Loài ong mật mang đến nhiều sản phẩm có giá trị. Không chỉ được biết đến với công dụng phổ biến đó là làm đẹp, phòng chữa bệnh, cung cấp dưỡng chất,… mà còn có keo ong được xem là thần dược tự nhiên. Sau đây là chi tiết về keo ong, lợi ích tiềm năng và cách sử dụng hiệu quả nhất.
1. Keo ong là gì? Tác dụng, đặc tính dược liệu
+ Keo ong là gì?
Song song với việc mỗi ngày tìm mật và phấn hoa, ong mật thu thập nhựa cây và dùng nhai, kết hợp nước bọt mà nó sẵn có để hình thành một hỗn hợp chất mới gọi là keo ong.
Như vậy, keo ong là một loại nhựa mà ong tạo ra. Đây là hỗn hợp nhựa tập hợp với nhiều thành phần khác nhau gồm nước bọt của ong, sáp ong và các chất từ thực vật và cây cối. Theo nghiên cứu từ các nhà khoa học cho thấy, có hơn 300 hợp chất riêng biệt trong keo ong. Thành phần chính xác có thể phụ thuộc vào vị trí của tổ ong.
Cụ thể thành phần:
Nhựa cây và chất từ thực vật, cây cối: 50%
Sáp ong: 30%
Phấn hoa: 5%
Tinh dầu thơm: 10%
Keo ong cũng chứa polyphenol, chẳng hạn như flavonoid, là một loại chất chống oxy hóa.
+ Tác dụng
Keo ong là chất keo được loài ong dùng để ổn định cấu trúc, giảm độ rung, sửa chữa những vết rách và lấp các kẽ hở của tổ ong. Từ đó giúp tạo ra hàng rào phòng thủ để ngăn chặn sự tấn công của các vật thể lạ muốn xâm nhập.
Đặc biệt, keo ong chứa đặc tính kháng khuẩn có tác dụng quan trọng trong bảo vệ các “thành viên” ong ở trong tổ tránh khỏi mầm bệnh.
+ Cách nhận biết keo ong
Nhận biết keo ong qua màu sắc. Chúng có màu phổ biến là nâu sẫm, nâu hoặc xanh lục đậm (keo ong xanh Bazazil). Ở nhiệt độ 20 độ C trở lên, keo ong trở nên dính và dẻo. Còn ở nhiệt độ thấp hơn, keo ong trở nên cứng và giòn.
Một số chất có trong keo ong cũng có thể có đặc tính chống ung thư.
+ Đặc tính dược liệu
Từ lâu, tác dụng của keo ong đã được ứng dụng phổ biến vào cuộc sống hàng ngày. Những năm 350 trước Công nguyên, người Hy Lạp đã biết dùng sản phẩm này để chữa lành vết thương. Người Ai Cập cổ dùng keo ong để ướp và bảo quản xác lâu dài…
2. Keo ong có vai trò gì đối với sức khỏe con người?
Nhắc đến keo ong người ta nghĩ ngay đến tác dụng là một nguyên liệu kháng sinh lành tính. Tuy nhiên, còn rất nhiều những tác dụng hữu ích khác của nguyên liệu thiên nhiên này đã được các kết quả nghiên cứu khoa học khám phá và công bố.
Theo kết quả nghiên cứu đánh giá năm 2019 cho thấy keo ong có thể có các thuộc tính sau:
Kháng khuẩn
Chống nấm
Kháng vi-rút
Chống lại các bệnh do ký sinh trùng
Chống viêm
Chống oxy hóa
Cụ thể những tác dụng của keo ong đối với sức khỏe con người như sau:
+ Chống lão hóa
Áp dụng phương pháp DPPH để thử nghiệm tính chống oxy hóa cho thấy trong thành phần keo ong có chứa thành phần polyphenol cao, chủ yếu là galangin.
Trong keo ong chứa các flavonoids có tác dụng bắt giữ các gốc tự do. Keo ong giúp các tế bào kéo dài tuổi thọ và làm giảm các triệu chứng bệnh có liên quan đến gốc tự do.
Dùng keo ong là cách kéo dài đời sống của các tế bào và giảm những chứng và bệnh liên quan tới gốc tự do. Trên cơ sở đó, giúp chống lão hóa và những bệnh gây ra do lão hóa.
+ Tính kháng khuẩn
Keo ong còn được biết đến là vị thuốc “phong giao”, có vị nhạt, tính bình, có tác dụng sát khuẩn mạnh. Kết quả nhiều nghiên cứu khoa học cho thấy, keo ong có tác dụng kháng lại rất nhiều loại vi khuẩn, vi nấm gây bệnh thường gặp. Tác dụng của keo ong tương đương sự phối hợp 4 loại kháng sinh là Penicilline, Streptomycine, Neomycine và Tetracyclline.
