoảng một phần ba quãng đường từ ngón chân đến gót chân, ngay dưới ngón chân thứ hai và thứ ba ở giữa lòng bàn chân của bạn.
Trong TCM, kinh thận được cho là bắt đầu từ Yongquan, với khí chảy từ điểm này giống như nước từ suối và dần dần lan rộng khắp cơ thể.
Thường xuyên xoa bóp yongquan được cho là có tác dụng an thần và giúp kiểm soát một loạt vấn đề liên quan đến căng thẳng .
Taichong
Taichong, hay điểm “đại xung”, là một điểm quan trọng trên kinh gan .
Nó nằm ở phía trên bàn chân, ở chỗ lõm giữa ngón chân cái và ngón chân thứ hai, rộng khoảng hai ngón tay tính từ màng giữa chúng theo hướng mắt cá chân.
Kích thích taichong thường xuyên có thể giúp giảm bớt căng thẳng, giảm tức giận và khó chịu, đồng thời cải thiện sức khỏe cảm xúc tổng thể. Nó cũng có thể làm giảm đau đầu , đau bụng kinh và các vấn đề về tiêu hóa .
Sanyinjiao
Sanyinjiao hay điểm “giao điểm tam âm”, là điểm mà các kinh tạng lá lách, gan và thận hội tụ. Nó nằm ở mặt trong của chân, rộng khoảng bốn ngón tay phía trên mắt cá chân.
Khái niệm âm dương của TCM cho thấy có những lực đối lập nhưng có mối liên hệ với nhau ảnh hưởng đến sức khỏe của chúng ta.
TCM cho rằng vào ban đêm, năng lượng dương của cơ thể - được định nghĩa là tích cực, chủ động và nam tính - chuyển thành âm, tiêu cực, thụ động và nữ tính. Điều này cho phép chúng ta trôi vào một giấc ngủ yên tĩnh . Nếu âm không chứa dương, điều này có thể dẫn đến mất ngủ và mộng mị không yên.
Tạo áp lực lên huyệt Sanyinjiao có thể giúp giảm bớt các triệu chứng này bằng cách khai thông sự hội tụ của ba kinh âm.
Sanyinjiao cũng là một huyệt truyền thống chữa các bệnh phụ khoa. Thường xuyên kích thích điểm này có thể giúp cân bằng hormone, giảm bớt các vấn đề về kinh nguyệt – và gây chuyển dạ.
Zusanli
Nằm phía trên bàn chân, zusanli hay “chân ba dặm” là một huyệt dọc theo kinh tuyến dạ dày có thể giúp tăng cường sinh lực tổng thể.
Nó nằm ở mặt ngoài của cẳng chân, rộng khoảng bốn ngón tay bên dưới xương bánh chè và rộng một ngón tay tính từ xương ống chân.
Bằng cách đặt tay lên mặt ngoài của chân qua đầu gối với các ngón tay hướng xuống dưới, bạn có thể tìm thấy điểm giữa đầu ngón tay thứ tư và thứ năm.
Việc tạo áp lực lên zusanli được cho là có tác dụng tăng cường chức năng miễn dịch , tăng cường tiêu hóa và cải thiện mức năng lượng. Nó cũng có thể làm giảm trầm cảm, lo lắng và căng thẳng.
Mẹo massage bấm huyệt an toàn
Đợi ít nhất một giờ sau khi ăn để bấm huyệt để tránh làm rối loạn tiêu hóa.
Điều chỉnh áp lực đến mức bạn thấy thoải mái để tránh tổn thương cơ hoặc da.
Làm sạch bàn chân trước và sau khi massage, đặc biệt là xung quanh các điểm phản xạ, để ngăn ngừa nhiễm trùng do vi khuẩn.
Giới hạn mỗi buổi tập trong 15-30 phút để tránh làm cơ bắp hoạt động quá sức.
Phụ nữ mang thai, người mắc bệnh tim và người cao huyết áp nên tham khảo ý kiến hướng dẫn của chuyên gia trước khi thực hiện massage bấm huyệt.