Theo các nghiên cứu khoa học, chế độ dinh dưỡng chay, thô sẽ giúp cho việc phòng ngừa các bệnh liên quan đến tim mạch, trước hết là bệnh tăng huyết áp và bệnh mạch vành, những người ăn chay có chỉ số xơ vữa mạch máu thấp.

Trong thức ăn chay có ít cholesterol, ít acit béo, nhiều vitamin, có tác dụng chống ôxy hóa, nên các món chay rất thích hợp cho bạn nào muốn có hình dáng thon gọn và trẻ lâu. Ngoài ra, những thực phẩm có nguồn gốc từ thực vật thường ít mang các nguy cơ tiềm ẩn về mặt bệnh lý cho sức khỏe con người.

Chế độ ăn này tuy không quá mới lạ, nhưng trong thời gian trở lại đây lại nhận được sự quan tâm đông đảo đến từ các bạn trẻ. Đơn cử như tài khoản titktok Shushu Le với hơn 300 nghìn lượt theo dõi cũng thường xuyên­­­ chia sẻ về những thói quen ăn chay của mình.

Để hiểu rõ hơn về chế độ ăn chay, ăn thô, bác sĩ Lộc Kiều Hánh (công tác tại khoa Dinh dưỡng của Bệnh viện tỉnh Hà Giang) chia sẻ những thông tin liên quan về chế độ ăn này.

Phóng viên: Hiện nay trên thị trường xuất hiện và nhiều người có xu hướng ăn theo phương pháp "chay". Bác sĩ nhận xét như thế nào về phương pháp ăn như vậy?

Bác sĩ Lộc Kiều Hánh: Ăn chay là việc thực hành kiêng ăn thịt và cũng có thể bao gồm kiêng các sản phẩm phụ từ động vật như trứng, sữa. Người ăn chay là người ăn theo chế độ ăn gồm ngũ cốc, các loại hạt, đậu, rau và trái cây hoặc một số thực phẩm không có nguồn gốc động vật khác.

Ăn chay đang dần trở thành xu hướng trong cuộc sống hiện đại ở các nước phát triển. Tại Việt Nam ăn chay cũng là một phương pháp được nhiều đối tượng lựa chọn như: người già, người mắc bệnh mãn tính, do tôn giáo hoặc tập quán địa phương. Đặc biệt giới trẻ hiện nay cũng lựa chọn phương pháp ăn chay trong lối sống của mình.

Phóng viên: Bác sĩ có thể nêu ưu điểm và nhược điểm mà phương pháp ăn chay mang lại không?

Bác sĩ Lộc Kiều Hánh: Dựa trên 117 bài báo cáo khoa học về dinh dưỡng, sức khỏe, y học hàng đầu của Mỹ và quốc tế, Viện Dinh dưỡng và Dinh dưỡng học (Academy of Nutrition and Dietetics, Hoa Kỳ) đưa ra kết luận nếu có chế độ ăn chay lành mạnh, đầy đủ dinh dưỡng sẽ rất có lợi cho sức khỏe.

Ăn chay có tác dụng hỗ trợ trong việc phòng ngừa và điều trị một số bệnh như giảm thiểu nguy cơ mắc các bệnh mãn tính, giảm cholesterol, kiểm soát huyết áp, giảm nguy cơ mắc tiểu đường tuýp 2, cải thiện tim mạch, giảm nguy cơ ung thư, hen suyễn, dị ứng cũng như giảm nguy cơ béo phì và đẹp da, tăng tuổi thọ…

Tuy nhiên, phương pháp ăn chay cũng có nhược điểm. Phương pháp này dễ gây thiếu hụt dinh dưỡng, mất cân bằng dinh dưỡng, nhanh đói, thiếu hụt vitamin và khoáng chất. Từ đó cản trở khả năng hấp thụ chất dinh dưỡng, thiếu máu và suy giảm trí nhớ…

Phóng viên: Bác sĩ có thể tư vấn cho độc giả việc xây dựng phương pháp ăn phù hợp?

Bác sĩ Lộc Kiều Hánh: Nguyên tắc xây dựng chế độ ăn theo lĩnh vực dinh dưỡng y học là cá thể hoá, tức là mỗi một người sẽ phải có 1 chế độ ăn khác nhau. Tuỳ theo độ tuổi, giới tính, nghề nghiệp, vùng miền, chỉ số khối cơ thể đang có và bệnh đang mắc.

Để chọn phương pháp ăn phù hợp thì mọi người cần chú ý là cân bằng được ưu điểm và nhược điểm của phương pháp đó. Ăn chay, ăn thô cũng có nhiều lợi ích và chúng ta cũng phải biết đến tác hại của việc ăn chay mang lại. Hãy biết cân đối, biết lựa chọn phương pháp phù hợp với chính bản thân mình.

Tuy về mặt bản chất ăn thô và ăn chay là giống nhau. Nhưng ăn thô là chế độ ăn uống sử dụng thực phẩm tươi sống là chủ yếu. Đặc biệt là không dùng nhiệt độ cao để đun nấu cũng như không trải qua các khâu thanh trùng, công đoạn tinh chế, xử lý và hương vị không được phóng phú mà là vị nguyên bản, thô sơ nhất của sản phẩm. Bên cạnh đó chế độ ăn thô thường dễ kiến cơ thể thiếu đi các chất dinh dưỡng cần thiết như thiếu hụt calo, vitamin, khoáng chất ảnh hưởng xấu đến cơ thể. Vậy nên không có quá nhiều người lựa chọn ăn theo chế độ này.

Còn ăn chay phổ biến hơn cả, ngoài các vấn đề về tôn giáo thì trong thời gian gần đây ăn chay dường như đã trở thành một xu hướng. Có nhiều nhà hàng đã bổ sung thêm món chay để đáp ứng nhu cầu của thực khách và không khó có thể thấy rất nhiều hàng quán đồ chay được mở ra đáp ứng nhu cầu sử dụng ngày càng phổ biến. Có nhiều công thức và cách chế biến nhằm thỏa mãn khẩu vị cũng như tính thẩm mỹ của thực phẩm.

Vậy nên cần hiểu rõ bản thân để đưa ra được sự lựa chọn tốt và phù hợp nhất cho cơ thể. Để vừa có thể đáp ứng nhu cầu của mình cũng vừa đáp ứng tốt điều kiện sức khỏe cần thiết. Nên tìm hiểu và lựa chọn thực phẩm phù hợp cân bằng dinh dưỡng cũng như các đặc tính khác để có một phương pháp ăn chay hiệu quả.