Suy dinh dưỡng bào thai là gì?

Suy dinh dưỡng bào thai là sự phát triển chậm hoặc kém của thai nhi khi còn nằm trong bụng mẹ. Đây là thể suy dinh dưỡng sớm nhất ở trẻ, trẻ sinh tuy đủ tháng nhưng không đạt cân nặng đến 2.5 kg (<2.5kg).

Qua các kỳ khám thai, thông thường có thể phát hiện sớm tình trạng này dựa vào các thông số như: Vòng bụng, chiều cao tử cung, cân nặng. Các bác sĩ có thể chẩn đoán kích thước vòng bụng có tương xứng với tuổi thai hay không, từ đó có thể suy ra được tình trạng phát triển của thai kì có bình thường hay kém phát triển.

Bên cạnh đó, mức độ tăng cân của người mẹ cũng có thể phản ánh một phần tình trạng phát triển của thai nhi. Nếu trẻ phát triển bình thường, thai phụ có thể tăng khoảng 10 - 12 kg so với trước.

Nguyên nhân dẫn đến suy dinh dưỡng bào thai

Suy dinh dưỡng bào thai có thể do các nguyên nhân sau đây gây ra:

Dinh dưỡng của người mẹ không đảm bảo

Dinh dưỡng của mẹ sẽ theo máu, qua nhau thai để đến nuôi dưỡng thai nhi. Thai suy dinh dưỡng đồng nghĩa với việc cơ thể mẹ bị thiếu hụt dinh dưỡng, vitamin, khoáng chất khi mang thai, khiến cho em bé bị suy dinh dưỡng trong bụng mẹ.

Vì vậy, chế độ dinh dưỡng khi mang thai không chỉ cần số lượng mà còn phải đầy đủ dưỡng chất dinh dưỡng cần thiết. Thai phụ cần bổ sung đầy đủ nhóm chất dinh dưỡng chính: Chất bột, chất đạm, (thịt, trứng, đậu, tôm, cá), giúp xây dựng các tổ chức cơ quan cho trẻ.

Tuổi tác của mẹ

Cơ thể phụ nữ từ 30 tuổi trở lên bắt đầu xuất hiện dấu hiệu lão hóa, người mẹ không cung cấp cho thai nhi đầy đủ dinh dưỡng như các thai phụ còn trẻ tuổi. Vì vậy, độ tuổi sinh con tốt nhất là từ 25 đến 30 tuổi.

Ngoài ra, tuổi của mẹ không những ảnh hưởng đến chiều cao, cân nặng của trẻ, mà còn là nguy cơ khiến thai nhi dễ bị mắc các dị tật bẩm sinh. Vì vậy, sau 35 tuổi việc sinh đẻ sẽ không an toàn, cần được thăm khám và kiểm tra kỹ lưỡng.

Sức khỏe của mẹ

Trong thời gian có thai, nếu mẹ bị cúm, sốt phát ban hoặc mắc các bệnh nhiễm khuẩn cấp, mẹ có nguy cơ sinh ra trẻ bị dị tật bẩm sinh hoặc gầy yếu. Do đó, trong thời gian mang thai, mẹ phải đặc biệt chú ý giữ gìn sức khỏe, tránh bị ốm.

Điều kiện lao động khi mang thai

Khi có thai, mẹ phải dành một phần đáng kể năng lượng cho sự phát triển thai nhi và sinh sữa cho con bú sau này. Vì thế, nếu mẹ phải làm việc vất vả, mẹ bầu có thể không đủ năng lượng giúp thai nhi lớn lên, kèm theo nguy cơ ít sữa, mất sữa sớm về sau.

Thiếu sắt

Nếu mẹ bầu không bổ sung đủ sắt thì quá trình dưỡng thai sẽ không hiệu quả, trẻ sinh ra dễ bị nhiễm trùng, nhẹ cân, chỉ số thông minh thấp…

Ăn quá nhiều

Mẹ ăn nhiều nhưng nguồn dinh dưỡng kém, không ăn đầy đủ các loại thực phẩm sẽ khiến thai nhi bị thiếu đa vi chất, dẫn đến chậm phát triển.

Thai phụ ăn quá nhiều dẫn tới thừa cân, béo phì cũng ảnh hưởng xấu đến thai nhi như sinh non, sinh mổ, tiểu đường, thậm chí khiến thai chết lưu. Với mẹ, việc ăn quá nhiều cũng dễ dẫn đến bệnh như tiểu đường, cao huyết áp, tiền sản giật.

Ăn đêm

Các chuyên gia dinh dưỡng cho rằng ăn đêm không cung cấp dinh dưỡng cho thai nhi mà còn gây hại đến mẹ. Trước khi đi ngủ khoảng 1 tiếng, mẹ chỉ nên uống một cốc sữa ấm để ngủ ngon hơn và có lợi cho sức khỏe em bé.

Bổ sung sớm canxi

Không như nhiều mẹ nghĩ: “Bổ sung canxi sớm là tốt!”, đây lại là nguyên nhân khiến trẻ bị suy dinh dưỡng. Sử dụng quá nhiều và sớm sẽ khiến canxi đọng ở bánh nhau, làm giảm chất lượng bánh nhau, giảm trao đổi dưỡng chất khiến thai kém phát triển.

Nhau thai kém phát triển

Sự phát triển của nhau thai ảnh hưởng nhiều đến sự phát triển của thai nhi. Nhau thai kiểm soát quá trình vận chuyển hormone và dưỡng chất thiết yếu cho bào thai. Bánh nhau nhỏ đi làm cho các sản phẩm chuyển hóa vào bào thai bị giảm, cản trở quá trình hấp thụ dinh dưỡng.

Tất cả những yếu tố kể trên đều có thể khiến cho con yêu của mẹ bị suy dinh dưỡng bào thai. Thương con, mẹ hãy chú ý chăm sóc sức khỏe để con phát triển tốt nhất ngay từ trong bào thai.

Dược sĩ Đỗ Mai Thảo

Bệnh viện Đa khoa Tiền Giang