+ Chống viêm
Nhờ hiệu quả cao trong kích thích sản xuất cytokine, dùng keo ong là cách chống viêm, kích thích tạo tế bào mới. Đây là sản phẩm có khả năng cao trong phòng chống cảm lạnh, cảm cúm, viêm họng, viêm xoang, viêm mũi, ho, viêm hô hấp trên…
+ Kháng khối u
Theo kết quả nhiều thí nghiệm cho thấy dùng keo ong có khả năng ức chế tổng hợp ADN ở khối u, nâng cao hoạt tính của tế bào lympho B, T và NK. Từ đó, giúp kháng khối u hiệu quả.
Trong keo ong có chứa những chất kháng khối u như Caffeic acid phenethyl esters (CAPE) và Artepillin C. Bên cạnh đó, keo ong còn giảm tác dụng phụ do quá trình hóa trị và xạ trị gây nên, tăng lượng bạch cầu trong máu.
+ Bảo vệ gan
Theo nghiên cứu từ các nhà khoa học cho thấy dùng keo ong với 200 mg/kg PO có khả năng bảo vệ gan chống lại các tác nhân có hại.
+ Kháng tiểu đường
Keo ong có tác dụng phục hồi chức năng tuyến tụy sản xuất ra insulin để đáp ứng cho cơ thể. Đồng thời, có khả năng giảm lượng đường trong máu, hỗ trợ điều trị biến chứng của bệnh đái tháo đường như triệu chứng giảm thị lực, tim mạch, nâng cao hệ thể trạng và hệ miễn dịch, cải thiện chức năng sinh lý…
+ Tăng sức đề kháng
Kết quả nhiều thử nghiệm dược lý cho thấy dùng keo ong là cách hiệu quả để giúp kích thích đại thực bào, tăng interleukin – 1.
+ Cải thiện chức năng tiêu hóa
Keo ong chứa nhiều enzyme có tác dụng cải thiện chức năng tiêu hóa và có khả năng ức chế vi khuẩn Helicobacter pylori. Từ đó giúp giảm thiểu nguy cơ viêm loét dạ dày tá tràng.
Không chỉ vậy, nó còn khôi phục lại khả năng tồn tại của tế bào gốc, giúp nhanh chóng phục hồi các mô và chữa các bệnh về viêm loét.
Keo ong chứa nhiều enzyme có tác dụng cải thiện chức năng tiêu hóa
+ Tốt cho huyết áp
Trong keo ong chứa hàm lượng lớn flavonoids và chất chống oxy hóa mạnh. Sử dụng keo ong rất tốt cho người bị tăng huyết áp bởi ngăn ngừa xơ cứng động mạch, tai biến mạch máu não và tránh được những biến chứng do tai biến – gây ra.
+ Bảo vệ tế bào thần kinh, an thần
Ngoài khả năng giúp tăng tuần hoàn mạch máu và chống oxy hóa, keo ong còn mang đến nhiều tác dụng tốt cho não bộ như bảo vệ tế bào não và giảm nguy cơ mắc phải các bệnh Alzheimer, Parkinson, thoái hóa tế bào não…
+ Chống bức xạ, phóng xạ, chiếu xạ
Chất Flavonoids có chứa trong keo ong có tác dụng ức chế phản ứng oxy hóa và hạn chế các tổn thương tế bào do bức xạ, phóng xạ, chiếu xạ. Nó còn thúc đẩy sự sinh trưởng của các mô tế bào, tăng cường phục hồi các tế bào bị tổn thương.
+ Ngăn ngừa ung thư
Trong keo ong có chứa flavonoids cùng nhiều hợp chất có khả năng ức chế đáng kể các tế bào ung thư. Thường xuyên sử dụng keo ong là cách ngăn chặn di căn và tác dụng phụ gây ra từ quá trình hóa trị và xạ trị. Người bệnh từng bước được nâng cao thể lực và tăng cao lượng bạch cầu trong máu.
+ Ngăn ngừa sâu răng
Kết quả nghiên cứu trên 15 chủng vi khuẩn lâm sàng thường gặp trong nha khoa cho thấy chiết xuất keo ong giúp ức chế sự tăng sinh tế bào vi khuẩn, chống vi khuẩn và ngăn ngừa sâu răng.
+ Chăm sóc và bảo vệ da
Không chỉ mang đến lợi ích tốt cho sức khỏe và chữa bệnh, keo ong còn là một sản phẩm giúp làm đẹp. Dùng keo ong để trong uống ngoài bôi sẽ giúp loại bỏ mụn trứng cá, mụn đầu đen, các vết nám, đốm tàn nhang, giúp phái đẹp sở hữu làn da trắng trẻo, hồng hào .
Nhận thấy công dụng hữu ích đã được minh chứng trong thực tế đi cùng với nền khoa học phát triển hiện nay, keo ong được dùng trong nhiều lĩnh vực như ứng dụng để phát triển thành nhiều loại dược phẩm, nguyên liệu sản xuất thực phẩm bảo vệ sức khỏe, thực phẩm bổ sung, mỹ phẩm. Đồng thời, keo ong còn được dùng cho thiết bị nhạc cụ, công nghệ thực phẩm (kẹo cao su…), sáp xe…
Có thể nói keo ong là trợ thủ đắc lực cho sức khỏe và làm đẹp. Hy vọng những chia sẻ trên sẽ mang đến độc giả kiến thức hữu ích.
