Nửa tết đã ngán ngẩm
Mới được nghỉ kỳ Tết, nhiều người đã than thở thức ăn quá ngán ngẩm. Chị Trương Thị Hà (Quảng Ngãi) về quê chồng ở Bắc Ninh ăn Tết tâm sự đến chiều 30 Tết chị đã thực sự ngán ngẩm vì bữa cơm ngày nào cũng toàn đồ chiên rán. Đi ra chợ mua thức ăn, chị Hà cũng như biết bao bà nội trợ tìm mua rau đều hiếm hoi vì người ta chỉ bán thịt và giò chả.
Mới chỉ qua hai ngày nghỉ Tết, chiếc tủ lạnh của gia đình chị Hà đã đầy ắp tủ lạnh. Chị kể đồ ăn bữa này sắp ra lại không ăn đến lưu cữu lại. Nhiều ngày nay, các thực phẩm sắp ra lại cho vào tủ cất vì không ăn được.
PGS Niên cho biết các thực phẩm ngày Tết đều giàu Protein. Từ xa xưa, người Việt đã thường nói câu đối “Thịt mỡ, dưa hành, câu đối đỏ/Nêu cao, tràng pháo, bánh chưng xanh”, hay câu ca dao “Số cô chẳng giàu thì nghèo/Ngày ba mươi tết thịt treo trong nhà”. Điều đó phản ánh thực tế bánh chưng, bánh tét, thịt kho tàu... là những món không thể thiếu trong ngày tết và đồng thời cũng có thể được xem là tinh hoa của ẩm thực Việt.
Bên cạnh những triết lý hàm chứa trong đó, các món ăn này còn được thiết kế dồi dào năng lượng và dưỡng chất.
Những món ăn dễ làm tăng cân, ứ đọng triglycerid và tăng cholesterol máu, từ đó dẫn đến những hệ lụy về tim mạch, cụ thể như thịt được sử dụng trong các món này thường chứa mỡ vì mỡ tạo cảm giác ngon miệng hơn.
Chính vì thế, PGS Niên khuyến cáo những người bệnh tăng huyết áp, đái tháo đường, bệnh mạch vành... cần lưu ý hạn chế mỡ và da. Bên cạnh đó, lòng đỏ trứng cũng chứa nhiều cholesterol (210 mg cho mỗi lòng đỏ trứng) nên người khỏe mạnh chỉ nên tiêu thụ một lòng đỏ trứng mỗi ngày.
Mọi người ăn nhiều các món ăn giàu đạm mà dễ bỏ quả các loại rau xanh, trái cây tươi trong những ngày tết.
Nên ăn nhiều rau xanh, trái cây
PGS Niên chia sẻ với các bà nội trợ chủ yếu tích thịt, giò chả, ít tích trữ rau. Hơn nữa, ngày Tết thiếu rau xanh là do một số vùng thường không họp chợ và rau xanh lại khó lưu trữ lâu.
Trong khi đó, rau xanh và trái cây cung cấp nhiều loại vitamin và chứa nhiều chất xơ. Chất xơ giúp làm mềm phân và phòng ngừa táo bón khi sử dụng thực đơn chứa nhiều đạm, chất béo.
Ở ruột, chất xơ cũng làm hạn chế quá trình hấp thu acid mật và làm chậm sự hấp thu glucose. Từ đó giúp làm giảm cholesterol và đường trong máu.
Nhu cầu chất xơ và vitamin mỗi ngày tương đương với 300g rau xanh và 2-3 suất trái cây (mỗi suất trái cây tương đương 1 trái cam, 1 trái chuối, 1 trái táo, 1 góc dưa hấu, 2 trái mận, 3 múi bưởi...). Riêng người bệnh đái tháo đường cần chọn trái cây có nhiều chất xơ, không quá ngọt và số lượng sử dụng tùy theo nhu cầu năng lượng của mình.
Việc sử dụng bia rượu, cần hạn chế tối đa sử dụng bia rượu. Theo khuyến cáo ở nam giới, uống rượu vừa mức được quy ước là không quá 30g ethanol/ngày, tương đương với 60 ml rượu mạnh (rượu vodka, whisky), hoặc 300 ml rượu vang hay 720 ml bia. Ở nữ giới, giới hạn vừa mức là bằng 50% hàm lượng của nam giới.
Đối với trẻ, PGS Niên lưu ý cha mẹ cần kiểm soát nước ngọt. Ngày Tết, nam giới có nhu cầu bia rượu, tương tự phụ nữ và trẻ em cũng có nhu cầu về nước ngọt. Nếu uống nhiều nước ngọt và thêm các món bánh kẹo, mứt sẽ khiến nhiều người tăng cân nhanh chóng sau kỳ nghỉ Tết. Nên uống lượng nhỏ, với trẻ nhỏ nên cho ra ly để kiểm soát lượng nước ngọt trẻ uống.
PGS Niên khuyến cáo nên dự trù lượng thực phẩm vừa đủ cho những ngày Tết. Đồng thời cân nhắc khả năng lưu trữ, bảo quản thực phẩm tại nhà. Thức ăn nên nấu ở lượng vừa đủ ăn, tránh hâm đi hâm lại nhiều lần. Không vì tiếc rẻ mà sử dụng thực phẩm đã ôi thiu, mốc hỏng, trái cây hư chua.
