Nên cắt amidan cho trẻ khi nào?

Amidan là các hạch bạch huyết có cấu trúc thịt nằm hai bên phía sau họng. Đây là cơ quan miễn dịch ở đường tiêu hóa và hô hấp trên. Chúng như “người gác cổng” ngăn chặn sự xâm nhập của các vi khuẩn, virus thông qua đường miệng hoặc mũi.

Khác với viêm họng (là hiện tượng sưng viêm phần họng ở vị trí 1/3 sau lưỡi), viêm amidan thể hiện sự phản ứng của hệ miễn dịch với các tác nhân được hệ thống này cho là gây hại đến cơ thể. Chức năng này lý giải vì sao amidan trẻ thường bị sưng viêm. Đến một độ tuổi nhất định, cha mẹ sẽ nghĩ đến việc cho trẻ đi cắt amidan để loại bỏ những cơn đau, sưng tấy. 

Chia sẻ với Phụ nữ sức khỏe, Bác sĩ Trương Hữu Khanh – Trưởng Khoa nhiễm – Thần kinh Bệnh viện Nhi đồng 1 (TP.HCM) cho biết việc cắt amidan cho trẻ không phụ thuộc vào độ tuổi mà tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của bệnh do amidan gây ra. Đến thời điểm hiện tại, chưa có nghiên cứu nào về hệ miễn dịch chỉ ra có sự thay đổi trước và sau khi cắt amidan. Vì vậy, biện pháp can thiệp này không ảnh hưởng đến chức năng miễn dịch của trẻ.

Trẻ được bác sĩ chỉ định cắt amidan khi có một trong những dấu hiệu sau:

- Amidan phì đại gây tắc nghẽn: Trẻ có các triệu chứng như ngủ ngáy. Trong giấc ngủ có cơn ngưng thở tím tái. Trẻ giật mình, quấy khóc, đái dầm. Khi bé chậm lớn, kém ăn, hay bị ói, khó nuốt, khó nói do amidan quá to.. cũng nên cắt.

- Trẻ bị viêm amidan mãn tính, tái phát nhiều lần trong ngày.

- Trẻ bị viêm amidan gây ra các biến chứng.

- Một số trường hợp khác, bác sĩ sẽ kiểm tra và kết luận có nên cho trẻ cắt amidan hay không.

Chăm sóc bé khi cắt amidan

Các bác sĩ thông tin, hiện nay tại các bệnh viện lớn, trẻ em trên 4 tuổi có thể cắt amidan và xuất viện trong ngày. Trường hợp trẻ ở xa có thể nằm lại bệnh viện một đêm. Trường hợp trẻ dưới 4 tuổi cắt amidan vì những lý do đặc biệt bắt buộc thì cần nhập viện từ 2 – 3 ngày đến khi sức khỏe thực sự ổn định.

Trước đây, khi cắt amidan bệnh nhân cần kiêng nói. Ngày nay, với các phương pháp mổ hiện đại, việc cắt amidan được tiến hành bằng dao điện, laser hoặc coblation, trẻ có thể nói chuyện được ngay sau khi cắt. Tuy nhiên, cha mẹ cần nhắc nhở trẻ tránh tham gia các hoạt động thể lực như: chạy nhảy, bơi lội, đá bóng…

Bên cạnh đó, để phòng ngừa chứng viêm amidan, cha mẹ cần chú ý giữ vệ sinh cơ thể, đặc biệt là khu vực mũi, họng cho trẻ. Hai bộ phận này luôn cần được giữ ấm, tránh tiếp xúc với môi trường ô nhiễm, khói bụi. Ngoài ra, cần vệ sinh răng miệng sau khi ăn, súc miệng bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng. Khi ăn uống không nên ăn các thức ăn quá nóng hoặc quá lạnh.