Từ lo lắng về kỳ thi cuối kỳ cho đến lo lắng trong ngày cưới, căng thẳng là một phần của cuộc sống. Nhưng không phải mọi căng thẳng đều được tạo ra như nhau.
Danyelle Collins-Facteau, một chuyên gia tâm lý, cho biết: “Nói một cách đơn giản, có căng thẳng tốt (eustress)… và căng thẳng xấu (distress). Chúng tôi biết rằng không thể tránh khỏi căng thẳng trong thế giới mà chúng ta đang sống và một lượng nhỏ căng thẳng tốt có thể thực sự mang lại động lực”.
Ví dụ, căng thẳng tốt có thể mang lại năng lượng cho chúng ta trước khi chạy 5K hoặc làm cho chúng ta biểu diễn tốt hơn trong một buổi thuyết trình công việc.
“Căng thẳng bình thường” này có thể xảy ra đột ngột hoặc là điều bạn đã dự tính, nhưng dù như thế nào, bạn biết rằng nó sẽ tương đối ngắn và bạn sẽ có thể hồi phục từ đó, như Sheehan Fisher, một giáo sư liên kết về tâm thần học và hành vi học tại Trường Y học Feinberg thuộc Đại học Northwestern, cho biết.
Mặt khác, căng thẳng mãn tính có tính chất lâu dài và không có hồi kết dứt khoát. Và căng thẳng mãn tính có thể tác động rất lớn đến bạn, cả về thể chất lẫn tinh thần.
“Điều quan trọng cần nhớ là cơ thể chúng ta được trang bị tốt để xử lý căng thẳng với liều lượng nhỏ. Tuy nhiên, căng thẳng lâu dài hoặc căng thẳng mãn tính có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến cơ thể và không có hệ thống nào của cơ thể là miễn dịch”, Collins-Facteau nói.
Ví dụ về các yếu tố gây căng thẳng mãn tính có rất nhiều, nhưng chúng thường có thể là một khía cạnh không thể tránh khỏi trong cuộc sống của bạn.
Ví dụ, mất kính là một tác nhân gây căng thẳng nhỏ có thể được khắc phục bằng cách đến gặp bác sĩ nhãn khoa, nhưng một số vấn đề dẫn đến căng thẳng mãn tính - như điều kiện y tế, nghèo đói và sống ở khu vực giao thông tắc nghẽn - có thể không thể tránh khỏi, Collins-Facteau giải thích.
Vì thế, dưới đây, các nhà trị liệu chia sẻ 5 dấu hiệu căng thẳng xấu mà chúng ta cần phải chú ý để tránh hậu quả về sau.
Suy nghĩ có thể làm gián đoạn giấc ngủ
Các nghiên cứu cho thấy căng thẳng mãn tính có thể dẫn đến mất ngủ, chất lượng giấc ngủ kém và hơn thế nữa.
Collins-Facteau cho biết: “Những gì mọi người thường trải qua là họ gặp khó khăn trong việc ổn định tâm trí và cơ thể của mình, điều này dẫn đến việc mọi người “khó ngủ hoặc không thể duy trì giấc ngủ”.
Hãy suy nghĩ về điều này: Nếu nguyên nhân gây căng thẳng mãn tính của bạn là không có khả năng trả các khoản nợ chồng chất, bạn sẽ không thể ngừng suy nghĩ về nó khi đến giờ đi ngủ.
Nếu có bất cứ điều gì, những suy nghĩ lo lắng có thể len lỏi vào khi bạn đang cố gắng chìm vào giấc ngủ vì có ít phiền nhiễu hơn để giúp tâm trí bạn tránh xa tác nhân gây căng thẳng.
Căng cơ
Collins-Facteau cho biết: “Căng cơ là một phản ứng thích ứng của cơ thể chúng ta. Đó là cách cơ thể chúng ta bảo vệ khỏi đau đớn và tổn thương.”
Cô nói: “Việc rơi vào trạng thái căng thẳng mãn tính khiến các cơ phải duy trì sự căng thẳng đó. Điều này có thể gây đau nhức, đặc biệt là ở cổ, vai và lưng, ngoài ra còn gây đau đầu do căng thẳng và đau nửa đầu”.
Vấn đề về đường tiêu hóa
Fisher cho biết, những người đang phải đối mặt với căng thẳng mãn tính có thể cảm thấy như có một khối u trong dạ dày và thậm chí có thể phát triển các vấn đề về đường tiêu hóa như hội chứng ruột kích thích.
"Điều đó xảy ra do sự giảm lưu lượng máu và oxy đến dạ dày" khi bạn đối mặt với căng thẳng, theo Collins-Facteau.
Viêm, chuột rút và rối loạn vi khuẩn đường ruột là những nguyên nhân khác khiến hệ tiêu hóa của bạn có thể bị ảnh hưởng do căng thẳng mãn tính.
Lo lắng và trầm cảm
Có thể nói rằng lo lắng và trầm cảm là hai trong số những dấu hiệu chính mà căng thẳng mãn tính có thể biểu hiện.
Nghiên cứu cho thấy các yếu tố gây căng thẳng về môi trường như nghèo đói có thể góp phần gây ra trầm cảm.
Ngoài ra, các dạng căng thẳng mãn tính khác, như ung thư hoặc bệnh tim, cũng có liên quan đến tỷ lệ rối loạn tâm thần gia tăng.
Vấn đề về tim mạch
“Bạn có thể đã nghe nói rằng căng thẳng gây chết người, phải không?”, Collins-Facteau nói.
Bà nói một nguy cơ lớn là căng thẳng mãn tính có thể dẫn đến các vấn đề như huyết áp cao và bệnh tim , điều này cực kỳ quan trọng để kiểm soát căng thẳng của bạn một cách tốt nhất có thể.
Theo Johns Hopkins Medicine, căng thẳng có thể tạo ra tình trạng viêm, dẫn đến giảm mức cholesterol tốt và huyết áp cao, cả hai đều có thể gây ảnh hưởng xấu đến tim của bạn.
Ngoài ra, Hiệp hội Tim mạch Hoa Kỳ lưu ý rằng ngủ ngon là một cách quan trọng để duy trì hoặc cải thiện sức khỏe tim mạch của bạn - và như đã đề cập ở trên, căng thẳng mãn tính làm gián đoạn thời gian nghỉ ngơi của bạn, tạo nên một vòng luẩn quẩn.